Người tiêu dùng chưa có quyền lựa chọn đơn vị bán điện

Bộ Công Thương vừa tổ chức hội nghị lấy ý kiến chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp và các đơn vị liên quan lĩnh vực năng lượng về triển khai thị trường điện cạnh tranh.

Thực hiện lộ trình phát triển thị trường điện cạnh tranh, Bộ Công Thương cho biết hiện có hơn 140 nhà máy tham gia chào giá, 5 tổng công ty phân phối điện cùng hàng trăm công ty bán lẻ điện hoạt động bên cạnh đơn vị mua buôn chính là Công ty mua bán điện.

Bộ đã ban hành nhiều khung giá bán lẻ, cơ chế điều chỉnh linh hoạt, đồng thời xây dựng khung giá cho các loại hình mới như lưu trữ năng lượng, thủy điện tích năng, hệ thống pin lưu trữ… tạo tiền đề cho việc vận hành thị trường điện minh bạch và cạnh tranh hơn trong thời gian tới.

Mặc dù vậy, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thẳng thắn nhìn nhận thị trường điện Việt Nam chưa thực sự đầy đủ, còn nhiều điểm nghẽn: Khó khăn, chậm trễ trong thu hút đầu tư và đàm phán giá điện; cơ chế giá chưa minh bạch, vẫn tồn tại bù chéo giữa các nhóm khách hàng; người tiêu dùng chưa có quyền lựa chọn đơn vị bán điện.

Xóa bỏ bù chéo giá điện

Thách thức càng lớn khi chỉ trong 5 năm tới, công suất nguồn điện phải tăng gấp ba lần hiện nay, từ 81.000 MW lên 234.000-251.000 MW theo Quy hoạch Điện VIII điều chỉnh và Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị. Nếu không có thị trường đúng nghĩa, minh bạch, việc thực hiện mục tiêu này sẽ hết sức khó khăn.

Theo đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh xây dựng, hoàn thiện và phát triển thị trường điện cạnh tranh cần bám sát các chủ trương, định hướng của Đảng và Chính phủ, đặc biệt là Nghị quyết số 70/NQ-TW; bảo đảm thực hiện nhất quán và xuyên suốt nguyên tắc đã được quy định tại Luật Điện lực.

Về cơ chế giá điện và hợp đồng mua bán điện, Bộ trưởng Bộ Công Thương nhấn mạnh cần được hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu của thị trường. Tiếp tục rà soát, đánh giá tổng thể để điều chỉnh thiết kế của thị trường điện bán buôn cạnh tranh và bán lẻ cạnh tranh.

"Một nguyên tắc cần tôn trọng là tín hiệu giá thị trường phải trở thành yếu tố quan trọng trong việc thu hút đầu tư"- Bộ trưởng nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng, phải có lộ trình xóa bỏ bù chéo giá điện giữa các nhóm khách hàng và vùng miền, phù hợp với cấp độ thị trường cạnh tranh; ban hành quy định về giá dịch vụ phân phối, bảo đảm nguyên tắc "tính đúng, tính đủ" chi phí, đặc biệt là khâu truyền tải điện.