Nhật Bản: Một tô cơm cầu gai có giá 120 USD do nước biển ấm hơn 5°C

Nhật Bản đang trải qua mùa hè nóng kỷ lục, và hệ quả không chỉ nằm ở sức khỏe con người mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến bàn ăn. Trên đảo Rishiri (Hokkaido), sản lượng cầu gai bafun – loại hải sản nổi tiếng với vị ngọt béo – đã giảm một nửa so với năm ngoái. Hệ quả là giá bán tăng vọt: Một tô cơm cầu gai 100 gram nay có giá 15.000–18.000 yên (100–120 USD), gấp đôi vài năm trước.

“ Ai cũng sốc khi nhìn bảng giá ,” bà Kimiko Sato, chủ quán ăn gia truyền hơn 50 năm tại bến phà Oshidomari, chia sẻ. Nhiều nhóm khách giờ chỉ dám gọi chung một tô cầu gai và ăn kèm mì ramen cho đỡ tốn kém.

Từng được coi là món ăn xa xỉ dành cho dịp đặc biệt, cầu gai giờ đây trở thành thứ xa vời ngay cả với tầng lớp trung lưu. Tại Nhật, chi tiêu cho thực phẩm đã chiếm gần 30% ngân sách hộ gia đình – mức cao nhất trong hơn bốn thập kỷ.

Không chỉ cầu gai, nhiều loài hải sản ưa nước lạnh như cá hồi, mực, cá thu đao cũng sụt giảm mạnh sản lượng trong 20 năm qua, đẩy giá tăng gấp 5 lần. Theo Cơ quan Nghiên cứu và Giáo dục Thủy sản Nhật Bản, nhiệt độ nước biển quanh nước này đã ấm hơn khoảng 5°C, khiến dòng hải lưu và môi trường sinh sản thay đổi.

Các chuyên gia cảnh báo biến đổi khí hậu đang trở thành yếu tố làm gia tăng lạm phát thực phẩm vốn đã căng thẳng do đồng yên suy yếu và chi phí nhập khẩu tăng cao. Tháng 7 vừa qua, giá thực phẩm tại Nhật tăng 7,6% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó gạo và thủy sản là nhóm tăng mạnh nhất.

Tác động này khiến nhiều khách du lịch tại Tokyo buộc phải “né” món cơm cầu gai nổi tiếng ở chợ Tsukiji, chuyển sang lựa chọn món ăn đường phố rẻ hơn.

Trong bối cảnh đó, Chính phủ Nhật đặt mục tiêu nâng tỷ lệ tự cung ứng thực phẩm lên 69% vào năm 2030, song giới chuyên gia nhận định biến đổi khí hậu sẽ là thách thức lớn. “ Cá mòi đang phát triển mạnh trong 7–8 năm qua, chúng ta nên chuyển hướng tiêu dùng nhiều hơn sang loại cá này ,” chuyên gia Shigeho Kakehi khuyến nghị.