Nhiều lao động bức xúc vì muốn chốt sổ hưởng BHXH một lần và lương hưu nhưng "kẹt" vì doanh nghiệp còn nợ đóng

Cụ thể, tổng số người tham gia BHXH trên toàn quốc là trên 16,17 triệu người (đạt 32,49% LLLĐ), đạt 91,3% kế hoạch BHXH Việt Nam đặt ra, tăng trên 1,1 triệu người so với cùng kỳ năm 2020. Riêng số tham gia BHXH bắt buộc là trên 15 triệu người, giảm 25.811 người so với cuối năm 2020, BHXH tự nguyện là trên 1,12 triệu người, giảm 13.060 người; Số tham gia BH thất nghiệp là trên 13,3 triệu người (đạt 26,73% LLLĐ) đạt 93,51% kế hoạch, giảm 20.737 người.

Riêng BHYT có sự tăng trưởng hơn so với cùng kỳ và cuối năm 2020, với trên 87,77 triệu người tham gia (tăng thêm 246.185 người) đạt tỷ lệ bao phủ 89,9% dân số, đạt 97,6% kế hoạch.

Để đạt được kế hoạch mà BHXH Việt Nam đạt ra trong năm 2021, trong 7 tháng còn lại của năm, toàn quốc cần phát triển thêm 1.521.328 người tham gia BHXH; trên 9244.000 người tham gia BH thất nghiệp và trên 2,16 triệu người tham gia BHYT. 

Do đó, trong thời gian tới, BHXH các địa phương phải tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc BHXH tỉnh triển khai kế hoạch, chỉ tiêu thu, phát triển người tham gia, giảm nợ đọng. Bên cạnh đó, Ban Quản lý Thu- Sổ thẻ cũng đề xuất 2 giải pháp mới hỗ trợ phát triển đối tượng. 

"Chúng ta phải xác định công tác này sẽ vẫn "sống chung với dịch Covid-19", nên việc tổ chức hội nghị tuyên truyền trực tiếp sẽ khó thực hiện, có thể thay đổi phương pháp tiếp cận bằng cách sử dụng các giải pháp tuyên truyền trên môi trường mạng xã hội", Trưởng Ban quản lý Thu- Sổ, thẻ Dương Văn Hào nói. 

Tương tự, việc rà soát danh sách NLĐ chưa tham gia BHXH theo dữ liệu được chia sẻ từ cơ quan Thuế, trong giai đoạn dịch bệnh hiện nay, có thể yêu cầu các đơn vị SDLĐ lập báo cáo và chịu trách nhiệm về thông tin mình cung cấp, cơ quan BHXH sẽ hậu kiểm khi thiết lập lại giai đoạn bình thường...

Tình trạng chi vượt dự toán vẫn xảy ra

Trong việc thực hiện chính sách BHYT, trong 5 tháng đầu năm, cả nước có trên 65 triệu lượt KCB, giảm 3,67% so với cùng kỳ năm 2020, nhưng mức chi phí lại tăng 12%, với tổng số chi là 42.028 tỷ đồng, thực hiện 40,7% so với dự toán. 

Báo cáo của Ban Thực hiện chính sách BHYT, Trung tâm giám định BHYT và thanh toán đa tuyến đều chỉ ra một điểm chung: Tình trạng chi vượt dự toán vẫn xảy ra ở nhiều tỉnh, thành phố; việc lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT cả về phía người bệnh và cơ sở y tế vẫn chưa được kiểm soát toàn diện và đầy đủ (KCB nhiều lần để lấy thuốc, kê khống đơn thuốc, thống kê thanh toán loại dịch vụ kỹ thuật có giá cao hơn loại dịch vụ đã thực hiện, chỉ định nhiều bệnh nhân vào điều trị nội trú, chỉ định cung ứng các dịch vụ kỹ thuật không cần thiết, lợi dụng chính sách thông tuyến và các chương trình KCB nhân đạo thu gom người bệnh...).

Đây cũng là vấn đề được Vụ Thanh tra, kiểm tra bày tỏ lo ngại khi "chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra, nhất là kiểm tra cơ sở KCB BHYT tại một số tỉnh, thành phố chưa thực sự hiệu quả, còn mang tính hình thức; cá biệt có những nơi chưa thực hiện kiểm tra hoặc kiểm tra nhưng vẫn để xảy ra tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT", Vụ trưởng Vụ Thanh tra kiểm tra Trần Đức Long đánh giá.

Trưởng ban thực hiện chính sách BHXH Đỗ Ngọc Thọ cho biết, trong 5 tháng đầu năm, số người đề nghị hưởng BHXH một lần vẫn có chiều hướng gia tăng. Trong tháng 5/2021, có 103.918 người hưởng BHXH một lần, nâng tổng số 5 tháng đầu năm lên 469.744 người. Số người giải quyết hưởng mới BH thất nghiệp tăng thêm 74.634 người trong tháng 5, lũy kế 5 tháng đầu năm là 295.989. 

Tuy nhiên những con số này cũng giảm so với cùng kỳ năm 2020, với số giảm tương ứng 65.897 người (16,32%) và 47.757 người (12,36%). Bên cạnhh đó, tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHTN vẫn còn xảy ra ở một số địa phương, đơn vị như: giả mạo chứng từ, mua bán, cấp khống giấy tờ, khai khống hồ sơ hưởng chế độ …. 

Nguyên nhân một phần là do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, người lao động bị mất việc làm, không có đủ thu nhập để đảm bảo cuộc sống; một phần khác là do BHXH một số địa phương thực hiện chưa nghiêm túc, chưa tuân thủ đầy đủ các quy trình nghiệp vụ, kiểm tra, rà soát, đối soát dữ liệu... Đặc biệt, ông Thọ phản ánh bức xúc của nhiều NLĐ muốn chốt sổ BHXH để lấy một lần hoặc được giải quyết chế độ hưu trí nhưng lại đang "vướng" do DN vẫn còn đang nợ một số tháng tham gia BHXH, đề nghị BHXH Việt Nam có chỉ đạo tháo gỡ...

Giải đáp băn khoăn của Ban Thực hiện chính sách BHYT về giải quyết chế độ cho NLĐ tại những DN đang nợ BHXH, Phó Tổng giám đốc Lê Hùng Sơn cho biết: BHXH Việt Nam đã hướng dẫn BHXH Hà Nội thực hiện các trường hợp này theo cách: Chốt sổ giải quyết một lần cho người có yêu cầu; giải quyết chế độ hưu trí cho người đã đủ thời gian hưởng lương hưu theo thời gian thực đóng. 

Số tháng mà DN còn nợ, sau khi DN thực hiện hết nghĩa vụ, sẽ thực hiện điều chỉnh bổ sung cho NLĐ. Giải pháp này sẽ được hướng dẫn cho các địa phương trên toàn quốc... Phó Tổng giám đốc Lê Hùng Sơn cũng nhấn mạnh chủ trương của công tác thanh tra năm nay là phải coi trọng chất lượng chứ không phải số lượng...