Những vấn đề đáng ngờ của Pi Network trước ngày lên sàn

Pi Network chênh lệch giữa số liệu người dùng công bố và hoạt động thực tế

Pi Network tuyên bố có hơn 60 triệu người dùng trên toàn cầu, một con số rất ấn tượng. Thế nhưng, dữ liệu trên blockchain lại không xác nhận điều này. 

Các trình thám hiểm blockchain như ExplorePi cho thấy chỉ có khoảng 9,11 triệu địa chỉ ví Pi, tức chỉ bằng khoảng 15% so với con số người dùng mà Pi quảng bá. Hơn nữa, số ví hoạt động hàng ngày chỉ khoảng 20.000 ví, một mức độ tương tác rất thấp so với 60 triệu tài khoản được đăng ký.

Sự khác biệt quá lớn giữa số liệu công bố và số liệu on-chain đặt ra dấu hỏi về tính xác thực của thống kê người dùng và mức độ chấp nhận thực sự của Pi Network trong cộng đồng.

Pi Network chậm trễ phát triển và tình trạng tập trung hóa

Sau 6 năm phát triển, Pi Network vẫn chưa ra mắt một mạng chính hoàn toàn mở và hoạt động đầy đủ. Khoảng thời gian này dài hơn hẳn so với các dự án tương đồng – chẳng hạn Ethereum hay Cardano chỉ mất khoảng 2 năm để triển khai mainnet chức năng. 

Việc trì hoãn kéo dài khiến nhiều người nghi ngờ về tiến độ và khả năng thực thi của đội ngũ Pi. Đồng thời, mạng Pi hiện tại khá tập trung, mọi node xác thực trên mainnet đều thuộc kiểm soát của nhóm phát triển, mâu thuẫn với tuyên bố về một hệ thống phi tập trung. 

Mặc dù Pi hứa hẹn sẽ dần phi tập trung hơn, các chuyên gia đánh giá cấu trúc hiện tại cho thấy dự án chưa thực sự cam kết với nguyên tắc phi tập trung của blockchain. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng liệu Pi Network có thể hoặc sẵn lòng từ bỏ quyền kiểm soát khi mở mạng hay không.

Lo ngại về lạm phát và mô hình kinh tế (tokenomics)

Mô hình kinh tế của Pi Network cũng là một điểm bị đưa ra mổ xẻ. Mạng Pi đã chứng kiến mức tăng cung rất nhanh – nguồn cung Pi được cho là đã tăng gấp đôi chỉ trong hơn một năm gần đây. Tính đến tháng 1/2025, tổng cung lưu hành ước tính đã đạt 5,56 tỷ Pi. 

Nếu không có các cơ chế cân bằng cung-cầu hợp lý, tốc độ phát hành coin cao như vậy sẽ khiến Pi dễ mất giá trị, làm xói mòn niềm tin của người nắm giữ vào tiềm năng dài hạn của đồng coin. 

Các chuyên gia lưu ý rằng một mô hình lạm phát không kiểm soát sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến giá trị Pi khi nó lên sàn, bởi thị trường có thể bị ngập trong lượng lớn token mà không có đủ nhu cầu thực tế, dẫn đến áp lực bán cao. 

Do đó, giới phân tích hoài nghi về tính bền vững của Pi nếu đội ngũ không đưa ra chiến lược tokenomics rõ ràng hơn (chẳng hạn như cơ chế đốt coin, giới hạn cung, hoặc thúc đẩy nhu cầu sử dụng thật sự).

Pi Network trước dấu hỏi rủi ro về quyền riêng tư và an toàn dữ liệu

Để tham gia Pi Network ở giai đoạn mainnet, người dùng bắt buộc phải thực hiện KYC, bao gồm việc nộp các dữ liệu cá nhân nhạy cảm như video khuôn mặt và giấy tờ tùy thân do chính phủ cấp. Điều này gây lo ngại về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu cá nhân. 

Mặc dù KYC có lợi ích trong việc ngăn chặn tài khoản ảo, việc thu thập và lưu trữ lượng lớn dữ liệu nhạy cảm có thể trở thành mục tiêu cho các hành vi xâm nhập hoặc lạm dụng. Hơn nữa, quy trình KYC của Pi được thực hiện bởi các "validator khu vực" – tức là phân tán cho một số người tham gia xác minh trong cộng đồng – điều này tiềm ẩn nguy cơ rò rỉ thông tin nếu những cá nhân xử lý dữ liệu không đảm bảo an toàn. 

Các chuyên gia cảnh báo rằng người dùng nên cân nhắc kỹ việc cung cấp dữ liệu cá nhân, vì nếu Pi Network không bảo vệ tốt kho dữ liệu này, nguy cơ đánh cắp danh tính hoặc sử dụng dữ liệu trái phép là không thể xem nhẹ.

Mô hình doanh thu và thiếu hụt tiện ích thực tế

Pi Network hiện không thu phí giao dịch hay phí khai thác, thay vào đó dựa vào quảng cáo trong ứng dụng như một nguồn thu để duy trì hoạt động. Dự án khẳng định rằng quảng cáo giúp trang trải chi phí máy chủ và vận hành, nhất là do cơ chế khai thác của Pi tiêu tốn rất ít năng lượng so với các mạng PoW.

Tuy nhiên, việc lồng ghép quảng cáo và các chiến thuật tâm lý (như khuyến khích người dùng đăng nhập hằng ngày bằng cách nhắc nhở, hệ thống điểm danh) bị một số chuyên gia chỉ trích là tập trung vào việc kiếm tiền từ người dùng hơn là tạo ra giá trị thực sự. 

Mặc dù những chiến thuật này giúp Pi Network duy trì sự tương tác cao, chúng cũng làm lu mờ thực tế rằng tiện ích của Pi còn rất hạn chế. Hiện tại, người dùng chủ yếu vào app để nhấn nút và xem quảng cáo, trong khi chưa có nhiều việc ý nghĩa khác để làm với Pi do mạng lưới đóng và Pi chưa lên sàn giao dịch. 

Các chuyên gia cho rằng nếu Pi Network không sớm chứng minh được trường hợp sử dụng thực sự (real use case) cho đồng Pi hoặc ứng dụng phi tập trung nổi bật nào trên nền tảng, thì người dùng sẽ mất dần hứng thú sau khi hết mới lạ. 

Việc dự án tập trung gia tăng người dùng nhưng chưa cung cấp giá trị tương xứng bị xem như một tín hiệu đáng báo động, thậm chí làm dấy lên so sánh với mô hình kim tự tháp khi giá trị kỳ vọng đặt nặng vào tương lai mơ hồ.

Những điểm nêu trên cho thấy bức tranh mà nhiều chuyên gia vẽ ra về Pi Network khá thận trọng. Dù thừa nhận tính đột phá của ý tưởng khai thác tiền mã hóa trên di động và tiềm năng phổ biến tiền mã hóa đến đại chúng, các nhà phân tích cho rằng những vấn đề về minh bạch, phi tập trung và giá trị thực của Pi cần được giải quyết thì dự án mới có thể đạt được thành công lâu dài. 

Hiện tại, các yếu tố như số liệu người dùng đáng ngờ, kiến trúc tập trung, lạm phát token và chiến lược phát triển chậm chạp đã phủ bóng lên uy tín của Pi Network. Nói cách khác, Pi Network vẫn chưa hoàn toàn thuyết phục được giới chuyên môn, và độ mở của "cánh cửa niềm tin" vào dự án này còn hạn chế.

Tuy nhiên, triển vọng của Pi Network không phải là không có. Một số ý kiến lạc quan hơn thì cho rằng nếu Pi Network thành công mở Mainnet và chuyển đổi hàng chục triệu người dùng đó thành người dùng thực sự hoạt động trên một blockchain mở, đó sẽ là một thành tựu chưa từng có trong lịch sử tiền mã hóa. 

Việc tận dụng được sức mạnh cộng đồng và tính dễ tiếp cận có thể giúp Pi xây dựng một hệ sinh thái năng động, nơi giá trị của Pi coin được hỗ trợ bởi vô số ứng dụng và trường hợp sử dụng. Dù sao đi nữa, đa số chuyên gia đều đồng tình rằng 2025 sẽ là năm quyết định cho Pi Network: hoặc dự án sẽ chứng minh được giá trị và xóa tan hoài nghi, hoặc sẽ mất dần sức hút nếu những lời hứa về phi tập trung và tiện ích không trở thành hiện thực.