'Nữ hoàng' giao dịch và bí ẩn guru nhấn chìm thị trường Ấn Độ trong bê bối (PI)

Khi nói về sàn chứng khoán quốc gia Ấn Độ (NSE), Chitra Ramkrishna chính là một tượng đài. Là một thành viên sáng lập nên sàn giao dịch, bà góp công không nhỏ trong việc phát triển NSE thành một trong những sàn giao dịch chứng khoán phái sinh lớn nhất thế giới, mở ra cơ hội gia nhập thị trường đối với tầng lớp trung lưu đang ngày một bùng nổ tại quốc gia Nam Á này. Bà cũng là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử đảm nhiệm vị trí lãnh đạo cao nhất của NSE. Năm 2016, bà từ nhiệm với vô vàn lời tán thưởng vì những “đóng góp lớn lao”.

Nhưng danh tiếng lẫy lừng của “nữ hàng sàn chứng khoán”, cùng với đó là đế chế giao dịch trị giá hàng tỷ USD, phải đối diện với thử thách vô cùng lớn hồi tháng 2. Các cơ quan chức năng Ấn Độ đã cáo buộc Ramkrishna vi phạm nhiều tội danh từ trốn thuế, cho tới, kỳ lạ hơn, chia sẻ thông tin bí mật trong nhiều năm cho một nhân vật bí ẩn sống tại khu vực miền núi của quốc gia tỷ dân này.

Với việc công tác điều tra vẫn đang được tiến hành, giới tài chính Ấn Độ cho rằng những cáo buộc phạm tội này sẽ không chỉ làm trì hoãn quá trình IPO của sàn chứng khoán mà còn làm suy hại đến tầm ảnh hưởng đang ngày một lớn của đế chế này trên thị trường chứng khoán toàn cầu.

Khi nói về sàn chứng khoán quốc gia Ấn Độ, Chitra Ramkrishna chính là một tượng đài. Ảnh: Bloomberg

Sau nhiều tuần lùm xùm, chính quyền Ấn Độ chính thức bắt tạm giam Ramkrishna, 59 tuổi, và Anand Subramanian, đồng nghiệp cũ của bà, cũng bị cáo buộc có nhiều vi phạm nghiêm trọng. Cơ quan thuế  đã khám xét chỗ ở của họ. Trong tháng này, người kế nhiệm và đang là giám đốc điều hành của sàn giao dịch Vikram Limaye cho biết ông sẽ từ nhiệm khi nhiệm kỳ công tác kết thúc trong mùa hè năm nay.

NSE đã thông báo rộng rãi tìm người kế nhiệm ông. 

"Mức độ uy tín của chúng ta đang sụt giảm nghiêm trọng", Sanjeev Aggarwal, thẩm phán, phát biểu trong một phiên toà tại thủ đô New Delhi. "Rổi ai sẽ đầu tư vào Ấn Độ nếu những vụ việc như thế này tiếp tục diễn ra?".

NSE không phản hồi lại đề nghị chia sẻ thông tin. Trong một thông báo, sàn giao dịch này cho biết họ đang phối hợp với cơ quan điều tra và đã có một số thay đổi trong công tác lãnh đạo trong một vài năm trở lại đây. Các luật sư bào chữa cho Ramkrishna và Subramanian cũng không hồi đáp lại những yêu cầu phỏng vấn.

Hai người này chối bỏ mọi cáo buộc trước toà. Ramkrishna trả lời với các nhà lập pháp rằng không có điều gì mờ ám giữa bà với thầy tu đó. Đó đơn giản chỉ là những cuộc trao đổi "bình thường giữa những người có hiểu biết trong lĩnh vực này".

Vụ việc này gia tăng mức độ nghiêm trọng trong tháng 2, khi Uỷ Ban Giao dịch Chứng khoán Ấn Độ (SEBI) phát đi một cáo trạng dày 190 trang tiết lộ Ramkrishna đã gửi những thông tin nhạy cảm cho một "người ngoại đạo” được miêu tả là bậc thầy yoga sống tại vùng núi Himalaya.

Trong một cuộc phỏng vấn sau cáo trạng đó, Ramkrishna cho biết nhân vật này đã chi phối bà trong suốt quá trình bà giữ chức vụ giám đốc điều hành từ năm 2013 tới năm 2016. Theo lời bà, họ đã trao đổi thông tin qua email rigyajursama@outlook.com.

SEBI cáo buộc bậc thầy yoga nói trên đã biến Ramkrishna thành một "con rối", điều khiển tình hình tài chính và hoạt động điều hành của sàn giao dịch. Ví dụ, trong năm 2013, bà chiêu mộ Subramanian cho dù ông ta không hề có kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực này. Subramanian thậm chí sau đó còn được bà bổ nhiệm giữ chức vụ tổng giám đốc theo lời khuyên của thầy yoga, theo báo cáo.

Nhân viên của sàn giao dịch cho biết Subramanian có ảnh hưởng rất lớn. Nhiều người còn ví ông là “Rasputin thời hiện đại”.

Danh tính của thầy yoga chính là mối quan tâm lớn nhất đối với các cơ quan chức năng cũng như những người quan tâm.

Trong số những giả thiết được nhiều người đồn đoán nhất, Subramanian chính là vị thầy dạy yoga đó và ông ta đã lừa gạt Ramkrishna, theo kết luận của Ernst & Young, đơn vị được thuê để tham gia điều tra vụ việc này. SEBI cũng đã kiểm chứng thông tin trên, và cho rằng “không có bằng chứng xác thực nào” chứng minh mối liên hệ giữa Subramanian với tài khoản thư điện tử kể trên.

Căn cứ vào thông tin đó, các quan chức Ấn Độ cho mở rộng điều tra xem liệu Ramkrishna và Subramanian có thực hiện hành vi tiếp tay hành vi giao dịch thiếu công bằng hay không.

Nhiều người đặt ra câu hỏi rằng các nhà lập pháp, thành viên ban điều hành NSE và các nhà đầu tư đã làm những gì để đẩy lùi hành vi lạm dụng như trên, và những vấn đề xuất hiện trên sàn giao dịch này có vẻ mang tính hệ thống nhiều hơn so những họ từng nghĩ.

Thông qua một luật sư, Subramanian đã từ chối cáo buộc ông chính là vị thầy yoga. SEBI đã không phản hồi yêu cầu đưa ra bình luận.