Quốc gia EU ‘thẫn thờ’ vì bị ông Trump áp thuế gần 40% dù đã cam kết đầu tư thêm hàng tỷ USD vào Mỹ, trở thành trường hợp cá biệt của khối

Thông báo được đưa ra đúng vào Ngày Quốc khánh của Thuỵ Sĩ, khiến công chúng và ngành công nghiệp dược phẩm chủ lực của nước này không khỏi bất ngờ và giận dữ.

Financial Times đưa tin, một nghị sĩ tại Bern thốt lên: “Không rõ Mỹ muốn gì ở chúng tôi. Có thể nói chính phủ đang trong trạng thái choáng váng.”

Mức thuế 39% khiến Thuỵ Sĩ nằm gần nhóm những quốc gia bị đánh thuế cao nhất từ Mỹ, chỉ thấp hơn một chút so với Brazil, Syria, Lào và Myanmar - những nước vốn có ít quan hệ thương mại hoặc xung đột chính trị với Washington. Điều đáng nói là mức thuế này còn cao hơn cả mức 31% mà ông Trump từng công bố trong hồi tháng 4.

Trong số hơn 60,9 tỷ USD hàng hoá mà Thuỵ Sĩ xuất khẩu sang Mỹ năm ngoái, phần lớn là dược phẩm, thiết bị y tế, cà phê, đồng hồ và vàng. Trong đó, vàng chiếm riêng 11,5 tỷ USD.

Mức thuế mới được xem là “cú đòn kép” giáng vào ngành dược phẩm Thuỵ Sĩ, trong bối cảnh hai tập đoàn lớn là Novartis và Roche đã cam kết đầu tư hàng tỷ USD vào thị trường Mỹ trong năm nay. Thậm chí, trong tuần này, các công ty con như Genentech (Mỹ) của Roche đã nhận được thư yêu cầu giảm giá thuốc từ chính quyền Trump.

Tổng thống Thuỵ Sĩ Karin Keller-Sutter cho biết bà đã trực tiếp trao đổi với ông Trump vào thứ Năm nhưng không đạt được đồng thuận nào liên quan tới bản ghi nhớ thương mại đang được hai bên đàm phán. "Ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Mỹ là thâm hụt thương mại," bà cho biết trên nền tảng X.

Chính phủ Thuỵ Sĩ cho biết họ đã và đang giữ liên lạc với giới chức Mỹ, tiếp tục nỗ lực đàm phán giải pháp phù hợp với luật pháp quốc tế và cam kết của Thuỵ Sĩ. Tuy nhiên, thời gian không còn nhiều, bởi hạn chót mới được ấn định là ngày 7/8.

Điều trớ trêu là trước đây, bà Bern từng lạc quan rằng họ sẽ là một trong những quốc gia đầu tiên đạt được thoả thuận thương mại mới với Mỹ, sau khi đưa ra đề xuất cụ thể cách đây vài tuần.

Quyết định áp thuế cao lên Thuỵ Sĩ khiến nước này trở thành trường hợp cá biệt tại châu Âu. Trong khi đó, Anh đã đàm phán được mức thuế chỉ 10%, còn Liên minh châu Âu (EU) là 15% với phần lớn hàng hoá, sau hàng trăm giờ đàm phán và cam kết giảm thuế nhập khẩu hàng công nghiệp từ Mỹ.

EU cũng đã cam kết đầu tư 600 tỷ USD vào Mỹ và mua 750 tỷ USD hàng năng lượng từ Washington trong 3 năm, dù các nhà phân tích đánh giá đây là những mục tiêu “khó khả thi”. Tuy nhiên, một tuyên bố chung nhằm làm rõ các ngoại lệ trong biểu thuế 15% mà EU kỳ vọng vào thứ Sáu vừa qua vẫn chưa được công bố. “Chúng tôi vẫn đang làm việc,” một quan chức EU cho biết.

Trong khi đó, Na Uy, một nước châu Âu không thuộc EU, đã đạt được mức thuế tương đương 15% dù chưa hoàn tất đàm phán. Tuy nhiên, các cuộc đối thoại giữa Na Uy và Mỹ cũng diễn ra căng thẳng.

Trong khi đó, đồng franc Thuỵ Sĩ đã trở thành đồng tiền yếu nhất trong nhóm G10 vào ngày 1/7, giảm 0,5% so với USD, xuống còn 0,816 franc đổi 1 USD. Diễn biến này phản ánh sự bất ổn đang bao trùm nền kinh tế nhỏ nhưng phụ thuộc nhiều vào thương mại quốc tế này.

Tham khảo FT