Quỹ chỉ số và đầu tư thụ động phải chăng đã lỗi thời?

21/08/2021 10:41
Hiện tại sẽ hợp thời hơn nếu theo dõi sát sao thị trường chứng khoán và dành thời gian cho những mánh lới trao đổi trên Reddit hơn là đầu tư thụ động. Nhưng thực sự thì sự thay đổi này lớn đến đâu?

Mới chỉ hai năm trước, tương lai của đầu tư dường như ngày càng ít người tham gia. Các nhà đầu tư bán lẻ đổ xô vào các quỹ chỉ số thụ động, loại hình quỹ theo dõi các rổ cổ phiếu với chi phí thấp.

Các nhà quản lý quỹ chủ động, cho dù là bậc thầy quỹ phòng hộ phóng khoáng hay những ông chủ quỹ tương hỗ điềm đạm, đều "thất sủng" khi các quỹ chỉ số và quỹ định lượng tăng vọt. Tự động hóa dường như là điều không thể tránh khỏi. Một tương lai đang đến rất gần, nơi mà các nhà đầu tư gần như không còn, thay vào đó là là những cỗ máy mạnh mẽ, trao đổi cổ phiếu nhanh như tốc độ ánh sáng.

Nhưng không hẳn mọi thứ đã diễn ra như vậy. Rất nhiều nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ đã tham gia vào thị trường chứng khoán Mỹ và trở thảnh 1 lực lượng "hung hãn" trong hơn một năm qua. Họ đổ xô vào đánh cược chứng khoán phái sinh ngắn hạn của Tesla, một nhà sản xuất xe điện và đẩy tăng giá cổ phiếu của Hertz, công ty cho thuê ô tô, sau khi công ty này phá sản.

Đầu năm 2021, họ cật lực hồi sinh cổ phiếu của GameStop, nhà bán lẻ trò chơi điện tử, khiến cổ phiếu này tăng 2.000% trong chưa đến hai tuần. Giá cổ phiếu biến động quá lớn và dòng chảy lớn đến mức hệ thống thanh toán cổ phiếu gần như bị phá vỡ.

Khó có thể lý giải những nguyên nhân xác đáng nhất đằng sau sự phục hưng của nhà đầu tư nhỏ lẻ. Sự tẻ nhạt của việc bị phong tỏa và các séc kích thích thường được cho là động lực cho các nhà bán lẻ chủ động. Nhưng đại dịch đã nhanh chóng kéo theo một cuộc chiến về giá vào tháng 10/2019. Các công ty môi giới lớn nhất của Mỹ đều bắt chước Robinhood, một công ty kỹ thuật số mới nổi, thực hiện giao dịch không có hoa hồng.

Ngoài ra, khả năng tiếp cận của nhà đầu tư cá nhân với các công cụ giao dịch tinh vi, như đòn bẩy và các công cụ phái sinh, từ lâu đã tăng lên. Từ tháng 10/2019 đến 2/2020, khối lượng giao dịch tại các công ty môi giới bán lẻ từ mức thấp gần như tăng gấp đôi, trước khi tăng gấp đôi thêm lần nữa trước phong tỏa.

Gần hai năm sau cuộc chiến giá cả, sẽ hợp thời hơn nếu quan sát thị trường chứng khoán và dành thời gian cho những mánh lới trao đổi trên Reddit hơn là đầu tư thụ động. Nhưng thực sự thì sự thay đổi này lớn đến đâu? Thụ động bây giờ phải chăng đã lỗi thời?

Câu hỏi này có thể được trả lời theo ba cách.

Cách thứ nhất là khảo sát số lượng nhà đầu tư nhỏ lẻ. Vào năm 2019, khoảng 59 triệu người Mỹ có tài khoản ở một trong 7 nhà môi giới lớn nhất. Con số này đã tăng lên 95 triệu kể từ khi 17 triệu tài khoản mới được mở vào năm 2020 và 20 triệu tài khoản mới được thiết lập trong năm 2021.

Tiếp theo cần xem xét các luồng giao dịch để thấy được một sự tăng trưởng đột biến. Từ quan sát đã cho thấy một sự gia tăng đột biến. Tỷ trọng khối lượng giao dịch của các nhà đầu tư nhỏ lẻ đã tăng từ khoảng 1/4 lên 1/3 vào đầu năm 2020 và đạt đỉnh hơn 40% trong quý đầu tiên của năm 2021. Phần lớn giao dịch hiện nay đến từ các nhà đầu tư nhỏ lẻ, không phải các tổ chức hay ngân hàng.

Cách thứ ba là nhìn vào việc nắm giữ tài sản. Theo ngân hàng Goldman Sachs, tỷ lệ cổ phiếu Mỹ do các hộ gia đình nắm giữ trực tiếp đã giảm trong nhiều thập kỷ do việc đầu tư thống trị bởi các chuyên gia.

Trong những thập niên 70 – 80, quỹ hưu trí đã tăng nổi bật, trước khi các quỹ tương hỗ chủ động giành được thị phần trong những năm 1990 – 2000. Nhưng trong thập kỷ qua, các quỹ thụ động đã ngốn hết tài sản. Lượng cổ phiếu do các hộ gia đình nắm giữ trực tiếp bắt đầu ổn định vào khoảng năm 2015 và đang tăng mạnh trở lại. Từ cuối năm 2019 đến tháng 3/2021, tỷ trọng cổ phiếu do các hộ gia đình nắm giữ đã tăng từ 36% lên 38%.

Tất cả những điều này làm cho thị trường bán lẻ chủ động gia tăng. Nhưng có hai điều cần cân nhắc. Thứ nhất, sự trỗi dậy của các nhà đầu tư nhỏ lẻ chủ động không làm lệch tốc độ tăng trưởng của các nhà đầu tư thụ động.

Tỷ trọng các cổ phiếu trong chỉ số S&P 500 được nắm giữ trong các quỹ ETF và quỹ tương hỗ đã tăng khoảng 0,5 điểm phần trăm kể từ năm 2019, lên 18,3%. Đó là chậm hơn so với những năm trước, nhưng vẫn đang không ngừng đi lên.

Hơn nữa, không phải ai đã mở tài khoản môi giới kể từ năm 2019 đều là người giao dịch trong ngày. Trung bình, 32 triệu chủ tài khoản tại Charles Schwab (gần đây đã hợp nhất với TD Ameritrade) giao dịch khoảng bốn lần một tháng. Các khách hàng của Vanguard có vẻ nhàn rỗi (3/4 trong số họ không có giao dịch gì trong một năm), nhưng 1,5 triệu khách hàng của Interactive Brokers thưc hiện 34 giao dịch mỗi tháng.

Các nhà đầu tư nhỏ lẻ rõ ràng là một lực lượng cần được tính đến. Và nếu sự đi lên của họ được thúc đẩy bởi những thay đổi căn bản về khả năng tiếp cận giao dịch thay vì chỉ là một xu hướng nhất thời sau đại dịch, thì đó là điều rất đáng lưu tâm.

Tham khảo The Economist

Tin mới

Trung Quốc lại gây chấn động thị trường: "Siêu phẩm" được bán với giá chưa tới 150 triệu, rẻ bất ngờ
29/07/2025 09:06
Động thái của Trung Quốc trực tiếp làm gia tăng áp lực lên các đối thủ Mỹ và châu Âu.
2 mẫu xe điện Honda sắp về Việt Nam: "PCX điện" giá chỉ hơn 30 triệu đối đầu "siêu phẩm" café-racer
29/07/2025 08:45
Sự xuất hiện của hai mẫu xe nhập khẩu tư nhân này làm phong phú thêm lựa chọn cho người tiêu dùng Việt, bên cạnh các sản phẩm được Honda Việt Nam phân phối chính hãng.
Xăng E10 sắp xuất hiện, mong giá rẻ hơn xăng khoáng 2.000 đồng/lít
29/07/2025 08:08
Từ 1-8 tới, xăng E10 - loại nhiên liệu pha 10% ethanol sẽ được bán thí điểm tại Hà Nội, TP HCM và Hải Phòng.
Vừa phá kỷ lục, một mặt hàng tỷ USD của VN chinh phục hơn 80 nước đang “gặp khó”: Thủ tướng chỉ đạo gì?
29/07/2025 07:20
Mặt hàng này của Việt Nam dự kiến có thể cán mốc 7 tỷ USD về kim ngạch xuất khẩu.
Đột kích một nhà máy, công an triệt phá đường dây sản xuất phân bón giả, bắt giữ giám đốc và tịch thu hàng trăm tấn sản phẩm
29/07/2025 07:01
Cơ quan chức năng Indonesia đã bắt giữ người đứng đầu công ty sản xuất phân bón giả với khoản lợi nhuận dao động 270 triệu – 400 triệu đồng mỗi tháng.

Tin cùng chuyên mục

TPHCM hỗ trợ đổi xe điện
28/07/2025 07:17
Từ miễn lệ phí trước bạ, hoàn thuế theo từng chuyến xe đến vay vốn không cần thế chấp…, TPHCM đang tung loạt chính sách chưa từng có nhằm hỗ trợ người dân, nhất là tài xế công nghệ, giao hàng chuyển từ xe máy xăng sang xe điện mà không phải bỏ thêm chi phí ban đầu.
Tỷ phú Jack Ma đạp xe dạo phố đêm, “bóc” giá xe mà choáng
27/07/2025 07:20
Hình ảnh giản dị, gần gũi của tỷ phú Jack Ma trong một video được chia sẻ gần đây khiến nhiều người bất ngờ.
Đua nhau đổi xe máy xăng lấy xe điện, các hãng đem xe xăng đi đâu?
26/07/2025 02:49
Nhiều người thắc mắc sau khi bên thu xe máy xăng với số lượng khá lớn, các hãng sẽ mang số xe này đi đâu?
Better Choice Awards 2024: Giải thưởng đã trao, sản phẩm giờ ra sao?
25/07/2025 10:55
Giải xong không phải là hết: Những cái tên được vinh danh tại Better Choice Awards 2024 đang chứng minh rằng lựa chọn của người tiêu dùng, và hội đồng thẩm định, là hoàn toàn có cơ sở.