[Quy tắc đầu tư vàng] Chiến thắng thị trường với công thức đơn giản: "mua những công ty tốt, trong những ngành tốt, với P/E thấp"

John Neff sinh năm 1931 tại Wauseon, Ohio, nước Mỹ . Ông vốn sinh ra trong một gia đình trung lưu khá giả tại miền Nam nước Mỹ vào lúc mà thị trường chứng khoán Mỹ đang có những bước phát triển mạnh mẽ, John Neff sớm bị cuốn hút bởi lợi nhuận và những công thức tính toán phức tạp trên thị trường chứng khoán. Hồi còn trẻ, John Neff thường xuyên dành thời gian rảnh rỗi của mình cho việc nghiên cứu các hoạt động đầu tư, Neff thường một mình ngồi cả ngày trước một dãy các con số giá cả chứng khoán.

Ông hiện đang là một tỷ phú, một doanh nhân bậc nhất của Mỹ. Neff đã tốt nghiệp bằng Cử nhân (BA) tại đại học Toledo năm 1955. Trong thời gian 8 năm làm nhân viên phân tích chứng khoán tại Ngân hàng Quốc gia Bang Cleveland, ông đã học xong bằng MBA tại Đại học Case Western Reserve và nhận bằng vào năm 1958. Sau đó, ông vào Wellington Management Co. năm 1964 và trở thành nhà quản lý quỹ của các quỹ Winsor, Gemini và Qualified Dividend. Ông nghỉ hưu năm 1995 sau gần 3 thập kỷ làm quản lý quỹ với kết quả xuất chúng.

Ông nổi tiếng với triết lí đầu tư "Làm những việc mà mọi người không làm không bao giờ là dễ dàng cả, nhưng đó mới là nơi bạn kiếm được tiền. Hãy mua các cổ phiếu trông có vẻ không tốt với các nhà đầu tư thiếu cẩn trọng, và kiên nhẫn chờ đợi cho đến khi người ta nhận ra giá trị thực của nó."

Vào đầu thập niên 80, Quỹ Windsor do ông đứng đầu, nhờ cách thức nghiên cứu cẩn thận trong đầu tư mà các khách hàng chịu khó nghe những lời tư vấn từ ông đã từng đạt tỷ lệ sinh lới gấp hai lần chỉ số S&P 500, bất chấp cả những giai đoạn của khó khăn nhất của thị trường chứng khoán Mỹ.

Năm 1984, John Neff đã quyết định mua một số lượng lớn cổ phiếu của Ford lúc bấy giờ có giá trị là 14 USD/cổ phiếu, và chỉ ba năm sau, cổ phiếu của Ford đã là 50 USD/cổ phiếu. Năm 1986, John Neff đã giúp tăng giá trị của Windsor lên 25% khi đầu tư vào thị trường dầu lửa trong thời điểm OPEC gặp khủng hoảng nghiêm trọng. Và chỉ trong thời gian chưa đầy 10 năm quỹ đầu tư do ông đứng đầu đã vươn lên trở thành một trong những quỹ đầu tư thành công và lớn nhất nước Mỹ thuở bấy giờ. Và tất nhiên, nguyên tắc đầu tư của ông chỉ gói gọn trong những điều cơ bản dưới đây:

1. Đầu tư những cổ phiếu có tỷ số P/E thấp

John Neff không tự coi mình là nhà đầu tư giá trị, mà thay vào đó ông thích mô tả quan điểm đầu tư của mình là "mua những công ty tốt, trong những ngành tốt, với P/E thấp." Dù ông có tự phủ nhận mình là một nhà đầu tư giá trị thì sự nghiệp quản lý quỹ của John Neff đã mang nặng dấu ấn của phong cách đầu tư này.

Neff thường tập trung thay vì phân tán danh mục đầu tư của quỹ. Ông theo đuổi cổ phiếu của các công ty ở mọi quy mô lớn - vừa - nhỏ miễn là nó có chỉ số P/E thấp, chiến lược mà ông gọi là "đầu tư P/E thấp." Hai trong số các chiến thuật đầu tư của John Neff là mua khi có tin xấu, sau khi cổ phiếu sụt giá mạnh và chiến lược "đi đường vòng" để mua cổ phiếu của các ngành đang thịnh hành. Ví dụ: mua cổ phiếu của các nhà sản xuất ống dẫn dầu - những nhà cung cấp của các công ty dầu khí thay vì mua những cổ phiếu đang "nóng" của chính các công ty này, mà theo Neff là quá đắt đỏ.

Ông tỏ rõ quan điểm phản đối việc tham gia vào những thị trường đang quá sôi động, ông thích gặp gỡ trực tiếp với ban quản lý của từng công ty ông đầu tư để đánh giá tính liêm chính và hiệu quả làm ăn của nó. Với hầu hết các nhà đầu tư cá nhân, kiểu tiếp xúc này là gần như là bất khả thi, tuy nhiên sử dụng những kỹ thuật phân tích nghiêm ngặt của Neff như đã được áp dụng với hệ thống tài chính của công ty cũng sẽ đem lại đủ các chỉ tiêu về kết quả quản lý để bù đắp cho việc thiếu những mối liên hệ trực tiếp với ban quản lý công ty mà Neff có được.

2. Tìm kiếm các công ty tăng trưởng không quá cao

John Neff luôn tìm các công ty có tốc độ tăng trưởng trung bình đạt 8-10%, bởi ông muốn chắc rằng đây không phải là công ty tồi. Nhưng ông lại không thích các công ty có tốc độ tăng trưởng quá cao (trên 20%), bởi khi có sự giảm sút về lợi nhuận thì giá cổ phiếu của các công ty sẽ giảm rất mạnh. Neff cho rằng, cùng tình trạng trên, giá cổ phiếu của các công ty có tỷ số P/E thấp chỉ giảm nhẹ và mức thua lỗ là không đáng kể.

3. Cổ tức là một trong các yếu tố quan trọng khi lựa chọn cổ phiếu

Cổ tức giúp tạo nên sự cân bằng cho giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, đặc biệt là trong thị trường giá xuống. Neff tính được rằng, hơn 50% những khoản lợi nhuận ông đem lại cho Windsor đến từ những khoản cổ tức cao hơn mức trung bình mà ông muốn đạt được. Theo ông, nếu cổ phiếu lựa chọn không tăng giá thì ít ra cũng phải nhận được cổ tức. Khi cả hai mục tiêu trên không đạt được thì tốt nhất nên bán những cổ phiếu đó và đầu tư tiền vào nơi khác.

4. Đừng quá tự tin

Qua những lần đầu tư lớn, ông đã học được một điều trên thị trường, đó là đám đông điên loạn, thường sẽ phi lý trí và khi họ bị cảm xúc lấn át, đó là lúc họ luôn luôn phạm phải sai lầm.​ John Neff cũng nói rằng sự thông minh mà chúng ta có được nếu không rèn luyện học hỏi mà đem nó đi chiến đấu với thị trường ngay tức khắc vốn là một điều vô cùng sai lầm. Khi quá tự tin khi vào lệnh, chúng ta đang đặt bản thân vào rủi ro vì cái tôi của mình và chắc chắn chúng ta sẽ tiếp tục mất tiền. Đừng quá tự tin, hãy chăm chỉ học hỏi, rèn luyện ắt đầu tư sẽ có ngày thành công.

5. Học cách nhanh chóng, dứt khoát chớp lấy thời cơ trong công cuộc đầu tư

Trong cuộc sống luôn có hàng ngàn cơ hội tốt đến với chúng ta mỗi ngày. Cơ hội vốn dĩ đến nhiều hơn khả năng mà chúng ta có thể nắm bắt. Cơ hội bao gồm công việc, đầu tư và cả tình yêu. Tất nhiên, chúng ta không thể dành tình yêu cho bất cứ ai mà mình gặp. Bạn cũng không thể làm mọi công việc trên đời. Và bạn cũng không thể thực hiện mọi khoản đầu tư. Rất nhiều cơ hội không hấp dẫn, vì thế hãy lưu ý đến những cơ hội mà bản thân thấy hấp dẫn có thể đem lại kết quả tốt nhất. Khi đó hãy tập trung toàn lực vào bất cứ vấn đề nào đó, cánh cửa cơ hội - hay còn gọi là khoảng thời gian mà bạn có thể thực hiện là vô cùng khan hiếm.

Bạn có thể gặp ai đó mà mình thích nhưng bạn chỉ có 30 giây để giới thiệu về bản thân hoặc người đó sẽ đi ra khỏi cuộc đời bạn mãi mãi. Một công việc hấp dẫn cũng sẽ không chờ bạn mãi mãi mà có rất nhiều người cạnh tranh với bạn. Tương tự như thế, cánh cửa đầu tư cũng có thể đóng lại hàng ngày, hàng giờ, hay thậm chí hàng giây…

Dù cho cơ hội bạn đang tìm kiếm là gì, nếu như bạn không hành động dứt khoát để giành lấy nó, người khác sẽ làm thay bạn. Bạn phải cởi mở để đón cơ hội, sẵn sàng giành lấy chúng và sẵn sàng tiến về phía trước. Nếu không, sẽ luôn có người giành mất của bạn.