Rau sạch bán trầy trật, các HTX vẫn “mọc” lên như nấm

Doanh nghiệp đến rồi… đi

Nhìn những đồng rau ăn lá được trang bị công nghệ cao “đẹp như mơ” của hợp tác xã (HTX) Rau Mười Hai (xã Long Khê, Cần Đước) ai cũng mát lòng. Thế nhưng, khi nghe ông Lê Văn Giấy - Chủ tịch HĐQT HTX Rau Mười Hai thổ lộ rằng đầu ra rau sạch của HTX đang “tắt”.

Xã viên đang sơ chế rau tại xưởng của HTX nông nghiệp Phước Thịnh. Ảnh: T.Đ

7 tháng trước vườn rau sạch này mọc lên cùng với việc hình thành HTX Rau Mười Hai với niềm tin đưa sản phẩm vào hệ thống siêu thị Big C, Aeon. 25 thành viên HTX dốc hàng tỷ đồng để trang bị nhà lưới, hệ thống tưới tự động cho hơn 8ha cánh đồng rau này thành HTX điểm của tỉnh Long An.

“Ngành chức năng, chính quyền địa phương ủng hộ lắm. Tuy nhiên, kế hoạch đưa sản phẩm rau sạch vào hệ thống siêu thị đổ vỡ khiến đầu ra hiện nay của HTX chỉ còn dựa vào thương lái với giá cả khá bấp bênh” - ông Giấy thổ lộ.

Theo ông Giấy, mấy ngày nay HTX chỉ bán rau thô (không đóng gói) cho thương lái. Hiện mỗi ngày các thành viên HTX thu hoạch khoảng 6 tấn rau sạch, nhưng HTX chỉ thu mua 50% sản lượng. Cũng như các thành viên, HTX chủ yếu bán rau cho thương lái với giá như rau thường và chịu mọi chi phối giá của thương lái.

“Thương lái ra giá sao bán vậy. Người trồng rau không dám nhúc nhích, họ không mua rau thì đổ không hết” - ông Lê Văn Nhuyễn, một thành viên của HTX, đang trồng 3.000m2 rau sạch chia sẻ.

Sơ chế rau tại HTX Nông nghiệp Phước Thịnh. Ảnh: T.Đ

Ông Giấy cho biết, từ ngày thành lập HTX đến nay đã có hàng chục doanh nghiệp (DN) đến tìm hiểu việc sản xuất rau, nhưng chưa DN nào ký hợp đồng thu mua rau cho HTX.

“1-2 DN chỉ chịu thu mua rau theo từng tuần để chủ động khi thị trường biến động giá” - ông  Giấy nói.

Không như HTX Rau Mười Hai “sinh non, đẻ muộn”, HTX Nông nghiệp Phước Thịnh (xã Phước Hậu, Cần Giuộc) đã có 6 năm cung ứng rau cho thị trường. Mặc dù vậy, nguồn rau của HTX cung ứng cho hệ thống siêu thị vừa hạn chế vừa phải qua trung gian.

Theo ông Đặng Duy Dũng - Chủ tịch HĐQT HTX Nông nghiệp Phước Thịnh, hiện mỗi ngày HTX thu mua của các thành viên 4 tấn rau sạch (chiếm 50% số rau của HTX). 50% số lượng rau này được cung ứng về thị trường TP.HCM qua trung gian một HTX nông nghiệp. Số rau còn lại vào hệ thống nhà trẻ, nhà hàng, bếp ăn tại địa phương nhưng cũng phải qua trung gian.

“Một vài DN đã đến ký ghi nhớ thu mua rau cho HTX. Thế nhưng, họ chỉ ký ghi nhớ…” - ông Dũng thổ lộ.

Mở rộng diện tích, lo tìm đầu ra

Theo Sở NNPTNT tỉnh Long An, đến nay tỉnh cơ bản hình thành vùng sản xuất rau ứng dụng công nghệ cao với tổng diện tích hơn 560ha và thực hiện 14 mô hình, 4 chuỗi cung cấp rau an toàn cho 4 HTX với diện tích hơn 28ha. Trong năm 2018 sẽ xây dựng 12 mô hình điểm trong sản xuất rau ứng dụng công nghệ cao, tập trung ở các huyện Cần Giuộc, Cần Đước, Đức Hòa và TP.Tân An.

Theo ông Dũng, để giải quyết vấn đề đầu ra, các cơ quan chức năng cần có giải pháp đưa rau sạch vào bếp ăn của các khu công nghiệp trên địa bàn. “Hiện Long An có khá nhiều khu công nghiệp với hàng trăm ngàn công nhân. Nếu rau sạch được vào hệ thống bếp ăn này, thì không lo gì đầu ra bấp bênh” - ông Dũng chia sẻ.

Tuy nhiên, theo bà Đinh Thị Phương Khanh - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Long An, việc kết nối gặp rất nhiều khó khăn do suất ăn trưa đa phần DNhỗ trợ nên giá còn thấp, họ phải tính toán và lựa chọn mặt hàng có giá thấp trong ngày. Việc tuân thủ thực đơn của các DN đã đề ra cũng gặp rất nhiều khó khăn. Các HTX hiện nay chưa liên kết để đa dạng hóa các mặt hàng cung cấp.

“Theo tôi, nếu kết nối, các trường học bán trú, bệnh viện, bếp ăn tập thể của các DN là những nguồn tiêu thụ lớn. Hiện nay, Sở đã chỉ đạo các đơn vị kiểm soát chặt hơn chất lượng sản phẩm, đảm bảo đầu vào để có văn bản gửi đến Sở GDĐT, Ban quản lý khu kinh tế để tìm đầu ra cho rau sạch” - bà Khanh cho biết.