Sắp tới, cục thuế ở 6 thành phố lớn sẽ "khai tử" hóa đơn giấy

Theo báo cáo của Tổng cục Thuế, hiện nay trên cả nước có 255 doanh nghiệp thí điểm áp dụng hóa đơn điện tử có mã xác thực của cơ quan thuế theo Quyết định số 1209/QĐ-BTC của Bộ Tài chính và hơn 550.000 doanh nghiệp áp dụng hóa đơn điện tử theo Thông tư số 32/2011/TT-BTC.

Số lượng hóa đơn điện tử doanh nghiệp sử dụng trong 1 năm khoảng gần 1,3 tỷ hóa đơn. Cả nước có khoảng 800 doanh nghiệp cung cấp giải pháp phần mềm hóa đơn điện tử cho các doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh sử dụng. Nhìn chung, số lượng hóa đơn điện tử đã sử dụng trong năm 2020 khoảng 2,3 tỷ hoá đơn, chiếm khoảng 50% tổng số hóa đơn sử dụng trong năm 2020.

Việc áp dụng hóa đơn điện tử trong thời gian qua đã mang lại nhiều lợi ích như tiết kiệm thời gian, chi phí, hạn chế các trường hợp gian lận hóa đơn. Đối với các doanh nghiệp, việc sử dụng hóa đơn điện tử sẽ giúp các doanh nghiệp giảm được chi phí in ấn, đặc biệt là chi phí lưu trữ hóa đơn.

Doanh nghiệp không phải lập báo cáo sử dụng hóa đơn, dữ liệu từ hóa đơn điện tử được kết nối tự động với phần mềm khai thuế giá trị gia tăng nên doanh nghiệp không mất thời gian để lập tờ khai thuế giá trị gia tăng. Bên cạnh đó, mức độ bảo mật của hóa đơn điện tử còn tốt hơn so với hóa đơn giấy nên sẽ khó để làm giả hóa đơn hơn.

Trong giai đoạn 2017 - 2019, ngành thuế đã phát hiện 7.474 doanh nghiệp mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp, với gần 500.000 hóa đơn vi phạm, truy thu gần 200 tỷ đồng tiền thuế. Năm 2020, số lượng doanh nghiệp sử dụng hóa đơn bất hợp pháp giảm mạnh, nhưng mức độ nghiêm trọng ngày càng gia tăng. Chỉ trong 9 tháng đầu năm 2020, số tiền mà ngành thuế đã truy thu được từ việc sử dụng hóa đơn bất hợp pháp lên tới 6.599 tỷ đồng.

Việc triển khai hệ thống hóa đơn điện tử cũng góp phần giúp các doanh nghiệp chuyển đổi số khi tiến hành số hóa tất cả các quy trình làm việc để thay thế phương thức làm việc thủ công trước đây. Mọi hoạt động của doanh nghiệp từ sản xuất, quảng bá, tiếp thị, bán hàng, thanh toán cho tới xuất hóa đơn sắp tới đây sẽ được số hóa, đồng bộ, nhằm tối ưu quy trình quản lý, nâng cao hiệu suất làm việc, tiết kiệm chi phí.

Số lượng các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam hiện nay đang chiếm tỷ trọng lớn, trong đó không ít doanh nghiệp còn e ngại dùng hóa đơn điện tử. Hơn nữa, tâm lý ngại thay đổi của bộ phận lớn các nhà quản lý, đặc biệt ở những doanh nghiệp nhỏ và vừa, cũng là một rào cản trong việc chuyển đổi số ở doanh nghiệp.

Mặt khác, việc áp dụng hóa đơn điện tử rất cần một hạ tầng kỹ thuật tốt, trong khi không phải doanh nghiệp nào cũng sẵn sàng đáp ứng được yêu cầu về mặt hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin - viễn thông.

Bộ Tài chính thông tin, Tổng cục Thuế đang nghiên cứu và xây dựng các giải pháp, hệ thống quản lý hóa đơn điện tử nhằm đáp ứng quy định tại Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 quy định về hóa đơn, chứng từ, hướng đến lộ trình loại bỏ hoàn toàn hoá đơn giấy vào ngày 1/7/2022.

Theo đó, hệ thống hóa đơn điện tử được xây dựng trên nền tảng kiến trúc ứng dụng công nghệ 4.0 theo hướng triển khai hệ thống dữ liệu lớn (Big Data), phù hợp với yêu cầu về xử lý số lượng lớn giao dịch về hóa đơn, khối chức năng xử lý nghiệp vụ được thiết kế triển khai linh hoạt, có độ mở cao, theo mô hình vừa xây dựng phát triển phần mềm, vừa triển khai và vận hành mà không ảnh hưởng tới hoạt động của ứng dụng.

Dự kiến vào khoảng cuối năm 2021, trước khi triển khai trên toàn quốc, hệ thống hóa đơn điện tử sẽ được triển khai trước tại các cục thuế ở 6 tỉnh, thành phố bao gồm: Hà Nội, TP. HCM, Quảng Ninh, Hải Phòng, Phú Thọ và Bình Định, bảo đảm thời hạn đúng theo quy định tại Nghị định 123/2020/NĐ-CP của Chính phủ.