Sếp EVN: Hơn 700 tổ chức bán buôn đang tự định giá điện, chúng tôi không thể kiểm soát

Không có chuyện can thiệp làm sai lệch chỉ số tiêu thụ

Sáng 10/9, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức Toạ đàm "Phát triển bền vững ngành điện – Những vấn đề đặt ra". Chia sẻ tại tọa đàm liên quan đến vấn đề hóa đơn tiền điện tăng đột biến, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Nguyễn Xuân Nam cho biết khi nhận phản ánh, EVN đã chỉ đạo các công ty điện lực rà soát lại tất cả khách hàng về vấn đề này.

Qua rà soát lại, phần sản lượng trong tháng 8/2025 khác với mọi năm do những ngày đầu tháng 8 năm nay nắng nóng bất thường nên sản lượng của hệ thống tăng kỷ lục, đạt 1 tỷ 084 triệu kWh.

Ngoài ra, có khoảng 3,2 triệu hộ trong 31,8 triệu hộ khách hàng sinh hoạt, chiếm hơn 10%, có sản lượng điện tăng cao hơn 30% so với tháng 7.

Lãnh đạo EVN cho biết đã giao các Tổng công ty cài App cho khách hàng để theo dõi biến động sản lượng, đồng thời có tổng đài hotline trả lời kịp thời thắc mắc của khách hàng. Qua quá trình rà soát, EVN cho biết hiện chưa có vấn đề sai sót như phản ánh. Nhưng phản ánh cũng có thông tin giả, một số thông tin đưa không đúng, hoặc nhằm câu view bán hàng online, và có cả thông tin không xác định được địa chỉ để làm rõ.

Cũng theo ông Nam, hiện EVN không phải là đơn vị duy nhất bán lẻ điện cho khách hàng. Ngoài EVN, có các tổ chức mua buôn, bán lẻ, ví dụ như tại các khu đô thị, chung cư, khu công nghiệp, đơn vị quản lý lập ra một đơn vị mua buôn của EVN theo giá ưu đãi của Nhà nước rồi bán lại cho khách hàng trong khu vực đó, họ đưa ra định giá của đơn vị. Phần này EVN không kiểm soát được.

"Có hơn 700 tổ chức bán buôn, với sản lượng hệ thống chiếm hơn 8,59%. Do đó, nhiều khi có phản ánh nhưng không phải chỉ mình EVN bán điện mà còn các tổ chức khác, mà tổ chức khác EVN không quản lý được", ông Nam nói.

Lãnh đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam cũng khẳng định việc thực hiện công tơ điện tử sẽ không có chuyện can thiệp làm sai lệch chỉ số tiêu thụ: "Việc đo điện đều thực hiện từ xa, sau đó truyền online về, không còn việc đến đo chỉ số tiêu thụ tại công tơ cơ như cũ. Đối với EVN, đều là công tơ điện tử".

Lý giải về khoản lỗ 45.000 tỷ chưa tính vào chi phí

Trước câu hỏi liên quan đến khoản lỗ 45.000 tỷ chưa tính vào chi phí, Phó Tổng Giám đốc EVN Nguyễn Xuân Nam cho biết năm 2022-2023, do khủng hoảng chính trị của thế giới, đặc biệt giữa Nga và Ukraine, giá nguyên liệu đầu vào, đặc biệt là than, tăng đột biến, gần 4 lần, khí tăng gần gấp đôi… đã đẩy giá đầu vào tăng.

Trong khi giá đầu vào tăng, giá điện lại không được điều chỉnh, nên không bù đắp được chi phí đầu vào. Luật Điện lực quy định, phương án giá điện phải được bù đắp giá đầu vào hợp lý, hợp lệ được Bộ Công Thương thẩm định.

Thời gian đó, do phải bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô của đất nước sau dịch Covid-19 nên EVN chưa được điều chỉnh lại việc đó, dẫn đến giá bán thấp trong khi giá thành cao, cho nên chi phí này tồn đọng lại.

Viện dẫn số liệu năm 2022, lãnh đạo EVN cho biết giá thành lúc đó là 2.032 đồng, nhưng giá bán chỉ 1.800 đồng, như vậy EVN bán thấp hơn 149 đồng/1 kWh, trong khi sản lượng điện thương phẩm gần 250 tỷ kWh.

Năm 2023, giá bán 1.953 đồng, giá thành 2.088 đồng, như vậy bán thấp hơn giá thành 135 đồng/1 kWh. EVN cũng đã nỗ lực tiết kiệm để cắt giảm chi phí. Năm 2024, do có lãi nên có giảm được một phần, nên còn lại 44.000 tỷ chưa được bù đắp.

Ngoài ra, thị phần nguồn điện của EVN giảm, từ 46% hệ thống năm 2022 còn 42% năm 2023. Thị phần của EVN ngày càng nhỏ lại, mà khoản này EVN mua của phía ngoài nên phải trả ngay.

Hiện khâu truyền tải và phân phối chiếm chỉ 16% trong cơ cấu giá thành, khâu phát điện, mua điện là chính, khâu truyền tải và phân phối ngày càng nhỏ lại. EVN đã tiết kiệm để giá ngày càng giảm xuống, mà chỉ tăng ở khâu phát điện mua ngoài.

Một điểm nữa là thủy điện, nguồn điện giá rẻ nhất, bây giờ đã hữu hạn, không còn dư địa phát triển. Hiện chủ yếu phát triển ở khâu nhiệt điện, năng lượng tái tạo, mà nhiệt điện, khí hỏa lỏng hiện nay giá mua gần 4.000 đồng/1 kWh, trong khi bán ra giá 2.100 đồng/1 kWh.

"Số liệu năm 2022-2023 của EVN đã được Kiểm toán Nhà nước kiểm toán chuyên đề giá điện và đã có kết luận minh bạch, rõ ràng", ông Nam nói.