‘Siêu thực phẩm’ của Việt Nam bất ngờ đắt hàng tại Bồ Đào Nha: Xuất khẩu tăng 313%, cả châu Âu đều ưa chuộng

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Bồ Đào Nha trong năm 2024 đã có sự phát triển mạnh mẽ, thể hiện qua mức tăng trưởng ấn tương 353% so với năm 2023. Kể từ đầu năm đến nay, xu hướng này vẫn tiếp tục khi mang về hơn 1,6 triệu USD, tăng 313% so với cùng kỳ năm 2024.

Trong số các nước EU, Bồ Đào Nha cũng một thị trường cá ngừ quan trọng. Bồ Đào Nha nổi tiếng với mức tiêu thụ cá bình quân theo đầu người cao, bao gồm cá ngừ . Đặc biệt, quốc gia này rất ưa chuộng cá ngừ đóng hộp và cá ngừ tươi/đông lạnh. Ngành công nghiệp cá ngừ đóng hộp ở Bồ Đào Nha có từ thế kỷ 19, với Vila Real de Santo António là địa điểm quan trọng cho sự phát triển của cả ngành đánh bắt và đóng hộp. Các thương hiệu cá ngừ đóng hộp nổi tiếng ở Bồ Đào Nha là Santa Catarina, A Poveira và Ramirez….

Ngành chế biến cá ngừ của Bồ Đào Nha phụ thuộc vào việc nhập khẩu loin cá ngừ vằn và cá ngừ vây vàng để chế biến. Do đó, hàng năm nước này nhập khẩu rất nhiều thịt/loin cá ngừ đông lạnh mã HS0304 và loin cá ngừ hấp đông lạnh mã HS16 từ các nước trong đó có Việt Nam. Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, Việt Nam cũng đang xuất khẩu chủ yếu là 2 nhóm sản phẩm này sang thị trường Bồ Đào Nha, trong đó giá trị xuất khẩu loin cá ngừ hấp đông lạnh năm 2024 chiếm tới hơn 81%.

Tại thị trường Bồ Đào Nha, Việt Nam cũng đang là nguồn cung cá ngừ ngoài khối lớn thứ 2 sau Ecuador trong 3 tháng đầu năm nay. Hiện nhập khẩu cá ngừ của Bồ Đào Nha từ Ecuador và Việt Nam có xu hướng gia tăng trong khi nước này lại giảm nhập khẩu từ Trung Quốc.

Kể từ sau cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung diễn ra, Trung Quốc có xu hướng gia tăng xuất khẩu cá ngừ sang các nước EU, điều này khiến cho cạnh tranh gia tăng tại khối thị trường này. Tuy nhiên, các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam lại đang có ưu thế kể từ năm 2024 trở lại đây.

Sự tăng cường hợp tác chặt chẽ trong lĩnh vực thương mại giữa hai nước, và việc khai thác tối đa ưu đãi từ các cơ hội của Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) đang tạo đà cho xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Bồ Đào Nha.

Tuy nhiên theo các doanh nghiệp xuất khẩu, xu hướng tăng trưởng này đang khó có thể duy trì. Vì hiện tại nguồn cung cá ngừ nguyên liệu trong nước vốn dĩ đã không đủ nay càng khan hiếm hơn do những bất cập về quy định, vướng mắc trong khâu xác nhận, chứng nhận…. đang kìm hãm sự gia tăng xuất khẩu.

VASEP dự báo, trước tình hình những nút thắt về nguồn nguyên liệu trong nước như hiện nay chưa kịp tháo gỡ, cộng với tác động của sự bất ổn về địa chính trị, cũng như việc thay đổi chính sách thương mại tại các thị trường chính… xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam nhiều khả năng sẽ giảm sâu hơn trong năm 2025.