Sinh vật mọc 'sừng' kỳ dị liên tục xuất hiện giữa nước Mỹ: Cư dân lo sợ khiến giới khoa học vào cuộc

Hiện tượng sinh vật mọc 'sừng' kỳ dị gây chú ý ở Colorado

Những ngày tháng 8, cư dân tại Fort Collins, bang Colorado (Mỹ) liên tục chia sẻ hình ảnh những sinh vật với phần đầu, mặt mọc ra các khối u dài như gai hoặc xúc tu. Nhìn từ xa, những khối u này trông giống sừng hoặc cành cây khô, khiến nhiều người đặt biệt danh cho chúng là thỏ zombie, thỏ Frankenstein hay thỏ quỷ.

Theo tờ Time, hiện tượng này lập tức trở thành tâm điểm chú ý trên mạng xã hội, khi các bức ảnh và video được lan truyền với tốc độ chóng mặt, người dân bày tỏ sự hoang mang lo sợ về nguy cơ diễn ra một đại dịch có thể ảnh hưởng tới con người. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài kinh dị này là một nguyên nhân hoàn toàn có thể giải thích bằng khoa học.

Các chuyên gia xác định "sừng" của những con thỏ này thực chất là các khối u do cottontail rabbit papillomavirus (CRPV), hay còn gọi là Shope papillomavirus gây ra. Đây là một loại virus ở da đã được các nhà khoa học phát hiện từ thập niên 1930, nổi tiếng trong giới nghiên cứu vì từng giúp chứng minh mối liên hệ giữa virus và ung thư.

CRPV lây truyền chủ yếu qua côn trùng hút máu như muỗi, ve và bọ chét. Khi virus xâm nhập, chúng kích thích các tế bào da phát triển bất thường, tạo thành mụn cóc lớn. Ở một số cá thể, mụn cóc phát triển quá mức thành các khối u sừng dài, có thể mọc ở miệng, mũi, mắt hoặc tai.

Theo New York Post, hiện tượng này không chỉ xuất hiện ở Colorado mà còn được ghi nhận tại các bang như Minnesota và Nebraska, đặc biệt trong những tháng mùa hè khi côn trùng hoạt động mạnh.

Không nguy hiểm cho con người, nhưng đáng lo cho thỏ

Điều quan trọng là virus CRPV không lây sang người hay thú cưng khác. Tiến sĩ Jennifer House, chuyên gia về động vật hoang dã của Cơ quan Công viên và Động vật hoang dã Colorado (CPW), khẳng định trên AP News: "Chúng tôi chưa có bằng chứng cho thấy virus này có thể lây sang các loài khác ngoài thỏ."

Tuy nhiên, với chính loài thỏ, tác động có thể nghiêm trọng. Nếu khối u mọc quanh miệng hoặc mắt, thỏ có thể gặp khó khăn khi ăn, uống, hoặc mất thị lực. Trong môi trường nuôi nhốt, các khối u này còn có thể tiến triển thành ung thư biểu mô tế bào vảy (squamous cell carcinoma), một dạng ung thư da có thể gây tử vong nếu không được điều trị.

Hiện tượng thỏ mọc sừng không phải điều mới mẻ. Ngay từ những năm 1930, nhà khoa học Richard Shope đã mô tả virus này khi nghiên cứu những con thỏ hoang ở vùng Trung Tây Mỹ. Nghiên cứu của ông không chỉ mở ra một nhánh mới trong khoa học ung thư mà còn gián tiếp tạo cảm hứng cho truyền thuyết dân gian về Jackalope, loài thỏ có sừng xuất hiện trong các giai thoại và sản phẩm du lịch của Bắc Mỹ.

Tuy nhiên, sự bùng nổ hình ảnh về những con thỏ zombie trong thời đại mạng xã hội đã khiến câu chuyện này nóng trở lại. Việc nhìn thấy những con vật mang ngoại hình khác thường dễ gây tò mò, nhưng cũng có thể tạo ra những hiểu lầm hoặc tin đồn thất thiệt.

Nguy cơ nếu lan rộng

Theo các nhà sinh thái học, nếu tình trạng này lan rộng với số lượng lớn, sẽ có một số nguy cơ:

Suy giảm quần thể thỏ hoang do suy kiệt và giảm khả năng sinh sản. 

Xáo trộn chuỗi thức ăn: các loài săn mồi như diều hâu, cáo, chó sói sẽ bị ảnh hưởng khi nguồn thức ăn giảm. 

Nguy cơ bùng dịch ở trại nuôi thỏ nếu côn trùng trung gian truyền bệnh từ thỏ hoang sang thỏ nuôi. 

Gia tăng áp lực cứu hộ động vật: các trung tâm có thể quá tải khi số lượng thỏ bệnh cần can thiệp tăng mạnh.

Nhà sinh học hoang dã Mark Larese-Casanova cảnh báo trên Time: "Virus này đã tồn tại từ lâu, nhưng khi mật độ thỏ cao và môi trường thuận lợi cho côn trùng, chúng ta sẽ thấy nhiều ca bệnh hơn."

Các cơ quan chức năng như Cơ quan Công viên và Động vật hoang dã Colorado (CPW) khuyến cáo người dân tuyệt đối không chạm vào những con thỏ hoang có dấu hiệu mắc bệnh, nhằm tránh gây căng thẳng cho động vật cũng như hạn chế nguy cơ lây lan virus giữa các cá thể. Đối với khu vực nuôi thỏ, cần chủ động kiểm soát côn trùng như muỗi, ve và bọ chét để giảm khả năng truyền bệnh. Riêng với thỏ nuôi, khi phát hiện các khối u bất thường, chủ nuôi nên đưa ngay đến bác sĩ thú y để kiểm tra và điều trị kịp thời, trong đó có thể bao gồm phẫu thuật cắt bỏ nếu cần thiết.

Trên The Washington Post, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng hầu hết thỏ hoang sẽ tự hồi phục nếu khối u không cản trở các hoạt động sống, và can thiệp của con người thường không cần thiết.

Góc nhìn văn hóa và khoa học

Bên cạnh khía cạnh dịch bệnh, hiện tượng này cũng cho thấy cách mà tự nhiên và văn hóa giao thoa. Từ một căn bệnh ở thỏ, CRPV đã trở thành một phần trong văn hóa dân gian Mỹ qua hình tượng Jackalope, đồng thời đóng góp vào nền khoa học khi giúp chứng minh virus có thể gây ung thư.

Tiến sĩ Shope từng chia sẻ trong các tài liệu nghiên cứu rằng chính những con thỏ mọc sừng này đã mở ra một cánh cửa mới cho ngành virus học và ung thư học. Ngày nay, hình ảnh chúng lại tiếp tục trở thành chủ đề để công chúng thảo luận về bảo tồn động vật và phòng chống dịch bệnh hoang dã.

Hiện tượng thỏ zombie ở Mỹ là một minh chứng sống động cho sự đa dạng và bất ngờ của thế giới tự nhiên. Dù gây tò mò và đôi khi khiến người xem sợ hãi, đây không phải là dấu hiệu của một dịch bệnh nguy hiểm đối với con người. Tuy nhiên, nó nhắc nhở chúng ta về mối liên kết chặt chẽ giữa động vật hoang dã, môi trường sống và sức khỏe sinh thái.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và gia tăng tương tác giữa người và động vật hoang dã, việc hiểu rõ và truyền thông chính xác về những hiện tượng như thế này là vô cùng quan trọng để vừa bảo vệ quần thể động vật, vừa tránh lan truyền những nỗi sợ không cần thiết.