[Thi viết TÔI MẤT TIỀN] Mua bình quân giá giảm, sai lầm chết người

Nhà đầu tư Đinh Thành Trung đã dính phải hai cái bẫy "bẫy đầu tư giá trị" và "bẫy mua bình quân giá giảm". Nhận ra mình là một con "gà mờ" và bài học đã được rút ra.

Kính mời quý độc giả đọc bài Mua bình quân giá giảm, sai lầm chết người và đừng quên gửi bài dự thi của mình cho chúng tôi qua email huongnguyenthithanh@vccorp.vn và hainguyenduc@vccorp.vn

***

Trong mỗi người chúng ta, một khi đã bỏ tiền ra đầu tư cổ phiếu thì ai cũng phải nghĩ mình sẽ thu lợi được bao nhiêu trong tương lai, từ đó đưa ra quyết định sẽ mua cổ phiếu nào. Trong đời ai cũng có thể mắc sai lầm, và một trong những sai lầm cơ bản là quá tin vào một mã cổ phiếu mà không chịu thay đổi chính kiến.

Một biểu hiện đơn giản nhất cho sai lầm này chính là mua bình quân giá giảm. Trong khi thị trường đang giảm hoặc tăng nhưng mã cổ phiếu mình nắm giữ lại liên tục giảm, hẳn ai cũng phải đặt ra câu hỏi nghi ngờ "mình đang nắm một cổ phiếu không tốt, hay là giá nó đã phản ánh hết rồi?". Sai lầm ở đây là chúng ta hoàn toàn tin tưởng nó là một cổ phiếu tốt vì bản chất công ty đó tốt nên không dám buông tay cắt lỗ, lại còn cố mua thêm.

Tôi đã mắc sai lầm cơ bản đó. Phái nói rằng lúc đó tôi là con "gà mờ" chính hiệu. Lính mới tò te thì ai chả muốn kiếm lãi to, lãi nhanh, thế là cứ đâm đầu vào mua mấy cổ phiếu P/E thấp. Đơn giản là tôi không hiểu về chỉ số đó, cứ nghĩ rằng cứ thấp là tốt. Tôi đã quá tin vào mấy phân tích của đàn anh, cơ bản họ không thể cho mình hết kiến thức và mưu kế vì thị trường là chiến trường. Tôi mò mẫm nghiên cứu một cố phiếu P/E thấp, nhìn có vẻ "ngon" rồi xuống hơn 30% tiền mua vào.

Kết quả là thua lỗ. Giá cổ phiếu đó cứ từ từ giảm, dù đâu đó có tin "tay to" đang "hà hơi thổi ngạt". Mấy ông anh trên sàn thi thoảng vỗ vai rồi đùa với tôi "phải có kích điện cơ, cứ thổi kiểu này càng chóng tèo", tôi chỉ biết cười trừ. Đó là sai lầm đâu tiên trong chuỗi sai lầm mà tôi mắc phải.

Nhưng đó chưa phải là tất cả. Dù mua phải cổ phiếu không tốt nhưng tôi vẫn chưa lỗ nặng. Tôi cố níu kéo suy nghĩ rằng cổ phiếu tôi nắm giữ là của công ty tốt. tôi đi sâu tìm hiểu chính công ty đó, nhờ những người giỏi trong nghề đánh giá tổng thể về công ty, và họ đều kết luận đó là một công ty tốt, đáng để nắm giữ cổ phiếu lâu dài. Vấn đề ở đây là giá nó cứ giảm từ từ, chưa thấy dấu hiệu tăng. Lúc đó trong đầu tôi nổi lên suy nghĩ: "Đã là cổ phiếu tốt thì giữ vài năm cũng chẳng sao, càng giảm thì mình càng mua". Tính toán một lúc, tôi nhận thấy nếu mình mua khi giá giảm thì giá bình quân cổ phiếu đó cũng giảm, khi nó tăng thì mình sẽ ăn lãi nhiều hơn. Thế là tôi quyết định mua mỗi lần vài trăm cổ phiếu khi giá giảm.

Một tuần rồi hai tuần, giá cổ phiếu đó có lúc giảm, lúc tăng nhưng xu hướng chung vẫn là giảm, và cứ giảm là tôi mua một ít. Đến khi cổ phiếu mất hơn 40% giá trị so với lần mua đầu tiên, tôi đã tiêu gần sạch số vốn vào cổ phiếu đó.

Và nó lại tiếp tục giảm. Càng ngày, tôi càng mất đi sự kiên nhẫn của mình, đến mức tức giận ăn non, cắt lỗ mấy cổ phiếu khác để dồn vào canh bạc mà cửa thua nhiều hơn thắng này. Đến khi 80% tiền đều ở cố phiếu đó nhưng nó vẫn giảm, tôi cắn răng mượn thêm ít tiền "tất tay".

Nhưng giá thì vẫn không tăng. Tôi buộc lòng phải chấp nhận thất bại. Một sai lầm quá cơ bản khi tôi cùng lúc dính phải hai cái bẫy "bẫy đầu tư giá trị" và "bẫy mua bình quân giá giảm". Sau một thời gian dài nắm giữ cổ phiếu kia thì bản thân công ty đó đã bộc lộ ra nhiều bất cập, những bất cập không dễ nhìn thấy bởi người ngoài. Tôi thực sự đã mua phải cổ phiếu không tốt, chỉ vì quá tin vào cái P/E kia và mấy chỉ số tốt, trả cổ tức cao. Sai lầm đó là đòn đầu tiên giàng vào cái tính háo thắng, không chịu tìm hiểu kỹ càng cổ phiếu mà mình định mua và có suy nghĩ ôm lâu dài khi chưa biết tính tốt xấu thực sự.

Sai lầm thứ hai còn nặng nề hơn. Việc cố gắng mua tiếp khi giá cố phiếu trong chu kỳ giảm mà không thấy dấu hiệu tăng là một việc làm vô cùng sai lầm. Trong thực tế, khi nhiều nhà đầu tư nghĩ rằng giá bình quân càng giảm thì họ càng có lợi, cũng là lúc họ nhận ra đã mất quá nhiều tiền vào một cổ phiếu không tốt. Bên cạnh đó, tôi còn mắc một sai lầm là không quan tâm đến xu hướng thị trường mà chỉ hướng sự chú ý quá sâu vào một mã cổ phiếu, do vậy đã hình thành nên hành động cố chấp mua bình quân giá giảm. May mà tôi chưa dùng đòn bẩy tài chính, nếu không thất bại còn thê thảm hơn.

Qua sai lầm đó, tôi đã rút ra được bài học cho mình, và tin rằng trong chúng ta ai cũng có lần đối mặt với những sự lựa chọn và liên quan đến mấy sai lầm trên của tôi. Một phương án đầu tư nghe có vẻ an toàn, nhưng lại ẩn chứa quá nhiều rủi ro và mang tính đánh bạc, đó chính là điều mà chúng ta cần phải cẩn thận hơn khi cố tìm cách cứu vãn một cổ phiếu nào đó mà chúng ta nghĩ là tốt.