Thông điệp mới trong điều hành tỷ giá USD/VND?

Như BizLIVE đề cập vừa qua , từ cuối năm 2020 đến nay, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) liên tiếp có những điều chỉnh trong điều hành tỷ giá USD/VND và can thiệp trên thị trường.

Mặc dù thị trường và tỷ giá USD/VND không có biến động hoặc xáo trộn lớn, nhưng những điều chỉnh đó mang thông điệp mới, ít nhất thể hiện ở sự can thiệp.

BizLIVE có cuộc trao đổi với TS. Trịnh Quang Anh - Chủ tịch Hội Nghiên cứu Thị trường liên ngân hàng Việt Nam (VIRA) về những diễn biến mới này.

Từ đầu năm đến nay, chỉ trong thời gian ngắn, NHNN liên tiếp có những điều chỉnh trong giao dịch ngoại tệ với các ngân hàng thương mại. Ông nhìn nhận thế nào về những điều chỉnh này?

Tôi cho rằng NHNN đang chủ động điều chỉnh hoạt động điều hành tỷ giá theo lộ trình đã định, hướng tới ngày càng linh hoạt hơn, có tính thị trường hơn.

Cụ thể, ngay từ đầu năm nay, NHNN đã có thay đổi đáng kể trong hoạt động can thiệp thị trường ngoại tệ với việc ngừng mua ngoại tệ giao ngay, thay vào đó là mua ngoại tệ kỳ hạn 6 tháng có huỷ ngang. Bước đi khá "kỹ thuật" này của NHNN, theo tôi, ngoài tác dụng điều tiết VND, đã đạt được mục tiêu kép là vừa tiếp tục hỗ trợ thanh khoản thị trường, vừa làm cho tỷ giá thị trường linh hoạt hơn và chậm lại việc tích lũy dự trữ ngoại hối như khuyến nghị của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).

Thực tế thị trường vừa qua cũng cho thấy tỷ giá giao ngay diễn biến khá linh hoạt nhưng không có biến động lớn, nguồn cung ngoại tệ lớn nhưng vẫn được thị trường hấp thu tốt, thanh khoản thông suốt.

Đến chiều qua (17/2), NHNN tiếp tục tiến thêm một bước nữa là giảm tần suất mua can thiệp còn 1 tuần 1 lần, thay vì mua hàng ngày như trước đó. Hành động này rõ ràng nhằm thúc đẩy tỷ giá thị trường diễn biến linh hoạt hơn nữa theo các yếu tố thị trường.

Mặt khác, với việc vẫn tiếp tục duy trì mua ngoại tệ dù với tần suất thưa hơn, NHNN vẫn hỗ trợ được cho thị trường ngoại tệ hoạt động ổn định, thông suốt.

Theo ông, thị trường đã có những thay đổi gì về thị trường và bối cảnh so với trước đây, so với các giai đoạn trước đây, hay gần nhất là so với năm 2020 mà NHNN có những điều chỉnh đó?

Trước tiên, bối cảnh hoạt động tiền tệ - ngân hàng đang thay đổi nhanh chóng khi mà Việt Nam hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng hơn khiến cho thị trường trong nước ngày càng chịu nhiều tác động từ các biến động bên ngoài.

Mặt khác, mức độ phát triển của thị trường trong nước với các yếu tố nền tảng đang dần trở nên vững chắc hơn, cho phép NHNN có thể áp dụng cơ chế điều hành linh hoạt hơn, mang tính thị trường hơn.

Từ năm 2020, các yếu tố hỗ trợ then chốt cho tỷ giá và thị trường ngoại tệ, gồm: dòng vốn vào; diễn biến USD Index và tỷ giá USD/CNY; năng lực và nguồn lực để điều hành của NHNN, càng trở nên tích cực, cho phép NHNN có những bước đi mới hướng tới mục tiêu linh hoạt tỷ giá hơn trong dài hạn để tập trung hơn cho hoạt động điều hành chính sách tiền tệ của mình. 

Như vậy, đã có linh hoạt hơn trong điều hành của NHNN, tỷ giá theo đó cũng sẽ linh hoạt và thị trường hơn trong thời gian tới như ông đề cập ở trên…

Đúng thế. Tỷ giá trong giai đoạn tới sẽ giao động linh hoạt hơn theo các yếu tố thị trường chi phối nó, như tương quan cung - cầu ngoại tệ, chi phí nắm giữ ngoại tệ... NHNN đã có bước thử điều chỉnh về hoạt động can thiệp thị trường trực tiếp. Ngay cả hoạt động can thiệp gián tiếp cũng đã giãn thưa hơn, hạn chế hơn.

Tất nhiên, với năng lực điều hành, kinh nghiệm và nguồn lực sẵn có của mình, tôi cho rằng NHNN hoàn toàn có thể tiếp tục duy trì hoạt động ổn định của thị trường ngoại tệ. Mặt khác, điều hành của NHNN có thể thay đổi trong từng giai đoạn để phù hợp với tình hình và hài hòa các mục tiêu khác nhau.

Xa hơn, ông dự báo thế nào về tỷ giá USD/VND năm 2021?

Do cả 3 yếu tố hỗ trợ then chốt, gồm: triển vọng dòng vốn vào; diễn biến USD Index và tỉ giá USD/CNY; quan điểm và kỹ thuật để điều hành của NHNN, khả năng cao vẫn tích cực, tỉ giá cuối năm so đầu năm được dự báo tiếp tục tiếp tục giữ xu hướng giảm, thị trường ngoại tệ cơ bản tiếp tục ổn định.