Tổng giám đốc FPT: Vô vàn trung tâm đổi mới sáng tạo mở ra mà không có kế hoạch, chiến lược cụ thể thì rất lãng phí nguồn lực

FPT tiết kiệm 865 tỷ đồng nhờ sáng kiến đổi mới sáng tạo

Ngày 1/10, trong khuôn khổ Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia năm 2025, ông Nguyễn Văn Khoa - Tổng giám đốc FPT chia sẻ về tầm quan trọng của đổi mới sáng tạo trong phát triển doanh nghiệp, tổ chức. Ông Khoa cho rằng sự sáng tạo không nằm trong quy định, không bị ràng buộc bởi điều lệ tài chính, mà là tài sản vô hình quý giá nhất của một tổ chức.

Trong “bộ tứ” Nghị quyết: Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59-NQ/TW về Hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW - phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật; đổi mới sáng tạo đã và đang được đặt làm trung tâm – hạt nhân – động lực, không chỉ ở tầm quốc gia mà cả doanh nghiệp.

“Đổi mới sáng tạo sẽ trở thành DNA trong một doanh nghiệp, và nó sẽ chuyển hóa nó trở thành một tài sản, một văn hóa”, ông Khoa nói.

Tại FPT, ông Khoa nhấn mạnh đổi mới sáng tạo không phải là khẩu hiệu mà là văn hóa cốt lõi của tập đoàn. Với FPT không áp đặt đổi mới sáng tạo như khẩu hiệu từ trên xuống. Ngược lại, hơn 84.000 nhân sự tại 30 quốc gia, với 87 quốc tịch khác nhau, 10.000 cán bộ ở các quốc gia nước ngoài, đều được khuyến khích, truyền cho DNA sáng tạo từ công việc nhỏ nhất.

Năm 2025, FPT ghi nhận gần 3.000 sáng kiến liên quan đến đổi mới sáng tạo, giúp tiết kiệm 865 tỷ đồng chi phí vận hành.

“Đặc biệt, nhiều ý tưởng sáng tạo đến từ nhiều bộ phận của FPT, và không đến từ lãnh đạo mà đến từ những người làm việc ở tuyến đầu: từ vận hành, thiết kế sản phẩm, đến bán hàng. Người FPT sáng tạo từ công việc thực tế mỗi ngày”, ông Khoa cho biết.

Cần “bản đồ chiến lược công nghệ” cho từng địa phương

Để đổi mới sáng tạo trở thành thực tiễn chứ không chỉ là khẩu hiệu, Tổng Giám đốc FPT đề xuất:

Thứ nhất, cần đẩy nhanh quá trình hoàn thiện hành lang pháp lý, nhất là với các lĩnh vực mới như chuyển đổi số, công nghệ cao, logistics, AI...

“Nhiều nghị quyết đã có, nhưng thiếu cơ chế thực thi cụ thể,. Chúng ta chưa có luật, chưa có nghị định riêng để đặc biệt thúc đẩy cho Nghị quyết 57, và Chính phủ cần ban hành sớm”, ông kiến nghị.

Thứ hai, để đưa tinh thần đổi mới sáng tạo vào cuộc sống thì mọi chính sách cần đi kèm hướng dẫn vận hành cụ thể, linh hoạt và phù hợp với thực tế của doanh nghiệp.

Thứ ba, nên đặc biệt quan tâm tới các ngành công nghiệp nặng, công nghiệp nhẹ, cơ khí chế tạo. Ông Khoa lý giải, đổi mới sáng tạo hiện vẫn hướng nhiều đến Công nghệ thông tin, những ngành mới gần đây. Tuy nhiên, những lĩnh vực như chế biến, chế tạo, sản xuất, công nghiệp nặng, công nghiệp nhẹ là những ngành cơ bản nhưng trong Nghị quyết 57, vấn đề đổi mới sáng tạo chưa tiếp cận đến.

Thứ tư, ông Khoa cho rằng các địa phương, bộ ngành chạy theo đổi mới sáng tạo mà không có kế hoạch, chiến lược cụ thể thì sẽ tốn rất nhiều chi phí và nguồn lực, với vô vàn trung tâm đổi mới sáng tạo được mở ra. 

Ông kiến nghị Bộ Khoa học & Công nghệ cần xây dựng “bản đồ chiến lược công nghệ” theo địa phương cho 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, trên cơ sở đánh giá năng lực, lợi thế và tiềm năng phát triển đặc thù của từng địa phương.

Từ đó, các viện nghiên cứu, trường đại học có căn cứ để xây dựng chương trình đào tạo, nghiên cứu khoa học, và chuyển giao công nghệ phù hợp với định hướng phát triển của từng tỉnh, thành. Doanh nghiệp có cơ sở để liên kết vùng, hình thành chuỗi giá trị đổi mới sáng tạo, và đầu tư bài bản hơn vào các địa phương. Đây là bước đi chiến lược để đưa đổi mới sáng tạo trở thành nền tảng phát triển kinh tế địa phương.

Thứ năm, các doanh nghiệp lớn cần đóng vai trò dẫn dắt hệ sinh thái, không chỉ bằng nguồn lực tài chính hay công nghệ, mà quan trọng hơn là bằng tư duy chiến lược, năng lực quản trị và đạo đức kinh doanh.

“Họ phải mở đường, chia sẻ và truyền cảm hứng, nghiên cứu công nghệ lõi, giải bài toán quốc gia và giúp các doanh nghiệp nhỏ từng bước nâng cao năng lực, hội nhập vào chuỗi giá trị lớn, đi cùng nhau thay vì đi một mình”, ông nói.

Cuối cùng, về hợp tác quốc tế, ông Khoa nhấn mạnh rằng Việt Nam có thể đẩy nhanh tiến độ gia nhập ngành công nghệ bằng AI. Với AI, với công nghệ, dữ liệu, với quy mô và vị trí địa lý quan trọng, Việt Nam có thể trở thành trọng tâm của khu vực Châu Á. Ông Khoa cho rằng khi có hệ thống pháp lý, có doanh nghiệp đồng hành, có lực lượng lao động dồi dào, việc thúc đẩy phát triển đổi mới sáng tạo sẽ thành công.