Tổng thống Trump nói 1 điều khi Mỹ-Trung Quốc tuyên bố tạm dừng cuộc chiến thương mại thêm 90 ngày

Mỹ-Trung Quốc hoãn áp mức thuế mới

“Chúng ta hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra,” Tổng thống Trump nói tại một cuộc họp báo sáng 11/8.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng tuyên bố trên nền tảng Truth Social rằng ông đã ký sắc lệnh hành pháp đình chỉ việc áp mức thuế cao hơn cho đến 00h01 ngày 10/11 (giờ địa phương), trong khi các điều khoản khác của thỏa thuận trước vẫn giữ nguyên.

Bộ Thương mại Trung Quốc cũng thông báo tạm dừng áp thêm thuế quan vào sáng sớm thứ Ba (12/8, giờ địa phương), đồng thời hoãn trong 90 ngày việc đưa các công ty Mỹ – từng bị nhắm mục tiêu từ tháng 4 – vào danh sách hạn chế thương mại và đầu tư.

“Mỹ tiếp tục thảo luận với Trung Quốc để giải quyết tình trạng thiếu tương hỗ trong quan hệ thương mại và những lo ngại về an ninh quốc gia cũng như kinh tế nảy sinh từ đó,” sắc lệnh của Tổng thống Trump nêu rõ. “Thông qua các cuộc thảo luận này, Trung Quốc tiếp tục thực hiện những bước đi quan trọng nhằm khắc phục sự mất cân bằng trong các thỏa thuận thương mại và xử lý các vấn đề kinh tế, an ninh quốc gia mà Mỹ quan ngại.”

Theo kế hoạch ban đầu, thỏa thuận đình chiến thuế quan giữa Bắc Kinh và Washington sẽ hết hiệu lực vào 00h01 thứ Ba (12/8). Việc gia hạn đến đầu tháng 11 sẽ tạo thêm thời gian quan trọng cho đợt nhập khẩu cao điểm mùa thu phục vụ Giáng sinh, bao gồm điện tử, quần áo, đồ chơi với mức thuế thấp hơn.

Sắc lệnh mới ngăn Mỹ nâng thuế lên tới 145% đối với hàng Trung Quốc, trong khi thuế của Trung Quốc đối với hàng Mỹ có thể tăng tới 125% – mức được coi như một lệnh cấm vận thương mại trên thực tế. Hiện tại, mức thuế nhập khẩu của Mỹ đối với hàng Trung Quốc vẫn giữ ở 30%, còn Trung Quốc áp thuế 10% đối với hàng Mỹ.

Trung Quốc cho biết việc gia hạn này là “biện pháp nhằm thực hiện sâu hơn sự đồng thuận quan trọng mà hai nguyên thủ đạt được trong cuộc điện đàm ngày 5/6” và sẽ góp phần ổn định kinh tế toàn cầu.

Tuần trước, Trump nói với CNBC rằng Mỹ và Trung Quốc đang tiến rất gần đến một thỏa thuận thương mại, và nếu đạt được, ông sẽ gặp Chủ tịch Tập Cận Bình trước cuối năm.

“Đây là tin tích cực,” Wendy Cutler – cựu quan chức thương mại cấp cao của Mỹ, hiện là Phó Chủ tịch Viện Chính sách Xã hội Châu Á – nhận định. “Cùng với các động thái hạ nhiệt căng thẳng mà cả hai bên thực hiện gần đây, điều này cho thấy họ đang tìm kiếm một thỏa thuận, đặt nền móng cho cuộc gặp của hai ông Tập – Trump vào mùa thu năm nay.”

"Giảm đau" thương mại

Tháng 5, Mỹ và Trung Quốc đã tuyên bố tạm dừng tranh chấp thương mại sau các cuộc đàm phán tại Geneva (Thụy Sĩ), thống nhất 90 ngày để tiếp tục thương lượng. Hai bên gặp lại tại Stockholm (Thụy Điển) cuối tháng 7, và đoàn đàm phán Mỹ trở về Washington với khuyến nghị Trump nên gia hạn thời hạn chót.

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent nhiều lần nhấn mạnh mức thuế ba chữ số mà hai bên áp lên hàng hóa của nhau hồi mùa xuân là không thể chấp nhận, và trên thực tế đã tạo ra một dạng cấm vận thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Kelly Ann Shaw – từng là quan chức thương mại cấp cao Nhà Trắng trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump, nay làm tại công ty luật Akin Gump Strauss Hauer & Feld – cho rằng Trump có thể đã yêu cầu Trung Quốc nhượng bộ thêm trước khi đồng ý gia hạn.

Ông Trump thậm chí đã thúc đẩy các nhượng bộ bổ sung hôm Chủ nhật (10/8), kêu gọi Trung Quốc tăng gấp bốn lần lượng đậu nành nhập khẩu.

Shaw cho biết: “Lý do chính cho lệnh tạm dừng 90 ngày ngay từ đầu là để tạo nền tảng cho các cuộc đàm phán rộng hơn. Cuối tuần vừa rồi, đã có rất nhiều bàn thảo, từ vấn đề đậu nành đến kiểm soát xuất khẩu và công suất dư thừa.”

Ryan Majerus – cựu quan chức thương mại Mỹ, hiện làm việc tại công ty luật King & Spalding – nhận định động thái này sẽ giúp hai bên có thêm thời gian xử lý các vấn đề tồn đọng lâu nay về thương mại.

“Điều này chắc chắn sẽ giúp giảm bớt lo ngại cho cả hai phía khi đàm phán tiếp tục và khi hai nước hướng tới một thỏa thuận khung vào mùa thu,” ông nói.

Theo dữ liệu Bộ Thương mại Mỹ tuần trước, nhập khẩu từ Trung Quốc đã tăng mạnh đầu năm để “né” thuế quan của Trump, nhưng giảm sâu trong tháng 6. Thâm hụt thương mại Mỹ – Trung giảm khoảng một phần ba trong tháng 6, xuống còn 9,5 tỷ USD, mức thấp nhất từ tháng 2/2004. Trong 5 tháng liên tiếp giảm, mức thâm hụt này đã thu hẹp 22,2 tỷ USD – giảm 70% so với cùng kỳ năm trước.

Washington cũng đang gây sức ép buộc Bắc Kinh ngừng mua dầu Nga nhằm tạo áp lực lên Moscow về cuộc chiến ở Ukraine, với việc Trump đe dọa áp thuế quan thứ cấp lên Trung Quốc.

Theo Reuters