TP HCM rót vốn "cứu" vành đai 3

UBND TP HCM sẽ ứng vốn để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án đường Vành đai 3 của trung ương, đoạn qua địa bàn TP. Động thái trên của UBND TP nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án khi mà đoạn qua TP lâu nay trong trạng thái "bất động" do trung ương chưa bố trí vốn.

Khát vốn trầm trọng

Dự án đường Vành đai 3 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2011 và được điều chỉnh từ năm 2013. Theo quy hoạch được duyệt, đường Vành đai 3 đi qua địa phận tỉnh Đồng Nai, Bình Dương ,TP HCM, Long An và với chiều dài gần 90 km. Dự án này gồm 4 phân đoạn, trong đó hiện chỉ có đoạn 2 (Tân Vạn - Bình Chuẩn, dài hơn 16 km) thuộc địa bàn tỉnh Bình Dương, đã được đầu tư và đang khai thác.

Đoạn 2 của dự án đường Vành đai 3 đưa vào khai thác đã giúp giảm áp lực giao thông ở cửa ngõ chính từ Bình Dương qua TP HCM Ảnh: GIA MINH

Những đoạn còn lại của dự án, Tổng Công ty Đầu tư phát triển và Quản lý dự án hạ tầng giao thông Cửu Long (gọi tắt là Tổng Công ty Cửu Long - đơn vị thay mặt Bộ Giao thông Vận tải quản lý dự án) đánh giá là thực sự cần thiết và phải nhanh chóng đầu tư. Tuy nhiên, theo đơn vị này, với đoạn 1 (Nhơn Trạch - Tân Vạn), hiện Bộ Giao thông Vận tải chỉ mới dừng ở mức đã lập nghiên cứu khả thi, trong khi đoạn này đi qua TP với chiều dài gần 21 km và hơn 11 km nằm ở địa phận tỉnh Đồng Nai, chia làm 2 giai đoạn để thực hiện.

Đường Mai Chí Thọ (quận 2, TP HCM) chịu áp lực giao thông rất lớn, nên việc ứng vốn để đẩy nhanh tiến độ đoạn Vành đai 3 đi qua TP là thực sự bức thiết Ảnh: GIA MINH

Tương tự, với đoạn 3 (Bình Chuẩn - Quốc lộ 22, dài hơn 19 km) và đoạn 4 (Quốc lộ 22 - Bến Lức, dài gần 29 km) của dự án đang kêu gọi nguồn vốn đầu tư. Tổng Công ty Cửu Long cho biết 2 đoạn này quy mô và nguồn vốn đầu tư rất lớn. Do đó sẽ chia thành từng phân đoạn để đầu tư nhằm giảm áp lực về nguồn vốn. 

"Đoạn 3 và 4 do chưa xác định được nguồn vốn đầu tư nên chưa được phê duyệt. Phía đơn vị tư vấn đã hoàn thiện hồ sơ theo ý kiến góp ý của các bộ - ngành, đơn vị tham mưu và những địa phương liên quan. Hiện Bộ Giao thông Vận tải đang thực hiện công tác thẩm định thiết kế cơ sở và xem xét phê duyệt dự án đầu tư khi xác định được nguồn vốn cho công tác xây lắp" - Tổng Công ty Cửu Long thông tin.

"Gỡ" được nhờ Nghị quyết 54

Theo UBND TP, dự án đường Vành đai 3 được đánh giá có vai trò đặc biệt quan trọng đối với TP. Dự án khi hoàn thành sẽ tạo ra sự kết nối, khép kín các tuyến đường vành đai của TP như Quốc lộ 1, 13, 22, 1K cùng các tuyến cao tốc TP HCM - Trung Lương, TP HCM - Long Thành - Dầu Giây... sẽ giảm thời gian đi lại cũng như hạn chế ùn tắc giao thông cho cả vùng. 

Điều này được chứng minh thông qua việc đoạn 2 của dự án đang được khai thác với 4 làn xe đã giảm áp lực giao thông rõ rệt ở cửa ngõ chính từ Bình Dương qua TP là các tuyến Quốc lộ 1, 13, 1K… Ghi nhận thực tế cho thấy trên tuyến Quốc lộ 1K, lượng phương tiện từ TP qua Bình Dương và ngược lại được chia bớt qua đường Mỹ Phước - Tân Vạn (trùng một phần với đoạn 2 của dự án đường Vành đai 2). Việc này làm tăng sự kết nối, rút ngắn khoảng cách đi lại với các trục đường lớn khác như DT743, DT742, Quốc lộ 1, Quốc lộ 13, xa lộ Hà Nội…

Trong khi đó, chỉ cần nhìn riêng dự án thành phần 1B (thuộc giai đoạn 1 của đoạn 1, từ cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây đến nút giao Thủ Đức trên xa lộ Hà Nội) cho thấy sự cần thiết phải nhanh chóng đầu tư. Bởi khu vực này tập trung nhiều cụm cảng lớn cùng các KCN, trong khi những tuyến đường hiện hữu đang khai thác như xa lộ Hà Nội, Mai Chí Thọ… khó mở rộng nên thường xuyên chịu cảnh ùn ứ. 

Chưa kể, cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây hiện cũng trong tình trạng quá tải, liên tục kẹt xe tại đoạn giao với đường Mai Chí Thọ. Vì vậy, đường Vành đai 3 qua khu vực này được xem là một yêu cầu bức thiết để giảm áp lực giao thông hiện nay. Tương tự, ở các phân đoạn khác của dự án đường Vành đai 3 qua TP, các tuyến đường đang khai thác hầu hết đều là các trục huyết mạch, luôn dày đặc các loại xe bởi không có đường thay thế, dù nhu cầu đi lại rất lớn. Các tuyến Quốc lộ 22, Quốc lộ 1 hiện đang chịu áp lực giao thông nặng nề, dù TP đã thực hiện hàng loạt dự án nhỏ như mở rộng đường, xây cầu vượt, mở rộng nút giao…

Trước thực trạng cấp bách trên, UBND TP quyết định vận dụng Nghị quyết 54 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM ban hành ngày 24-11-2017 để "giải cứu" các đoạn đường Vành đai 3 đi qua TP. Nghị quyết nêu rõ: Đối với các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng quan trọng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được phê duyệt thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách trung ương trên địa bàn TP, cho phép TP sử dụng ngân sách của mình, các nguồn lực tài chính hợp pháp khác của TP, vay trong phạm vi quy định tại khoản 7 của điều này hoặc huy động theo phương thức đối tác công tư (PPP) để sớm hoàn thành dự án. Ngân sách trung ương có trách nhiệm hoàn trả cho TP phần dự toán chi thuộc trách nhiệm của ngân sách trung ương đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, không bao gồm phần lãi vay trong kế hoạch đầu tư công trung hạn hiện hành hoặc kế hoạch đầu tư công trung hạn tiếp theo.

UBND TP thông tin đã giao Sở Giao thông Vận tải làm tờ trình để UBND TP xin ý kiến Thành ủy TP. Sau đó, UBND TP sẽ trình HĐND TP xin chủ trương thực hiện.