Vướng "thẻ vàng", xuất khẩu cá ngừ EU vẫn tiếp tục tăng trưởng

Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP), tháng 7/2018 xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang EU vẫn tiếp tục tăng trưởng. Giá trị xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang EU trong tháng 7 đạt 12,6 triệu USD, nâng tổng giá trị xuất khẩu sang thị trường này trong 7 tháng đầu năm nay lên 83,7 triệu USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước. 

"Trong bối cảnh Việt Nam đang bị cảnh báo thẻ vàng, cạnh tranh tại thị trường này đang tăng cao, đây là tín hiệu đáng mừng", VASEP cho biết.

Ba thị trường nhập khẩu lớn nhất trong khối là Đức, Hà Lan và Italy. Trong quý II/2018, xuất khẩu sang Đức và Italy giảm lần lượt là 4,6% và 10,4%, trong khi xuất khẩu sang Hà Lan tăng 61%.

Nửa đầu năm nay, xuất khẩu các sản phẩm thăn/philê cá ngừ đông lạnh và cá ngừ chế biến khác của Việt Nam sang EU tăng, ngược lại xuất khẩu cá ngừ đóng hộp và các sản phẩm cá ngừ tươi sống đông lạnh khác giảm. Đáng chú ý, xuất khẩu các sản phẩm cá ngừ chế biến khác của Việt Nam sang thị trường này tăng ấn tượng 337%, xuất khẩu thăn/philê cá ngừ là sản phẩm xuất khẩu chủ lực sang EU trong giai đoạn này tăng 34,7%.

Nguồn: VASEP.

Năm nay, các nước EU có xu hướng giảm nhập khẩu cá ngừ đóng hộp trong khối. Theo số liệu thống kê mới nhất của Eurostat, các nước EU đã nhập khẩu gần 135.600 tấn các sản phẩm cá ngừ đóng hộp từ các nước trong 3 tháng đầu năm nay, giảm 10% so với cùng kỳ năm 2017.

VASEP cho hay, nhìn chung mức thuế suất 24% đối với các sản phẩm cá ngừ đóng hộp là nguyên nhân khiến cạnh tranh tại các thị trường trong khối EU trở nên gay gắt, tuy nhiên các nhà chế biến Thái Lan đang đóng vai trò quan trọng trong giao thương các sản phẩm cá ngừ câu cần và được chứng nhận MSC trong khu vực này.

Trong những tháng gần đây, sản lượng khai thác cá ngừ tại các vùng biển lớn thấp và nguồn cung cho khu vực sản xuất chính như Manta, Ecuador và Bangkok, Thái Lan thấp hơn. Đây chính là nguyên nhân khiến giá cá ngừ tăng cao trong tháng đầu năm, và điều này ảnh hưởng tới nhu cầu tiêu thụ của thị trường cuối cùng.

Bên cạnh đó, việc Ecuador hoàn tất Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với EU, bao gồm Peru và Colombia đã đã khiến quốc gia châu Mỹ Latinh này cố gắng tăng cường hoạt động xuất khẩu của mình. Các nhà sản xuất đồ hộp tại Ecuador có thể tiếp cận được nguồn nguyên liệu có xuất xứ thuần túy, do nguồn nguyên liệu khai thác bởi các đội tàu của Peru và Colombia cũng được miễn thuế khi chế biến và xuất khẩu từ Ecuador.

Ngoài các ưu đãi miễn thuế, mà hầu hết các nhà cung cấp cá ngừ đóng hộp cho EU đều được hưởng, mức giá CFR cạnh tranh của Ecuador cũng là động lực chính để nước này đẩy mạnh xuất khẩu trong thời gian gần đây. Điều này đang tạo cho Ecuador lợi thế cạnh tranh tốt hơn so với các nước Châu Á như Thái Lan hay Việt Nam tại khối thị trường này.