Xây nhà không phép trên đất quy hoạch

Xã Phước Tân (TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) là nơi có cả khu công nghiệp tồn tại không phép khiến trung ương phải vào cuộc xem xét xử lý, hiện vẫn đang trong thế tiến thoái lưỡng nan, chưa thể giải quyết vì quy mô quá lớn. Thế nhưng, ngay trong thời điểm "nóng" này, tình trạng xây dựng không phép vẫn tràn lan. Dọc tuyến Quốc lộ 51 và đường Võ Nguyên Giáp, từ xã Phước Tân và một số xã khác kéo dài theo các tuyến đường này, nhà xưởng, biệt thự trái phép đua nhau mọc lên.

Đua nhau xây không phép

Những ngày cuối tháng 2, chúng tôi đến các vùng đang phát triển tại xã Phước Tân, đan giữa Quốc lộ 51, đường tránh TP Biên Hòa (đường Võ Nguyên Giáp), nhìn đâu cũng thấy những công trình đồ sộ nhưng không phép. Đây là khu vực phía Đông TP, nằm trong vùng quy hoạch phát triển TP trong tương lai, hướng từ Ngã tư Vũng Tàu theo Quốc lộ 51 về phía sân bay Long Thành (huyện Long Thành) và đường Võ Nguyên Giáp hướng về huyện Trảng Bom. 

Với địa thế đẹp, nhiều dự án giao thông mở ra, đất ở đây được thổi giá nóng lên theo từng giai đoạn. Nơi đây cũng còn có cả một khu công nghiệp không phép tồn tại, nhiều trường hợp ngang nhiên xây nhà trên đất có chủ quyền người khác, "cò" rao mua bán đất rảo thường xuyên hứa "chạy" để qua mặt chính quyền.

Nhiều khu nhà xưởng rộng hàng chục ngàn mét vuông được xây trái phép hai bên đường Võ Nguyên Giáp, cách UBND xã Phước Tân không xa

Dọc khu vực hai bên tuyến đường Võ Nguyên Giáp, đoạn qua các ấp Tân Lập và Tân Cang, chúng tôi bắt gặp hàng loạt nhà xưởng, công trình nhà ở đồ sộ, cũ mới cùng tồn tại, như khu nhà xưởng của Công ty TNHH-TMSX Đ.B, với quy mô gần 15.000 m2, giá trị nhà xưởng có thể đến hàng chục tỉ đồng; hoặc Công ty N.L.V xây cất nhà xưởng trên diện tích hàng ngàn mét vuông và hàng loạt trường hợp tương tự khác. Đi vào trong các khu dân cư, hàng loạt khu nhà xưởng, nhiều nơi hình thành cả cụm công nghiệp với cơ ngơi, nhà máy, công trình xả thải, có bảo vệ túc trực. Hỏi ra, tất cả các nơi này đều thuộc đất quy hoạch không được phép xây dựng.

Đi vào sâu hơn, xen giữa các khu dân cư ở trung tâm xã nằm giữa 2 tuyến đường nói trên, nhiều khu nhà xưởng rộng hàng chục ngàn mét vuông vô tư hoạt động sản xuất kinh doanh, bất chấp xung quanh các công trình, đầu đường, cuối hẻm… dựng những tấm bảng tuyên truyền, cấm các hành vi xây dựng trái phép.

Điệp khúc "lực lượng mỏng"

Làm việc với chúng tôi, lãnh đạo UBND xã Phước Tân thừa nhận có thực trạng hàng loạt công trình đồ sộ không phép được xây dựng trên đất quy hoạch nông nghiệp. UBND xã còn cung cấp một danh sách dài hơn 200 công trình xây dựng trái phép nhưng thời gian qua, việc cưỡng chế, xử lý chỉ được thực hiện với vài chục trường hợp.

Lý giải về thực trạng này, ông Huỳnh Thanh Phương, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Tân, cho rằng do lực lượng mỏng nên không kiểm soát nổi (!?). "Họ toàn xây vào ban đêm, không thể kiểm soát được…" - ông Phương giãi bày.

Còn ông Nguyễn Tôn Trọng, Chủ tịch UBND xã Phước Tân, nói đây chính là tính 2 mặt của sự phát triển. Cụ thể, do khu vực đang trong tốc độ phát triển nhanh nên có sự dịch chuyển dân cư. Cả hai lãnh đạo xã đều cho biết tình trạng xây dựng trái phép ở đây đã quá lớn, quá "nóng", xã không đủ thẩm quyền giải quyết toàn bộ, phải chuyển lên TP, tỉnh giải quyết.

Trong khi đó, trước tình trạng xây dựng trái phép tràn lan trên địa bàn, đặc biệt là Cụm Công nghiệp Phước Tân, vừa qua, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Trần Văn Vĩnh đã giao các sở: Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Cảnh sát PCCC làm rõ các sai phạm và tham mưu UBND tỉnh có hướng xử lý. Vụ việc Cụm Công nghiệp Phước Tân xây dựng "chui" đã trở thành vấn đề nóng đến mức Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã phải vào cuộc. 

Tâm điểm của tình trạng vô pháp tại xã này khiến dư luận phải ngỡ ngàng khi 48 doanh nghiệp đã mua bán đất nông nghiệp, xây dựng trái phép nhà xưởng tạo nên cả một khu công nghiệp tự phát rộng đến 72 ha để sản xuất, kinh doanh. Làm việc tại Đồng Nai hồi đầu năm về việc quản lý, rà soát tình trạng phân lô bán nền, xây dựng trái phép tại địa bàn, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cũng đã nhắc nhở phải có giải pháp để không tiếp tục xảy ra tình trạng để lại nhiều hệ lụy khó giải quyết như ở Cụm Công nghiệp Phước Tân.