Xuất khẩu Việt Nam sang Trung Quốc tăng 14%, Đông Nam Á vượt mặt Mỹ trong xuất khẩu sang Trung Quốc

Hoa Kỳ đang mất dần tầm quan trọng trong tư cách là đối tác thương mại của Trung Quốc khi cuộc chiến thuế quan giữa hai bên ngày một kéo dài kéo dài. Thứ hạng về giá trị hàng xuất khẩu của Hoa Kỳ sang Trung Quốc đã giảm một bậc xuống vị trí thứ ba trong nửa đầu năm 2019, xếp sau Liên minh châu Âu EU và Đông Nam Á. 

Theo số liệu thống kê từ cơ quan hải quan Trung Quốc, thương mại hàng hóa Trung - Mỹ đã giảm 14% trong năm nay xuống còn 258,3 tỷ USD. 

Trong xuất khẩu, Hoa Kỳ chịu một đòn mạnh hơn nhiều. Hàng nông nghiệp và năng lượng Mỹ - chiếm phần lớn hàng nhập khẩu của Trung Quốc từ Hoa Kỳ - dễ dàng bị thay thế bởi các sản phẩm có nguồn gốc từ nơi khác. Trái lại, các mặt hàng xuất khẩu lớn của Trung Quốc sang Mỹ như máy tính, điện thoại di động và các thiết bị điện tử khác thì lại có chuỗi cung ứng mất nhiều thời gian hơn để tái cơ cấu.

Trong khi xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ giảm 8% xuống 199,4 tỷ USD, xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc đã giảm tới 30% xuống còn 58,9 tỷ USD.

Tính riêng trong tháng 6, xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ giảm 8% xuống còn 39,2 tỷ USD, xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc giảm 31% xuống còn 9,3 tỷ USD. 

"Điều kiện bên ngoài rất phức tạp và khó khăn, và nhiều thách thức đang cản trở ổn định thương mại", phát ngôn viên hải quan Trung Quốc Li Kuiwen trả lời phóng viên.

Trung Quốc đang tìm kiếm các thị trường lớn khác để lấp đầy khoảng trống mà Mỹ để lại. EU đã vượt qua Hoa Kỳ với tư cách là đối tác thương mại hàng đầu của Trung Quốc từ năm 2004. Xuất khẩu EU sang Trung Quốc đã tăng 5% trong năm lên 336,9 tỷ USD trong nửa đầu năm. 

Thương mại của Trung Quốc với ASEAN đã tăng 4% lên 291,8 tỷ USD, xếp trên Mỹ. Nếu căng thẳng thương mại hiện tại tiếp tục leo thang, ASEAN có thể tiếp tục đứng trên Hoa Kỳ trong cả năm 2019. 

Việt Nam được hưởng mức tăng 14% trong xuất khẩu sang Trung Quốc. Các doanh nghiệp Trung Quốc đang chuyển nhiều công đoạn và nguyên vật liệu sang các cơ sở sản xuất mới được thành lập ở Việt Nam. Một số trong số này là nhằm giảm thuế quan của Mỹ đối với các sản phẩm được sản xuất tại Trung Quốc. 

Áp thuế theo từng mặt hàng đang thể hiện mạnh mẽ cách cuộc chiến thương mại định hình lại dòng chảy của hàng hóa. Ví dụ, Hoa Kỳ áp đặt mức thuế 10% đối với đồ nội thất Trung Quốc vào tháng 9 năm ngoái và nâng mức này lên 25% trong tháng 5 này. Xuất khẩu đồ nội thất của Trung Quốc sang Hoa Kỳ đã giảm 11% trong năm xuống còn 3,7 tỷ đô la trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 5, trong khi những sản phẩm này xuất sang các nước ASEAN tăng 30% lên 1 tỷ USD.

"Các khách hàng Mỹ đang yêu cầu mức giá thấp hơn để giảm bớt gánh nặng thuế quan", một giám đốc xuất khẩu tại một nhà sản xuất ở tỉnh Hà Bắc cho biết. "Rất nhiều công ty đang bắt đầu từ chối đơn đặt hàng từ Hoa Kỳ".

Xuất khẩu chất bán dẫn Trung Quốc sang Hoa Kỳ, thứ bị ông Trump áp thuế 25% vào năm ngoái, cũng giảm 29% trong tháng 1 đến tháng 5. Lượng xuất mặt hàng này sang ASEAN đã tăng 37%. 

Mặc dù không phải chịu thuế quan của Hoa Kỳ, 1 tỷ USD đồ chơi Trung Quốc đã được xuất khẩu sang ASEAN trong thời gian năm tháng, tăng 52%. 

Bắc Kinh và Washington đã nối lại các cuộc đàm phán thương mại cấp độ làm việc lần đầu tiên sau hai tháng thứ ba, nhưng chỉ qua điện thoại. Không có cuộc đối thoại trực tiếp nào được tổ chức, mặc dù suy đoán rằng họ có thể sẽ thực hiện trong tuần này. 

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã bày tỏ sự thất vọng về sự thiếu tiến bộ. "Trung Quốc đang làm chúng tôi thất vọng vì họ đã không mua các sản phẩm nông nghiệp từ nông dân của chúng tôi, mà họ đã nói rằng họ sẽ làm như vậy", ông Trump đăng trên Twitter. Thương mại song phương dự kiến ​​sẽ thu hẹp hơn nữa khi các cuộc đàm phán bị kéo dài.