Cần sàng lọc các dự án có vốn đầu tư nước ngoài

"Thời kỳ thu hút đầu tư bằng mọi giá đã qua, lựa chọn chất lượng dự án là xu hướng mới của Việt Nam", đó là khẳng định của các chuyên gia, doanh nghiệp, tổ chức xã hội trong buổi Hội thảo các công cụ sàng lọc dự án đầu tư tại Việt Nam do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tổ chức sáng 18/11 tại TP.HCM.

Theo báo cáo của Ban Kinh tế Trung ương, hiện nay, trong cơ cấu kinh tế của nước ta, khu vực đầu tư nước ngoài (FDI) đóng góp 20,13% GDP, chiếm 72% tổng giá trị xuất khẩu, khoảng 50% sản lượng công nghiệp.

Ông Đậu Anh Tuấn hy vọng, bộ công cụ sàng lọc sẽ giúp cho các nhà lãnh đạo địa phương chọn ra được những doanh nghiệp nước ngoài đầu tư chất lượng, hiệu quả.

Ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng Ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) đánh giá, các doanh nghiệp FDI có vai trò to lớn trong việc đóng góp vào sự phát triển của kinh tế Việt Nam.

Tuy nhiên hiện nay, không ít dự án có vốn đầu tư nước ngoài kết nối với các doanh nghiệp trong nước còn hạn chế, một số doanh nghiệp vi phạm quy định về môi trường và quyền lợi của người lao động; xu hướng quy mô các đầu tư đang thu nhỏ lại; chỉ có 5% dự án sử dụng công nghệ cao; tình trạng chuyển giá, trốn thuế, quy hoạch treo, chậm trễ triển khai dự án vẫn diễn ra.

Trong khi đó, quỹ đất dành cho xây dựng nhà xưởng đến này không còn nhiều. Điều này cho thấy cần nhanh chóng thúc đẩy việc thanh lọc các dự án thiếu chất lượng, không tiếp nhận dự án FDI bằng mọi giá, không đánh đổi môi trường chất lượng sống để lấy thành tích phát triển kinh tế.

Ông Tuấn cho biết: "Qua trao đổi, tiếp xúc trực tiếp với các tỉnh, thành phố, chúng tôi thấy một nhu cầu rất lớn của các địa phương, chủ trương đều là sàng lọc dự án đầu tư nhưng theo cách thức nào, có khuôn khổ pháp luật nào chưa. Hay hệ thống pháp luật Việt Nam thì có rồi, các luật như Luật Đầu tư, Luật Bảo vệ môi trường hay một số luật liên quan đều quy định rồi. Nhưng có cách nào để tập hợp, hệ thống hóa. Và điểm nữa là mới có quy định pháp luật, tiêu chuẩn tối thiểu thôi nhưng cần có những tiêu chuẩn cao hơn".

VCCI đã phối hợp với UNDP phát triển bộ công cụ rà soát dự án đầu tư nước ngoài được cấp phép tại Việt Nam nhằm hỗ trợ các địa phương thẩm định các dự án có vốn đầu tư nước ngoài. Bộ công cụ này gồm ba nhóm chỉ tiêu khác nhau: Các quy định bắt buộc tuân thủ, rủi ro tiềm ẩn và những ưu đãi khuyến khích các doanh nghiệp FDI; các tiêu chí này đã được hệ thống hóa. Nhiều lãnh đạo bộ ban ngành, tỉnh thành đánh giá, đây là công cụ hữu ích để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý sau này.

Tại hội thảo, bà Diana Torres - Trợ lý Đại diện Thường trú, Chương trình phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNDP) khẳng định, những công cụ sàng lọc sẽ bảo đảm các nhà đầu tư nước ngoài hoạt động một cách có trách nhiệm hơn, giúp cho môi trường đầu tư tại Việt Nam càng trong sạch, bền vững và thu hút. Từ đó, củng cố vai trò, vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu./.