Chỉ có 2% số hợp tác xã tiếp cận được vốn vay

Theo báo cáo của Liên minh HTX Việt Nam, kinh tế hợp tác, HTX đã phát triển nhanh chóng cả về số lượng và chất lượng hoạt động; doanh thu, lợi nhuận tăng theo từng năm. Mặc dù đã đạt được những thành tựu đáng kể, nhưng không ít HTX của Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn nội tại, đặc biệt là trong giai đoạn mới, khi phong trào khởi nghiệp quốc gia, ứng dụng công nghệ cao trong phát triển nông nghiệp mà Chính phủ phát động.

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Ngọc Bảo - Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cho biết, HTX có vai trò ngày càng quan trọng trong việc nâng cao năng lực và vị thế của nền kinh tế. Thông qua HTX, các thành viên HTX được nhận thêm lợi nhuận từ hoạt động hiệu quả của HTX. Ở nhiều quốc gia HTX là công cụ chính để nâng cao cuộc sống người dân nông thôn.

Tuy nhiên, thống kê từ liên minh HTX cho thấy, mới chỉ khoảng 2% số hợp tác xã tiếp cận được vốn vay, còn phần lớn vẫn tự xoay sở. Thiếu vốn khiến nhiều hợp tác xã không thể mở rộng sản xuất kinh doanh, thậm chí còn có khả năng rơi vào nguy cơ phá sản, còn những hợp tác xã muốn vươn lên tiếp cận công nghệ cao lại gặp rất nhiều khó khăn. Lý do khiến các hợp tác xã khó tiếp cận nguồn vốn vay là do họ không có tài sản đảm bảo và không đáp ứng được các yêu cầu chặt chẽ từ các ngân hàng.

Nhiều ý kiến cho rằng, các hợp tác xã cần đẩy mạnh việc xây dựng thương hiệu, sản phẩm cho hợp tác xã để nâng cao giá trị, đăng ký sở hữu trí tuệ để truy xuất nguồn gốc. Các doanh nghiệp liên kết với hợp tác xã trong tiêu thụ sản phẩm, đưa sản phẩm hợp tác xã tham gia các hội chợ trong và ngoài nước. 

Các bộ ngành, chính quyền địa phương có chính sách hỗ trợ cho hợp tác xã về vốn, để mở rộng các ngành nghề kinh doàn. Đồng thời các hợp tác xã có điều kiện đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm.

Trên thế giới hiện nay, kinh tế hợp tác, HTX phát triển ở hầu hết các nước, đóng góp từ 10-30% GDP, đang ngày càng chứng minh được sức mạnh và tiếng nói của mình; có hơn 2,6 triệu HTX với 01 tỷ thành viên; doanh thu hằng năm của các HTX là 3.000 tỷ USD, trong lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm 266 tỷ đô la Mỹ, ngân hàng và tài chính 236 tỷ đô la, bảo hiểm 403 tỷ, bán sỉ và lẻ 309 tỷ, công nghiệp và năng lượng 31 tỷ, các dịch vụ sức khỏe và xã hội 39 tỷ, ta tạo ra 250 triệu việc làm ổn định.

Mục tiêu đặt ra đến năm 2020, Việt Nam có 15 nghìn HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả, HTX hoạt động theo mô hình chuỗi giá trị, đóng góp cho tăng trưởng và GDP ngày càng tăng. Để đạt được mục tiêu đặt ra, ông Nguyễn Ngọc Bảo cho rằng, cần thống nhất nhận thức các cấp, các ngành, người dân về mô hình HTX kiểu mới, HTX theo kinh tế thị trường, tổ chức kinh tế do người dân thành lập, không ỷ lại vào hỗ trợ của nhà nước.

Bên cạnh đó, cần quan tâm hỗ trợ phát triển HTX, thời gian qua cho thấy nơi nào chính quyền quan tâm chỉ đạo thực hiện phát triển HTX thì nơi đó kinh tế tập thể, HTX phát triển. Ngoài ra, đi kèm các chính sách là đòn bẩy cho HTX phát triển. Đẩy mạnh tái cơ cấu HTX, trong đó, trong mô hình sản xuất gắn với chuỗi giá trị là phương thức tổ chức hiệu quả.

Trong khuôn khổ hội thảo, các HTX, doanh nghiệp, các tổ chức tài chính đã tham gia ký kết hợp tác hỗ trợ tín dụng, xúc tiến thương mại và xúc tiến đầu tư đưa sản phẩm của các HTX đến đối tác thương mại, nhà đầu tư trong nước và quốc tế.