Chuyện hết sức nghiêm túc: Rau củ quả cũng có cụ kỵ tổ tiên!

Trải qua hàng ngàn năm thuần hóa, các loại rau quả đã được "cải tổ" để phù hợp với hệ tiêu hóa con người.

Trong suốt quãng đường dài đấy, với khoa học kỹ thuật chọn giống tiên tiến, con người đã tạo ra các loại cây trồng khác xa so với tổ tiên của chúng. Thử nhìn tổ tiên của chúng xem bạn có nhận ra chúng là loại rau củ quả nào bạn vẫn thường sử dụng trong các bữa ăn hàng ngày không nhé.

1. Chuối

Chuối có lẽ là ví dụ điển hình và là tác phẩm xuất sắc của thuần hóa.

Chuối xa xưa có nhiều hạt cứng với đường kính lên tới 6mm.

Trong khi đó, chuối ở thời nay dễ cầm nắm bằng tay, có thể bóc vỏ. So với tổ tiên, chúng có hạt nhỏ hơn nhiều, thơm ngon, nhiều dinh dưỡng. 

2. Cà rốt

Cà rốt hoang dã có lẽ được khởi nguồn từ Ba Tư - là loại củ màu trắng hoặc màu tím, có nhiều rễ nhỏ, cứng và đắng hơn so với loại cà rốt mà chúng ta ăn hiện nay.

Trải qua vài thế kỷ thuần hóa, người nông dân đã tạo ra được 1 giống cà rốt có rễ nhỏ, thân màu cam, mùi nồng và ăn được. 

3. Cà tím

Cà tím nguyên thủy là một loại cây quả dại màu trắng ngà, xanh, tím vàng, có gai ở cuống hoa.. Chúng thường mọc dọc 2 bên đường và là "khắc tinh" với vật nuôi. 

Quá trình chọn giống đã loại bỏ phần gai, cho chúng ta ngày nay quả cà lớn hơn, thuôn dài, và có màu tím.

4. Dưa hấu 

Loài dưa hấu tổ tiên trước đây có vị đắng, ruột màu trắng, xanh nhạt, xốp, cứng và có các vách ngăn.

Bức họa vẽ về quả dưa hấu vào thế kỷ 17 của họa sĩ Giovanni Stanchi cho thấy quả dưa hấu thời kỳ 1645 - 1672 dù đã lớn lên rất nhiều về kích cỡ nhưng thịt vẫn rất ít và chia thành khoang, hốc chứa hạt.

Sau nhiều quá trình chọn lọc giống, dưa hấu có vị đắng, màu xanh nhạt và cứng này đã chuyển dần thành màu đỏ và nhiều thịt hơn nhờ gen mang màu đỏ được ghép với gen xác định lượng đường. 

So với tổ tiên của nó, loài dưa hiện đại đã tăng từ 50 mm đường kính lên 660 mm đường kính.

5. Dâu tây

Dâu tây hoang dã quả nhỏ nhưng thơm ngon với mùi hương rất tinh tế.

Tuy nhiên, sau bao năm tu luyện thuần hóa, dù vẫn có mùi thơm đặc trưng nhưng chúng đã mất dần hương vị, và không còn tuyệt thơm như những người bà con trước đó.

6. Ngô

Tổ tiên của loài ngô có tên Teosinte, dài có khoảng 2,5cm, gần như không thể ăn được. Hạt nó cực kỳ cứng đến nỗi mà người ta phải dùng đá đập nhiều lần thì mới lấy được phần thịt hạch mềm bên trong.

Chỉ khi được thuần hóa sau đó bởi bàn tay của người châu Âu, ngô mới có màu vàng cổ điển, và rồi những giống ngô nhiều màu lấp lánh cũng lần lượt ra đời.

7. Khoai tây

Khoai tây hoang dã mọc trên khắp châu Mỹ và được thuần hóa tại nhiều nơi từ Khoa Kỳ cho tới miền Nam Chile. 

Người ta từng cho rằng khoai tây được thuần hóa độc lập tại nhiều địa điểm nhưng thử nghiệm di truyền học trên giống cây trồng và khoai tây hoang dã chứng tỏ có một nguồn gốc duy nhất của khoai tây ở khu vực miền nam Peru và cực Tây Bắc Bolivia ngày nay.

Tổ tiên của khoai tây có màu tím, vàng, củ nhỏ, không tròn đều mà xiên xẹo, to nhỏ khác nhau. Sau khi được thuần hóa, khoai tây căng tròn đều, màu vàng nâu trông đẹp mắt.

8. Cà chua

So với cà chua chưa được thuần hóa, cà chua ngày nay có sự thay đổi về kích thước, màu sắc rõ rệt. 

Cà chua được tiến hóa từ loài cây nhỏ quả màu xanh, tím phổ biến ở vùng cao nguyên Peru. Chúng được thuần hóa đầu tiên từ loại trái cây màu vàng, tương tự như cà chua anh đào, được trồng bởi người Aztec. Và dù rằng ở thời nào đi chăng nữa thì cà chua là nguồn cung cấp vitamin A và vitamin C, rất tốt cho sức khỏe.