Covid-19 tác động tiêu cực đến mọi mặt của nền kinh tế, nhưng Việt Nam đang biến thách thức thành cơ hội

Trong khuôn khổ chuỗi các hoạt động tập trung vào ASEAN do ngân hàng Standard Chartered tổ chức, tiếp theo Diễn đàn Kinh doanh ASEAN Standard Chartered 2020 với sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và 4.700 đại biểu từ khắp nơi trên thế giới, ngày 7/9/2020, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Lê Minh Hưng và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã tham dự Hội nghị trực tuyến chuyên sâu về Môi trường đầu tư Việt Nam với chủ đề "Việt Nam – ngôi sao đang lên". 

Phiên thảo luận còn có sự tham gia của ông Soren Bech, Tổng Giám đốc RB Health Vietnam và ông C. K. Tong, Tổng Giám đốc BW Industrial Development, và được điều phối bởi ông Nirukt Sapru, Tổng Giám đốc Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam và nhóm 5 nước ASEAN và Nam Á, và ông Nguyễn Xuân Thành, Thành viên độc lập không điều hành của Hội đồng thành viên, Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam.

Phát biểu tại Hội nghị, Thống đốc NHNN Lê Mịnh Hưng nhấn mạnh, trong hơn 20 năm qua, Việt Nam luôn được các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá là điểm đến hấp dẫn nhờ vào nhiều yếu tố, trong đó sự ổn định chính trị, kinh tế, xã hội và các chính sách theo hướng tạo thuận lợi cho đầu tư nước ngoài đóng vai trò vô cùng quan trọng. Với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực tiền tệ và quản lý khu vực ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước luôn chú trọng thực hiện tốt nhiệm vụ đảm bảo ổn định vĩ mô, ổn định tiền tệ, tỷ giá, và phát triển lành mạnh một khu vực ngân hàng có khả năng chống chịu cao và kịp thời đáp ứng nhu cầu vốn cho phát triển kinh tế, qua đó tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các mọi thành phần kinh tế, bao gồm nhà đầu tư nước ngoài. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 gây những tác động tiêu cực đến mọi mặt kinh tế xã hội, Chính phủ và NHNN đã có các giải pháp nhằm linh hoạt, kịp thời ứng phó để giảm thiểu tác động tiêu cực và khi được, biến thách thức thành cơ hội.

Về phía NHNN, từ đầu năm đến nay, NHNN đã có những bước đi đúng đắn, kịp thời cả trong điều hành chính sách tiền tệ, thanh toán và quản lý khu vực ngân hàng. NHNN đã hai lần giảm lãi suất điều hành nhằm hỗ trợ tăng trưởng tín dụng, giảm trần lãi suất tiền gửi và lãi suất cho vay các lĩnh vực ưu tiên, tạo điều kiện cho cả tổ chức tín dụng lẫn người vay được tiếp cận nguồn vốn chi phí thấp hơn. NHNN tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến thị trường, điều hành tỷ giá chủ động và linh hoạt phù hợp với cung cầu thị trường; chủ động truyền thông để giữ vững niềm tin của công chúng; ban hành khuôn khổ pháp lý để các tổ chức tín dụng cơ cấu lại nợ, miễn giảm lãi vay cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, miễn giảm các phí dịch vụ thanh toán; và tiếp tục các nỗ lực cải cách và thanh tra giám sát khu vực ngân hàng nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh của hệ thống.

Trước những thách thức và cơ hội đặt ra cho nền kinh tế trong bối cảnh đại dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp và môi trường đầu tư, thương mại toàn cầu có nhiều biến động, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ tiếp tục đặt trọng tâm vào công tác dự báo, xây dựng và cập nhật những kịch bản có thể xảy ra và triển khai các hành động chính sách phù hợp để một mặt hỗ trợ tăng trưởng, mặt khác đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần tạo môi trường đầu tư lành mạnh, hiệu quả cho các nhà đầu tư, trong đó có các nhà đầu tư nước ngoài.

Chia sẻ tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ KHĐT cho biết xung đột thương mại giữa các nền kinh tế lớn khiến cho các Tập đoàn, doanh nghiệp quốc tế có nhu cầu dịch chuyển địa điểm sản xuất để tránh mức thuế cao. Đại dịch Covid-19 và các hệ quả nặng nề của nó đã khiến các quốc gia và các Tập đoàn, doanh nghiệp quốc tế đẩy nhanh hơn quá trình tái cơ cấu đầu tư nhằm tránh sự phụ thuộc vào một quốc gia và một đối tác. Nhiều nước trên thế giới đã ban hành chính sách ưu đãi, gói hỗ trợ mạnh mẽ để giữ chân cũng như lôi kéo các nhà đầu tư nước ngoài về nước mình.

Nhận thức đây là thời cơ ngàn năm có một, Việt Nam đã và đang tiến hành nhiều biện pháp quyết liệt nhằm đáp ứng yêu cầu của các nhà đầu tư như: (1) chuẩn bị sẵn sàng quỹ đất, mặt bằng, nhà xưởng; đảm bảo đủ điện, nước và các hạ tầng thiết yếu cần thiết khác phục vụ sản xuất, (2) xây dựng các gói ưu đãi đặc biệt áp dụng cho các dự án quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, giá trị gia tăng cao, có tính lan tỏa, tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị hoặc đạt tỷ lệ nội địa hóa cao, (3) chuẩn bị sẵn nguồn nhân lực có chất lượng, (4) hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi cho các chuyên gia, lao động kỹ thuật vào Việt Nam làm việc, (5) đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ (6) thành lập Tổ công tác thúc đẩy hợp tác đầu tư nước ngoài để triển khai các hoạt động xúc tiến và hỗ trợ đầu tư và tạo thuận lợi tối đa cho các nhà đầu tư vào Việt Nam. 

Bên cạnh đó, Việt Nam đẩy mạnh thực hiện 3 đột phá chiến lược (i) hoàn thiện thể chế, (ii) phát triển cơ sở hạ tầng, (iii) nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Việt Nam tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng thông qua việc thực hiện và đàm phán các FTAs. 

Trong thời gian tới, Việt Nam thực hiện chính sách chủ động thu hút FDI, hợp tác đầu tư có chọn lọc, hướng đến các dự án có chất lượng; quy mô vốn lớn; công nghệ cao; đổi mới sáng tạo; có sự lan tỏa, cam kết hợp tác, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị, đầu tư vào các công đoạn có giá trị gia tăng cao gắn với hợp tác đào tạo nhân lực; nghiên cứu và phát triển; thúc đẩy kinh tế số và đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững kinh tế xã hội của Việt Nam.

"Với những yếu tố nền tảng mạnh mẽ như dân số trẻ, năng động và am hiểu công nghệ, thị trường nội địa đang phát triển, tầng lớp trung lưu ngày càng gia tăng và một nền kinh tế mở, Việt Nam tiếp tục mang đến những cơ hội đầu tư hấp dẫn. Nhiều công ty khởi nghiệp và các tập đoàn đa quốc gia đã thiết lập hoạt động tại Việt Nam nhằm tận dụng khoảng cách địa lý gần và khả năng kết nối với ASEAN để thúc đẩy hoạt động kinh doanh. Đại dịch Covid-19 có thể sẽ còn kéo dài thêm một thời gian nữa, tuy nhiên, điều đó không nên ngăn cản chúng ta kiếm các cơ hội và đưa ra những chiến lược mới để duy trì và thúc đẩy tăng trưởng tại Việt Nam" - ông Nirukt Sapru, Tổng Giám đốc Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam và nhóm 5 nước ASEAN và Nam Á, chia sẻ.