"Cuộc đua" điện toán đám mây của các ngân hàng Việt

Mới đây, Chính phủ đã chính thức phê duyệt Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025.

Trong đó, mục tiêu đặt ra đến cuối năm 2025, giá trị thanh toán không dùng tiền mặt gấp 25 lần GDP, thanh toán không dùng tiền mặt trong thương mại điện tử đạt 50%; từ 80% người dân từ 15 tuổi trở lên có tài khoản giao dịch tại ngân hàng hoặc các tổ chức được phép khác; tăng khả năng tiếp cận các dịch vụ thanh toán của người dân; tăng số lượng điểm chấp nhận thanh toán không dùng tiền mặt lên trên 450.000 điểm. 

Đề án nhấn mạnh, để đạt được mục tiêu cần ứng dụng giải pháp là phát triển các sản phẩm, dịch vụ thanh toán mới, hiện đại, dựa trên ứng dụng những công nghệ cốt lõi như: nền tảng giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API), trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn (AI, Big Data, Data Analytics), điện toán đám mây (Cloud Computing), nhận dạng sinh trắc học (Biometrics). 

Trước đó, tại "Chiến lược phát triển công nghệ thông tin ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến 2030" được NHNN ban hành tháng 12/2019 đã xác định mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 có 60% ngân hàng Việt Nam sử dụng dịch vụ điện toán đám mây, đến năm 2030 tỷ lệ này tăng lên 100%.

Điện toán đám mây đang trở thành "cuộc đua" mới trong ứng dụng công nghệ hệ thống ngân hàng thời gian gần đây. Mặc dù đã được nhiều ngân hàng xác định tầm quan trọng từ sớm, nhưng mới chỉ một vài nhà băng thật sự mạnh tay đầu tư với công nghệ này.

Tháng 9 vừa qua, VIB đã chính thức công bố thoả thuận với Microsoft Việt Nam về hợp tác chiến lược 3 năm để triển khai nền tảng điện toán đa đám mây (multi-cloud) với việc sử dụng Microsoft Azure làm đám mây chính cho VIB, từ đó thúc đẩy tiến trình đổi mới sáng tạo, tạo ra những giá trị khác biệt nhằm đáp ứng nhu cầu và trải nghiệm số ngày một đa dạng của khách hàng. Trong khuôn khổ của thỏa thuận hợp tác, hai bên cũng sẽ triển khai các dự án quan trọng về an ninh mạng, Big Data, AI, Open API, IoT, ... 

Trên thực tế, kế hoạch chuyển dịch lên điện toán đám mây của VIB đã được ấp ủ và khởi động từ nhiều năm trước với việc chuẩn bị sẵn sàng các yếu tố về nguồn lực và nhân sự công nghệ. Ngay từ đầu năm 2021, nhà băng này cũng đã đưa một số ứng dụng lên cloud của AWS. 

Điểm khác biệt ở lần hợp tác này là việc triển khai lên Multi-cloud - mô hình sử dụng nhiều dịch vụ điện toán đám mây (cloud) từ các nhà cung cấp khác nhau trong một môi trường không đồng nhất và so với cách triển khai cloud thường thấy, multi-cloud mang đến sự linh hoạt vượt trội rõ rệt. 

Ông Trần Nhất Minh, Phó Tổng Giám đốc kiêm Giám đốc Khối Công nghệ VIB cho biết: "Việc lên cloud không còn là khái niệm công nghệ mà đã trở thành xu thế tất yếu tại Việt Nam, đặc biệt là trong ngành ngân hàng". Ông cũng chia sẻ, việc tiên phong triển khai multi-cloud vất vả hơn nhưng sẽ mang lại cho VIB lợi thế cạnh tranh và nhiều quyền lợi cho khách hàng hơn. 

Multi-cloud có thể giúp rút ngắn kỷ lục thời gian triển khai một hệ thống hoặc ứng dụng công nghệ. Rút ngắn thời gian triển khai dịch vụ sẽ cho phép doanh nghiệp phục vụ khách hàng tốt hơn. Theo đó, người dùng cũng có những trải nghiệm mượt mà hơn với các dịch vụ số hóa của ngân hàng. 

Đặc biệt, thời gian vừa qua, khi các ứng dụng ngân hàng số, ngân hàng điện tử tại Việt Nam phát triển "vũ bão" thì không khỏi bắt gặp tình huống quá tải, khách hàng không thể đăng nhập hay giao dịch do lượng truy cập quá lớn. Điện toán đám mây có thể giải quyết bài toán này.

Có thể, hiểu, với điện toán đám mây, quá trình xử lý, phân tích, bảo mật, lưu trữ, quản lý dữ liệu bằng cách khai thác các máy chủ dựa trên Internet. Dữ liệu không được lưu trữ trên thiết bị vật lý mà trên đám mây, tính ưu việt của việc lưu trữ này giúp các tổ chức tài chính, ngân hàng quản lý điều hành tốt hơn, hợp lý hóa quy trình, nâng cao năng suất, tối ưu hóa chi phí và nâng cao trải nghiệm kỹ thuật số cho khách hàng.

Trước đây, những dữ liệu hoặc thông tin cá nhân được lưu trữ đều có thể bị vi phạm bảo mật như tấn công mạng và các mối đe dọa mạng khác, thay vào đó, dịch vụ lưu trữ đám mây có thể lưu trữ nhiều bản sao lưu dữ liệu trong một hệ thống phân tán. Ngân hàng sẽ phải đầu tư một khoản tiền lớn ban đầu để triển khai công nghệ này, nhưng về lâu dài sẽ góp phần giúp tiết kiệm chi phí khi không phải đầu tư vào việc thiết lập và duy trì tài nguyên CNTT nội bộ.

Để triển khai multi-cloud, ngoài việc cần một nguồn vốn đầu tư lớn, sự chuẩn bị về nhân sự số cũng rất quan trọng và không hề đơn giản. Như tại VIB, ngân hàng đã tổ chức hàng trăm lượt học về lĩnh vực này trong gần 2 năm qua cho đội ngũ kỹ sư công nghệ. Ngân hàng cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, khi chuyển đổi lên cloud vẫn phải vừa duy trì các hệ thống cũ vừa triển khai hệ thống mới trong một bản quy hoạch tổng thể, tích hợp hài hoà giữa các hệ thống cũ mới, giữa các hệ thống nội bộ của ngân hàng và các đối tác bên ngoài.

Một ngân hàng lớn khác cũng triển khai mạnh mẽ công nghệ điện toán đám mây thời gian gần đây là Techcombank. Hồi tháng 9, nhà băng này cũng công bố đã lựa chọn Amazon Web Services (AWS), một công ty thuộc tập đoàn toàn cầu Amazon.com, làm đối tác cung cấp dịch vụ điện toán đám mây, nhằm nâng cao trải nghiệm của khách hàng. Đây là thoả thuận kéo dài 5 năm và theo ông Jens Lottner, Tổng Giám đốc Techcombank thì là một khoản đầu tư rất đáng để mong đợi. 

Lãnh đạo Techcombank cũng nhấn mạnh, điện toán đám mây không đơn thuần là là một đề xuất hay một lựa chọn mà là một điều bắt buộc phải ứng dụng trong ngân hàng. Một phần trong thỏa thuận hợp tác là trong vài năm tới Techcombank sẽ dịch chuyển phần lớn các ứng dụng lên điện toán đám mây, bao gồm đa số các ứng dụng hệ thống ngân hàng lõi. Đây cũng là cấu phần nằm trong chiến lược đầu tư tổng thể trị giá 500 triệu USD trong vòng 5 năm tới của Ngân hàng.

Hay nhiều ngân hàng nhỏ khác cũng đã ngày càng quan tâm hơn việc ứng dụng và triển khai công nghệ này mặc dù mức độ đầu tư chưa bằng như nhà băng lớn. Đơn cử như Viet A Bank, từ năm 2017 đã chuyển toàn bộ hệ thống Trung tâm dữ liệu lên Private Cloud. Tháng 7/2021, PVcomBank đã cùng với CMC Telecom triển khai hệ thống trục tích hợp dịch vụ chạy trên nền tảng OpenShift lên AWS cloud,…