Đà Nẵng tiến biển: Cơ hội bứt tốc thành đầu tàu kinh tế

Hình thành 5 đảo ngọc lung linh như Dubai

Tháng 4.2025 đánh dấu mốc quan trọng trong tiến trình phát triển của Đà Nẵng khi HĐND TP.Đà Nẵng thống nhất đưa Đề án lấn biển vịnh Đà Nẵng vào danh mục đầu tư công năm 2025. Theo kế hoạch, tổng diện tích thực hiện dự kiến khoảng 1.428 ha, với cấu trúc gồm 5 đảo lớn theo mô hình đảo cọ nổi tiếng ở Dubai. Trong đó, 2 đảo phát triển du lịch quốc tế ở 2 phía đông và tây, 1 đảo quy hoạch thành khu thương mại tự do và đổi mới sáng tạo, 1 đảo là trung tâm tài chính quốc tế, và 1 đảo dành cho các hoạt động giải trí hiện đại, phù hợp với xu hướng phát triển đô thị biển đa chức năng.

ẢNH: KIM LIÊN

Như vậy, bên cạnh khu thương mại tự do đầu tiên của cả nước, Đà Nẵng dự kiến sẽ hình thành Trung tâm tài chính cung cấp các dịch vụ tài chính hiện đại như tài chính xanh, tài chính phái sinh, fintech, đặc biệt nhằm phục vụ nhu cầu tài chính cho các dự án hạ tầng, năng lượng quy mô lớn. Bên cạnh đó, dự án lấn biển tại vịnh Đà Nẵng còn được kỳ vọng tạo dư địa phát triển đô thị gắn với các hoạt động du lịch nghỉ dưỡng, mua sắm cao cấp, giải trí, văn hóa, thể thao.

Hiện nay, UBND TP.Đà Nẵng đã thành lập Tổ công tác nghiên cứu ý tưởng lấn biển . Tổ công tác có nhiệm vụ tổng hợp, đánh giá các phương án, đề xuất giải pháp cụ thể, khả thi và phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - đô thị - môi trường trong dài hạn của TP.

Tại sự kiện lễ công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng sáng 22.6, Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình bày tỏ rất hài lòng với những đề xuất mới, những sáng kiến mới của Đà Nẵng. Với ý tưởng lấn biển để hình thành 5 hòn đảo, Phó thủ tướng đã liên tưởng đến hòn đảo lá cọ Dubai và hình dung trong tương lai gần chúng ta cũng có những đảo ngọc lung linh như đảo ngọc Dubai tại Đà Nẵng.

"Có lẽ Đà Nẵng gắn liền với số 5, thiên nhiên ban tặng cho Đà Nẵng Ngũ Hành Sơn. Người dân Đà Nẵng đã làm nên Ngũ Phụng Tề Phi và chúng ta đang cùng nhau làm nên 5 hòn đảo ngọc. Tôi nghĩ với những sáng kiến, nỗ lực của Đà Nẵng, với sự tham gia của những tập đoàn, thì tương lai Đà Nẵng sẽ là đầu tàu của nền kinh tế khu vực và kinh tế đất nước. Sau khi sáp nhập, quy mô nền kinh tế Đà Nẵng mở hơn, dư địa rộng hơn nhiều, tiềm năng lớn hơn nhiều, kết nối các di sản thế giới, còn tạo ra tiềm lực cho khu thương mại tự do kết nối các khu kinh tế khác như Chu Lai. Đây là tiềm lực kinh tế cho cảng nước sâu, khu thương mại tự do, là tầm nhìn triển vọng rất đáng biểu dương", Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.

Cú hích cực mạnh cho du lịch, logistics và kinh tế

Ủng hộ những sáng kiến đột phá và xứng tầm quốc tế của Đà Nẵng, TS Hoàng Minh Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An, đánh giá khu thương mại tự do, trung tâm tài chính sẽ tận dụng được vị trí địa lý chiến lược của Đà Nẵng với cảng biển quốc tế, có tiềm năng trở thành một cửa ngõ thương mại quan trọng trong khu vực, tăng cường vai trò của TP trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này cũng sẽ góp phần vào sự phát triển của ngành logistics nhờ sự gia tăng hoạt động thương mại, giúp nâng cao hiệu quả vận chuyển hàng hóa và giảm chi phí. Ngoài ra, việc thành lập khu thương mại tự do cũng hy vọng sẽ thu hút sự tham gia của các doanh nghiệp công nghệ cao, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nghiên cứu phát triển, tạo ra nhiều sản phẩm và dịch vụ mới, tạo ra nhiều việc làm mới trong các lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ, thương mại. Từ đó, tạo cơ hội hợp tác giữa Đà Nẵng và các TP, quốc gia khác. Những tác động tích cực này sẽ giúp Đà Nẵng phát triển mạnh mẽ, trở thành một trung tâm kinh tế quan trọng không chỉ của VN mà còn của khu vực.

ẢNH: NEOM

Theo TS Hoàng Minh Hiếu, khi hình thành được các khu thương mại tự do, trung tâm tài chính thì các cơ chế, chính sách đặc thù sẽ tạo ra môi trường đầu tư hấp dẫn hơn, thu hút vốn đầu tư trong và ngoài nước vào các ngành kinh tế mũi nhọn của Đà Nẵng như công nghệ cao, du lịch và logistics. Đặc biệt, với các chính sách khuyến khích và hỗ trợ đặc thù, ngành du lịch và dịch vụ của Đà Nẵng sẽ có cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn, nâng cao vị thế của TP như một điểm đến du lịch hàng đầu khu vực.

"Thâm Quyến (Trung Quốc) vốn là một làng chài nhỏ nhưng với những chính sách đột phá đã phát triển thành một TP hiện đại và là trung tâm công nghệ hàng đầu thế giới. Thành công của Thâm Quyến chủ yếu nhờ vào việc thiết lập Đặc khu kinh tế (SEZ) với các chính sách ưu đãi thuế, thủ tục hành chính đơn giản, và mở cửa cho đầu tư nước ngoài. Tương tự, Singapore trên con đường trở thành một trong những trung tâm tài chính và thương mại hàng đầu thế giới cũng nhờ vào chính sách quản lý hiệu quả, hệ thống pháp luật minh bạch và đầu tư mạnh mẽ vào giáo dục và công nghệ. Dubai (UAE) đã phát triển mạnh mẽ nhờ vào việc xây dựng các khu vực kinh tế đặc biệt và chính sách khuyến khích đầu tư nước ngoài, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản, du lịch và dịch vụ tài chính. Với sự tin tưởng trao cơ chế đặc thù của T.Ư cùng sự quyết tâm, sáng tạo của đội ngũ lãnh đạo, cán bộ địa phương, hy vọng Đà Nẵng có thể phát triển mạnh mẽ và bền vững, trở thành một trung tâm kinh tế, du lịch và dịch vụ hàng đầu khu vực", TS Hoàng Minh Hiếu nhấn mạnh.

Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị VN, cũng khẳng định: Lấn biển để phát triển phải là mặt trận ưu tiên nhất của Đà Nẵng hiện nay, không thể chờ đợi thêm. Tuy nhiên, lấn biển không chỉ là đổ đất tạo ra diện tích đất mới đơn thuần mà là tạo ra những công trình độc đáo bằng cả một hệ tư tưởng về vấn đề không gian, cảnh quan và sự độc đáo về kiến trúc, quy hoạch.

Ông Chính dẫn chứng: Ả Rập Xê Út hay UAE với đảo cây cọ được xem là hình mẫu lấn biển của thế giới. Họ lấn biển với diện tích bằng cả một TP với chi phí khổng lồ, nhưng tạo ra giá trị gấp 10 lần. Điểm cốt lõi là họ có ý tưởng quy hoạch đỉnh cao, tạo không gian nhà ở, du lịch, thương mại dịch vụ… tất cả hội tụ tại đây cùng bến du thuyền 5 sao trước mỗi căn biệt thự. Đến nay, thế giới phải nể phục, còn người UAE gọi dự án lấn biển này là kỳ quan thứ 8 của thế giới. Hay như Trung Quốc, nước này đưa cả đảo Hải Nam trở thành khu thương mại tự do với cảng thương mại tự do lớn nhất thế giới. Đây được xem như Hồng Kông thứ hai của Trung Quốc. Hải Nam vẫn đang tiếp tục phát triển các dự án đảo nhân tạo (đảo Hải Hoa, đảo Phượng Hoàng) trên vùng vịnh.

"Chính các công trình điểm nhấn sẽ góp phần làm nổi bật khu thương mại tự do Đà Nẵng so với các mô hình khác trên thế giới, bên cạnh chức năng chính về thương mại, logistics. Các hoạt động sẽ tương hỗ cho nhau, hướng tới mục tiêu phát triển đột phá cho Đà Nẵng", kiến trúc sư Trần Ngọc Chính nhận định.