Đánh thuế căn hộ cho thuê tác động như thế nào đến thị trường?

Theo đó, bà Hương cho rằng, thu thuế BĐS cần nhìn trên bức tranh tổng thể để có giải pháp phù hợp với từng nhóm đối tượng sản phẩm. Thuế là công cụ để điều tiết hành vi sản xuất và tiêu dùng. Một trong những tiêu chí rất quan trọng là phải đảm bảo tính minh bạch và công bằng cho các bên tham gia. Việc áp thuế vào các căn hộ chung cư cho thuê cần làm rõ các vấn đề:

Thứ nhất, tại sao chọn căn hộ chung cư cho thuê để thí điểm thu thuế mà không phải là các sản phẩm BĐS khác.

Thứ hai, tác động đến hành vi tiêu dùng và nhà đầu tư như thế nào?

Thứ ba, các vấn đề phát sinh liên quan đến việc thu thuế cần phải lường trước. Ví dụ mức thuế cần tính lũy tiến theo mức giá thuê, nếu khách mua có vay NH thì có áp dụng được khấu trừ phần tiền lãi phải trả cho ngân hàng? Mức thuế áp dụng cho tài sản cho thuê đầu tiên hay có nhiều tài sản có khác nhau hay không?

Ngoài ra các thủ tục khai báo và nộp thuế phải đơn giản, nhanh chóng, thuận tiện cho người dân.

"Chứ thủ tục hành chính theo kiểu vừa phải đóng tiền vừa phải tốn kém thời gian sẽ không khuyến khích người dân tự nguyện tuân thủ", bà Hương nhấn mạnh.

Nói về chính sách thu thuế căn hộ tác động thế nào đến thị trường BĐS chung cư, bà Hương cho rằng, chính sách này chắc chắn sẽ có tác động đến đối tượng thuê nhà, đặc biệt là đối tượng học sinh, sinh viên, người lao động thu nhập thấp. Vì vậy cần phải phân loại để có cơ chế khuyến khích cho các đối tượng này có điều kiện thuê nhà với giá hợp lý và ổn định cuộc sống, góp phần giải quyết các vấn đề an sinh xã hội.

"Với giá nhà tại các khu vực nội thành đang tăng cao, cơ hội sở hữu nhà vừa túi tiền càng xa vời thì việc giải quyết bài toán nhà ở bằng giải pháp thuê nhà là con đường duy nhất của đại đa số người lao động thu nhập thấp. Vì vậy cần cân đối lợi ích hài hòa của các bên Nhà nước, chủ nhà cho thuê và người thuê để các bên đều chấp nhận và tuân thủ nghiêm túc sẽ là giải pháp bền vững trong lâu dài mà không phải suy nghĩ đến việc né tránh hay luồn lách gây phiền hà đến các bên", bà Hương chia sẻ.

Nhận định xung quanh câu chuyện đánh thuế căn hộ chung cư, ông David Jackson, Tổng giám đốc Colliers Việt Nam cho hay, theo quy định của Bộ Tài chính, chủ nhà có thu nhập từ việc cho thuê hằng năm cao hơn 100 triệu đồng sẽ phải chịu 5% thuế giá trị gia tăng và 5% thuế thu nhập cá nhân – được nêu trong Công văn số 92/2015/BTC ban hành ngày 15/06/2015. 

Như vậy, đây là loại hình thuế không mới tại Việt Nam. Với chương trình thí điểm của Tp.HCM nhằm đánh thuế căn hộ cho thuê, thực hiện hiệu quả hơn quy định hiện hành, người có căn hộ cho thuê sẽ chịu ảnh hưởng 5% từ thu nhập có được vì họ không thể né tránh mức thuế này thêm được nữa.

Khi được hỏi chính sách này tác động thế nào đến thị trường BĐS, vị chuyên gia này cho hay, các nhà đầu tư mua BĐS với hai mục tiêu chính về lợi nhuận: lãi về vốn (capital gains) và tỷ suất lợi nhuận cho thuê (rental yield). Lãi về vốn là mức lợi nhuận có được từ việc bán đi tài sản trong khi tỷ suất lợi nhuận cho thuê, như tên gọi của nó, là phần thu nhập có được từ việc cho thuê bất động sản. Việc đánh thuế căn hộ cho thuê không ảnh hưởng đến lãi về vốn nhưng tỷ suất lợi nhuận cho thuê sẽ giảm đi 5%. Việc này sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến thị trường căn hộ với hai lý do chính.

Đầu tiên, lãi về vốn thường chiếm tỷ lệ lớn xét về tổng lợi nhuận của nhà đầu tư. Thứ hai, mức thuế thu nhập cho thuê chỉ là 5%. Với tiềm năng của thị trường BĐS Việt Nam vốn đang có sức cầu cao, nhà đầu tư sẽ vẫn nhìn ra được sức hấp dẫn về dài hạn của thị trường này – được xem là "hầm trú ẩn" an toàn và giá trị tăng lên theo thời gian.

Theo ông Jackson, việc chủ căn hộ có quyết định tăng giá thuê hay không phụ thuộc vào mối quan hệ cung – cầu của thị trường căn hộ cho thuê. Ví dụ, do tác động tiêu cực của dịch Covid-19 khiến cho một số lượng lớn căn hộ không có khách thuê, các chủ căn hộ sẽ không tăng giá thuê, không đẩy thêm áp lực sang phía người đi thuê. Nếu kinh tế hồi phục tương đương mức trước khi đại dịch xảy ra, thời điểm mà nhu cầu thuê căn hộ rất cao ở nhiều quận trung tâm và các dự án lớn, nhiều chủ căn hộ có thể sẽ tính đến chuyện tăng giá cho thuê.