Đổ xô mua bạc để dành

Chỉ trong hơn một tuần trở lại đây, giá bạc đã có cú tăng mạnh mẽ, khiến thị trường kim loại quý trở nên sôi động hẳn lên. Trong bối cảnh giá vàng neo cao suốt thời gian dài, không ít nhà đầu tư, từ lão luyện đến những người mới nhập cuộc, cũng bắt đầu "xoay trục", chuyển sang săn bạc như một kênh đầu tư thay thế, với hy vọng tìm thấy cơ hội sinh lời tốt hơn.

Sản xuất không đủ bán

Sáng 15-7, tại cửa hàng Phú Quý trên phố Trần Nhân Tông (Hà Nội), phóng viên dễ dàng chứng kiến cảnh người mua ra vào tấp nập. Theo niêm yết, giá bạc miếng đã vọt lên mức 1,46 triệu đồng/lượng (mua vào) - 1,505 triệu đồng/lượng (bán ra); bạc thỏi cũng được mua bán ở khoảng 38,8 - 40 triệu đồng/kg. So với một tuần trước, giá bán ra đã tăng tới 4%, mức tăng không hề nhỏ nếu đặt trong mặt bằng giá bạc vốn thường khá ổn định.

Nhu cầu dâng cao khiến nguồn cung bạc vật chất bắt đầu có dấu hiệu căng thẳng. Đại diện Tập đoàn Phú Quý cho biết đối với khách mua khối lượng lớn, cửa hàng thậm chí phải hẹn ngày giao hàng, có thể kéo dài tới 20 ngày tùy tiến độ gia công. Nếu mua ít thì vẫn có thể nhận ngay tại quầy. Đây là một thực tế mà trước kia hiếm khi xảy ra với bạc, vốn dĩ không được săn lùng mạnh như vàng.

Không chỉ các nhà đầu tư có kinh nghiệm, mà cả những người tiêu dùng bình thường cũng đang nhập cuộc. Chị Hà Phương (phường Hoàn Kiếm, Hà Nội) cùng 3 người bạn rủ nhau đến mua tới 20 lượng bạc, chia sẻ nhẹ nhàng: "Cứ có tiền nhàn rỗi, tôi lại mua bạc để dành, coi như một khoản để phòng thân".

Anh Lê Mạnh Toàn (ngụ Giáp Bát, Hà Nội) lần đầu tiên "chơi lớn" khi mua 1 kg bạc thỏi cùng 10 lượng bạc miếng. Theo anh, đầu tư bạc hiện tại có vẻ là hướng đi tiềm năng hơn vàng, bởi giá vàng đã lên cao quá mức. Dù vậy, anh cũng cẩn trọng xác định đây là khoản đầu tư dài hạn, có thể phải giữ ít nhất từ 1 đến 3 năm mới tính chuyện bán.

Không chỉ vậy, ngay cả những người ban đầu chỉ định mua vàng cũng bị cuốn vào "làn sóng bạc". Ông Nguyễn Văn Mạnh (Giảng Võ, Hà Nội) ban đầu đi mua 2 chỉ vàng, thấy ai cũng mua bạc nên quyết định mua thêm 1 lượng bạc để... cho chắc. Rõ ràng, tâm lý "đám đông" đã phần nào góp sức đẩy giá bạc nóng lên.

Không nhộn nhịp như thị trường Hà Nội, ở TP HCM một số người cũng bắt đầu nhìn thấy sức nóng của kênh đầu tư mới này. Chị Lan Anh (ngụ phường Phước Long, TP HCM) kể vài tháng nay thấy giá bạc tăng, một số công ty cũng giới thiệu sản phẩm bạc miếng loại 1 lượng hoặc thỏi bạc 1 kg khá bắt mắt nên chị cũng mua một ít để dành. "So với vàng miếng, giá bạc thấp hơn rất nhiều trong khi tỉ suất sinh lời không hề kém. Đơn cử, nếu từ đầu năm tới nay, lấy 100 triệu đồng mua bạc mức lãi có thể là 30-35 triệu đồng" - chị Lan Anh kể.

Vì sao tăng giá?

Điều gì đã dẫn tới cơn sốt bạc này? Theo ông Dương Đức Quang, Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), có 3 nguyên nhân chính. Thứ nhất, căng thẳng địa chính trị tại Trung Đông đã khiến dòng tiền tìm tới các tài sản an toàn, đẩy kim loại quý nói chung đi lên. Tuy nhiên, khác với vàng vốn thuần túy là "hầm trú ẩn", bạc vừa là kim loại quý vừa có tính chất công nghiệp, nên tác động lên giá có phần "lai" hơn. Thứ hai, nhu cầu bạc công nghiệp được dự báo ổn định quanh mức 677 triệu ounce trong năm 2025, nhờ vai trò thiết yếu trong các ngành bán dẫn, năng lượng tái tạo, sản xuất pin xe điện. Thứ ba, giới đầu tư cũng kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ vào cuối năm, khiến các tài sản phi lãi suất như bạc tiếp tục được hưởng lợi.

Chuyên gia tài chính Trần Duy Phương cũng cho rằng đầu tư bạc đang nổi lên như một xu hướng mới không chỉ trên thế giới mà cả tại Việt Nam, nhất là khi giá vàng đã neo ở mức quá cao. Theo ông Phương, giá bạc thường biến động cùng nhịp với giá vàng bởi cũng là một kim loại quý, được nhà đầu tư tìm đến như kênh trú ẩn an toàn mỗi khi xuất hiện bất ổn địa chính trị, rủi ro thuế quan hay lạm phát.

Ở thị trường trong nước, bạc chỉ mới thực sự thu hút sự chú ý gần đây khi xuất hiện thêm nhiều doanh nghiệp tham gia sản xuất và kinh doanh bạc. Đặc biệt, bạc trở thành lựa chọn dễ tiếp cận hơn so với vàng bởi việc nhập khẩu bạc nguyên liệu để sản xuất bạc miếng, bạc thỏi không bị quản lý quá chặt, đồng thời giá bạc trong nước cũng không vênh nhiều so với giá thế giới như vàng. Đây chính là những lý do khiến bạc đang dần khẳng định vai trò là một kênh đầu tư tiềm năng bên cạnh vàng trong thời điểm hiện tại.

Tuy vậy, đầu tư bạc không phải là con đường rải đầy hoa hồng. Đại diện Tập đoàn Phú Quý thẳng thắn cảnh báo giá bạc biến động rất mạnh, có thể dao động tới 2% chỉ trong một ngày giao dịch - mức biến động mà vàng hiếm khi đạt được. Điều này đòi hỏi nhà đầu tư không chỉ phải nắm rõ kiến thức về kênh đầu tư mà còn cần một tâm lý thép, tránh bị cuốn theo các nhịp sóng ngắn hạn.

Một điểm đáng bàn là nếu các cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Trung tiến triển, đạt thỏa thuận trao đổi đất hiếm lấy công nghệ, nhu cầu trú ẩn của bạc có thể giảm tạm thời. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, khi chuỗi cung ứng bán dẫn và năng lượng tái tạo ổn định hơn, nhu cầu bạc công nghiệp sẽ càng được củng cố. Đây có thể coi là "mặt trái ngọt ngào" trong bức tranh giá bạc trung và dài hạn.

Thanh khoản thấp

Thực tế, dù có mức sinh lời khá cao và việc mua vào cũng thuận lợi, song thực tế bạc vẫn được xem là kênh đầu tư khá kén khách do quy mô thị trường chưa lớn, tính thanh khoản còn thấp. Chị Lê Thị Minh (phường Thông Tây Hội, TP HCM) chia sẻ gần đây chị được đối tác tặng 2 lượng bạc do một doanh nghiệp sản xuất với giá khoảng 1,4 triệu đồng/lượng, mẫu mã khá giống vàng miếng SJC. Tuy nhiên, khi chị mang số bạc này đến các tiệm vàng ở chợ Cầu, Thạch Đà, Tân Định... để bán thì không có nơi nào thu mua.

Tương tự, ông Lê Văn Chánh, chủ một tiệm vàng ở chợ Gò Vấp (TP HCM), cho biết tiệm của ông không dám thu mua bạc từ người dân vì không biết sau đó sẽ bán lại cho ai. Các tiệm vàng thường chỉ mua bạc từ các đầu mối nhập khẩu với giá khoảng 800.000 đồng/lượng, chủ yếu để làm nguyên liệu phụ trợ sản xuất vàng trang sức. Ông Chánh cũng cho hay nhu cầu về bạc nguyên liệu hiện nay rất ít, người dân mua đi bán lại bạc cũng hiếm nên tính thanh khoản của bạc cực kỳ yếu. "Nhà đầu tư nếu mua bạc của một số doanh nghiệp thì sau này chỉ có thể bán lại cho chính doanh nghiệp đó. Nếu chẳng may doanh nghiệp không thu mua lại, người giữ bạc gần như không biết bán cho ai" - ông Chánh nói.

Điều này khiến những ai nắm giữ bạc ở thời điểm hiện tại phải chấp nhận hình thức "mua đâu bán đó", tương tự như vàng nhẫn hay vàng trang sức. Trong khi đó, thị trường bạc miếng, bạc thỏi ở Việt Nam mới chỉ có vài doanh nghiệp tham gia sản xuất, cung cấp. Một nhân viên của công ty vàng bạc đá quý có bán sản phẩm bạc cũng thừa nhận nếu khách muốn bán lại thì sẽ phải quay về chính hệ thống cửa hàng của doanh nghiệp để giao dịch, còn đem bán ra ngoài thì các tiệm vàng chỉ mua theo giá bạc nguyên liệu.

Ngoài ra, theo phản ánh của một số nhà đầu tư, mức chênh lệch giá mua vào - bán ra bạc còn khá cao, khoảng 3%, điều này hết sức rủi ro. Tuy nhiên, ông Trần Duy Phương cho rằng nếu người nào xác định mua bạc để tích lũy lâu dài thì không cần quá lo lắng về biên độ. Bạc vẫn là một kênh đầu tư triển vọng khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp tham gia, quy mô thị trường mở rộng sẽ giúp thu hẹp chênh lệch mua - bán. Hơn nữa, giá bạc tại Việt Nam biến động sát với giá thế giới, trong bối cảnh triển vọng tăng giá bạc quốc tế được đánh giá khả quan trong năm nay.

Trong khi đó, chuyên gia tài chính Phan Dũng Khánh nhận định bạc là kênh đầu tư khá phù hợp với các nhà đầu tư nhỏ lẻ nhờ chi phí thấp hơn vàng rất nhiều. Dẫu vậy, ông cũng lưu ý thanh khoản của bạc vẫn kém, chưa phổ biến, vì thế nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ trước khi xuống tiền.