Doanh nghiệp Việt Nam đón đầu cuộc cách mạng không rác thải nhựa

Trước thực trạng báo động 8-13 triệu tấn rác thải nhựa đổ ra biển mỗi năm, Liên minh châu Âu đã thông qua dự luật cấm đồ nhựa dùng một lần. Đón đầu xu thế "không rác thải nhựa", Tập đoàn An Phát Holdings đã tạo ra sản phẩm túi vi sinh phân hủy hoàn toàn nhằm góp phần bảo vệ môi trường sống.

Cuộc khủng hoảng rác

Theo báo cáo của Chương trình Môi trường Liên hiệp quốc (UNEP), hàng năm, khoảng 8-13 triệu tấn rác nhựa bị đổ ra biển, ước tính thiệt hại với hệ sinh thái lên tới 13 tỷ USD. Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) cho biết "hơn 1/4 lượng rác thải nhựa ở đại dương xuất phát chỉ từ 10 con sông, 8 trong số đó nằm tại châu Á".

Báo cáo của Liên hiệp quốc cũng cho biết, mỗi năm lượng rác nhựa thải ra đủ để bao quanh trái đất 4 lần. Mỗi phút có 1.000 túi nhựa được tiêu thụ, nhưng chỉ có 27% trong số chúng được xử lý và tái chế. Theo dự báo của các nhà khoa học, khối lượng rác thải nhựa đến năm 2050 ở các đại dương, sẽ nặng hơn khối lượng của cá.

Thực tế tại Việt Nam, đồ nhựa dùng một lần như: thìa, đĩa, bát, cốc, tăm bông, ống hút, hộp, túi nilon,… ngày càng được sử dụng phổ biến, có mặt ở hầu khắp các hàng quán từ nhà hàng cao cấp cho tới quán ăn vỉa hè. Điều đáng nói là, những sản phẩm này sau khi thải ra môi trường thì quá trình phân hủy có thể kéo dài từ 500 đến 1.000 năm nếu không bị tác động của ánh sáng mặt trời.

Trước thực trạng báo động về chuyện đại dương đang bị "ngạt thở" vì rác thải nhựa gây tổn thương hệ sinh thái, đe dọa các hệ động vật biển, Nghị viện châu Âu (EU) vừa thông qua dự luật cấm đồ nhựa dùng một lần nhằm hạn chế rác thải đổ ra đại dương.

Dự luật lần đầu được đưa ra vào tháng 5 sau khi làn sóng phản đối nhựa dùng một lần lan rộng trên thế giới. Các mảnh nhựa được tìm thấy ở khắp nơi, từ băng ở Bắc Cực đến phân bón được áp dụng cho đất nông nghiệp. Động vật nhỏ như sinh vật phù dù và động vật lớn như cá voi đều ăn phải những mảnh nhựa này. Khi những mảnh nhựa nhỏ xâm nhập vào chuỗi thức ăn của con người, chúng sẽ tồn đọng bên trong cơ thể.

Dự luật mới nhằm bảo vệ môi trường biển. Theo đó, các nước thành viên EU buộc phải tái chế 90% chai nhựa vào năm 2025 và các nhà sản xuất đồ nhựa phải đóng góp chi phí cho việc quản lý rác thải.

An Phát Holdings đón đầu xu thế "không rác thải nhựa"

Các chuyên gia trong ngành cho rằng, cần có "cuộc cách mạng" loại bỏ sản phẩm nhựa dùng một lần. Thay thế vào đó là sử dụng các sản phẩm bao bì thân thiện với môi trường, có thể phân hủy trong điều kiện tự nhiên. Tuy nhiên, thị trường túi tự phân huỷ của Việt Nam hiện nay khá bát nháo và phức tạp, đa phần thường thấy được bày bán trên quầy kệ siêu thị và được gắn mác "tự hủy sinh học" hay "phân hủy sinh học", tiếng Anh là "Biodegradable".

Theo bà Nguyễn Lệ Hằng, Phó tổng giám đốc Tập đoàn An Phát Holdings (APH), một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực sản xuất nhựa công nghệ cao và thân thiện với môi trường hàng đầu tại khu vực Đông Nam Á cho hay: "Chúng ta cần phải phân biệt được các khái niệm để tránh nhầm lẫn. Theo Hiệp hội thử nghiệm và vật liệu Hòa Kỳ (ASTM) thì "Biodegradable" là quá trình phân hủy do tác động của các vi sinh vật tự nhiên như vi khuẩn, nấm và tảo.

Tuy nhiên, có những sản phẩm nhựa phân hủy sinh học vẫn chỉ là phân rã thành những mảnh nhựa nhỏ hơn do tác động của UV, nhưng không thực sự "trở về với đất" và không thể bị chuyển hóa "ăn" bởi các vi sinh vật. Hầu hết các sản phẩm đó đang xuất hiện khắp nơi trên thị trường Việt Nam, gắn mác "Tự hủy sinh học" nhưng thực tế là đó chỉ là sản phẩm nhựa thông thường (PE/PP) có trộn thêm với phụ gia oxy hóa gốc kim loại, trên thế giới gọi là OXO-biodegradable.

OXO-biodegradable - là một nguyên liệu được sản xuất từ việc trộn phụ gia oxy hóa có gốc kim loại với các loại nhựa thông thường. Dưới tác động của ánh sáng mặt trời (UV), nhiệt và/ hoặc sức ép cơ học, các phụ gia này có khả năng cắt đứt các mạch dài của nhựa truyền thống, phân rã thành các các mảnh nhựa có kích thước rất nhỏ, thường không nhìn thấy được bằng mắt thường nhưng bản chất nhựa vẫn không thay đổi. Những mảnh nhựa này là một mối hiểm họa của môi trường vì nó rất khó để thu thập và tái chế.

Compostable - Có thể hiểu là phân hủy hoàn toàn thành phân ủ "compost". Đây là quá trình phân hủy sinh học tạo ra khí CO2, nước, hợp chất vô cơ và sinh khối (mùn) trong thời gian ngắn và hoàn toàn không để lại những chất hóa học có thể gây hại tới môi trường.

 "Một chiếc túi mang nhãn "Compostable" chắc chắn là "Biodegradable", nhưng một chiếc túi "Biodegradable" trên thị trường chưa chắc đã phân hủy hoàn toàn thành nước và các hợp chất không gây hại cho môi trường như "Compostable"", bà Hằng nhấn mạnh.

Cũng theo bà Hằng, An Phát Holdings là đơn vị sản xuất tại Việt Nam đầu tiên được cấp chứng chỉ TUV Vincotte OK Home Compost cho các sản phẩm túi vi sinh phân hủy hoàn toàn và là đơn vị Việt Nam duy nhất được công nhận là thành viên chính thức của Hiệp hội Nhựa sinh học tại châu Âu.

Hiện nay, sản phẩm túi AnEco của Tập đoàn An Phát Holdings đã đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn là sản phẩm vi sinh phân hủy hoàn toàn, thành phần bao gồm tinh bột ngô và đang được khách hàng châu Âu đánh giá cao. Bên cạnh đó, định hướng của APH trong thời gian tới sẽ phát triển các sản phẩm vi sinh phân hủy hoàn toàn thân thiện với môi trường khác như ống hút, dao, thìa, dĩa, cốc tự hủy… AnEco khi được chôn xuống đất, trong vòng 6 tháng sẽ phân hủy thành CO2, nước và phân mùn nuôi cây trồng, 100% compostable.