Đức ‘phũ phàng’ với ông Trump: Khí tài Mỹ mất chỗ đứng trong kế hoạch tái vũ trang 83 tỷ euro

Theo kế hoạch mua sắm quân sự mới của Đức được tờ Politico tiếp cận, Berlin sẽ hướng nỗ lực tái vũ trang quy mô lớn dựa chủ yếu vào ngành công nghiệp châu Âu, trong khi chỉ có 8% dành cho vũ khí của Mỹ. Đây là một đòn giáng mạnh vào Tổng thống Mỹ Donald Trump - người đã gây sức ép để các nước châu Âu tiếp tục mua vũ khí của Mỹ.

Kế hoạch mua sắm này cho thấy Đức đang chuẩn bị thúc đẩy các thương vụ trị giá gần 83 tỷ euro trong năm tới. Danh sách được lập cho Ủy ban Ngân sách của Quốc hội Đức xem xét, nêu chi tiết 154 khoản mua sắm quốc phòng lớn từ tháng 9/2025 đến tháng 12/2026.

Theo luật pháp Đức, bất kỳ thương vụ nào có giá trị hơn 25 triệu euro đều phải được trình lên quốc hội để phê duyệt. Và trong kế hoạch đó, các hạng mục liên quan tới các công ty Mỹ chỉ xuất hiện một cách hãn hữu.

Các hợp đồng lớn duy nhất với các nhà thầu Mỹ là khoảng 150 triệu euro dành cho ngư lôi gắn trên máy bay chiến đấu P-8A của hãng Boeing và khoảng 5,1 tỷ euro cho tên lửa phòng không MIM-104 Patriot và bệ phóng của hãng Raytheon.

Nếu tính cả các hợp đồng mua sắm khác có liên quan tới Mỹ, từ tên lửa AMRAAM và ESSM đến các gói thiết bị vô tuyến, tổng số tiền lên tới khoảng 6,8 tỷ euro, chiếm khoảng 8% kế hoạch của Đức, phần còn lại chủ yếu dành cho ngành công nghiệp châu Âu.

Kế hoạch của Đức gạt bỏ vũ khí Mỹ

Trong những năm gần đây, Đức là một trong những nước mua vũ khí lớn nhất của Mỹ, Politico đưa tin.

Theo dữ liệu của chính phủ Mỹ, Đức đã ký kết các hợp đồng mua vũ khí Mỹ trị giá hơn 17 tỷ USD trong giai đoạn 2020-2024, đạt mức kỷ lục 13,9 tỷ USD vào năm 2023, làm nổi bật sự gia tăng nhu cầu mua sắm vũ khí sau khi xung đột Nga - Ukraine bùng nổ.

Việc mua sắm vũ khí rầm rộ đó đã nhanh chóng đưa Đức trở thành một trong những điểm đến hàng đầu thế giới cho hoạt động xuất khẩu vũ khí của Mỹ, cùng với Ba Lan và Nhật Bản.

Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), 64% số vũ khí mà các thành viên NATO châu Âu đã mua trong giai đoạn 2020-2024 là từ Mỹ.

Politico đưa tin, sau khi ký kết thỏa thuận thương mại với Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen hồi tháng 7, Tổng thống Mỹ Trump đã tuyên bố rằng EU sẽ mua "một lượng lớn" vũ khí của Mỹ trị giá "hàng trăm tỷ USD".

Tuyên bố chung từ thỏa thuận đó thậm chí còn đi xa hơn khi cam kết rằng EU "có kế hoạch tăng đáng kể việc mua sắm thiết bị quân sự và quốc phòng từ Mỹ, với sự hỗ trợ và tạo điều kiện của chính phủ Mỹ".

Nhưng chi tiêu quốc phòng ở châu Âu không được quyết định ở Brussels, mà do chính phủ các nước quyết định. Còn ở Đức, các con số lại cho thấy một câu chuyện khác.

Theo kế hoạch mà Politico tiếp cận được, Đức dường như đang tập trung vào ngành công nghiệp châu Âu. Chương trình khinh hạm F-127, dự kiến do tập đoàn hàng hải khổng lồ TKMS của Đức thiết kế, là hạng mục tốn kém nhất trong danh sách, dự kiến ​​tiêu tốn khoảng 26 tỷ euro.

Một trọng tâm khác là Eurofighter Tranche 5 do Airbus, BAE Systems và Leonardo chế tạo, với 4 tỷ euro dự kiến được phê duyệt vào tháng 10/2025 cho máy bay mới và 1,9 tỷ euro nữa cho việc nâng cấp radar.

Một dự án đầu tư lớn khác là việc nâng cấp tên lửa hành trình Taurus trị giá 2,3 tỷ euro.

Ngoài ra, theo kế hoạch của Đức, ít nhất 196 triệu euro sẽ được dành cho việc phát triển thiết bị bay không người lái Eurodrone.

Trở thành 'quân đội chính quy mạnh nhất châu Âu'

Đài RT (Nga) đưa tin, kể từ khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát vào tháng 2/2022, Đức đã tăng cường quân đội, viện dẫn mối đe dọa từ Nga.

Phát biểu vào cuối tháng trước, Thủ tướng Đức Friedrich Merz tuyên bố rằng đất nước ông "đã ở trong một cuộc xung đột với Nga", cáo buộc Moscow cố gắng gây bất ổn cho Đức và các quốc gia thành viên NATO khác ở châu Âu.

Đầu năm nay, ông kêu gọi quân đội Đức trở thành "quân đội chính quy mạnh nhất châu Âu", với kế hoạch tăng quân số từ 182.000 hiện nay lên 260.000 quân thường trực vào năm 2035.

Hồi tháng 5, các quốc gia thành viên EU đã phê duyệt gói vay trị giá 150 tỷ euro mang tên SAFE, tạo điều kiện cho các thành viên vay vốn lãi suất thấp để mua sắm thiết bị quân sự chung.

Nga đã nhiều lần bác bỏ những cáo buộc rằng họ có ý định thù địch với các quốc gia thành viên NATO.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã cáo buộc ngược lại vào cuối tháng 7 rằng "châu Âu ngày nay đã hoàn toàn chìm vào cơn sốt bài Nga, và trên thực tế, quá trình quân sự hóa đang trở nên không thể kiểm soát".