Financial Times: Tại sao giá dầu giảm mạnh chỉ trong 1 ngày khi căng thẳng giữa Mỹ và Iran leo thang?

Giá dầu thô Brent trước đó đã cán mốc 71,75 USD một thùng, đang giảm xuống còn 66 USD một thùng, chênh lệch gần 9% trong vòng một ngày.

Vậy tại sao giá dầu lại giảm mạnh trong khi căng thẳng giữa Mỹ và Iran liên tục leo thang?

Kỳ vọng căng thẳng "xuống thang"

Sự thay đổi giá dầu trong nhiều ngày tới sẽ phụ thuộc phần lớn vào phản ứng từ bên Mỹ. Nhiều thương nhân dầu mỏ đang tính toán rằng Mỹ sẽ quyết định không ngay lập tức đáp trả lại vụ tấn công tên lửa mới nhất của Iran vì nó vẫn chưa gây ra bất kỳ tổn thương nào lực lượng của Mỹ và đồng minh. Đây được cho là dấu hiệu tốt của việc Washington sẽ không muốn đẩy cuộc khủng hoảng này lên trở thành 1 cuộc xung đột toàn diện.

Bob McNally, cựu cố vấn Nhà Trắng và Giám đốc Công ty tư vấn năng lượng Rapidan của Mỹ nhận định rằng có vẻ như vụ tấn công tên lửa của Iran cố tình không gây tổn thương tới bất kỳ quân lính nào của Mỹ. Nhưng ông ta cảnh báo rằng cuộc tấn công có thể không phải là dấu chấm hết cho sự trả đũa của Iran.

Các thương nhân khác cho rằng nếu tình hình căng thẳng tiếp tục leo thang, hoặc nếu nguồn cung dầu bị tấn công, thì giá dầu còn có thể tăng lên nữa, trên mức 70 USD một thùng.

Các tập đoàn tàu chở dầu mỏ đang thực hiện chiến lược "chờ và xem"

Dù vụ tấn công của Iran không nhắm mục tiêu vào các cơ sở hạ tầng khai thác dầu, thì thị trường năng lượng vẫn sôi sục hơn bao giờ hết.

Ả Rập Xê Út, nước xuất khẩu dầu thô lớn nhất thế giới và là đồng minh quan trọng của Mỹ, đã tạm thời ngừng vận chuyển dầu qua eo biển Hormuz, tuyến đường thủy hẹp ngăn cách Vịnh Iran và là nơi 20% nguồn cung dầu toàn cầu đi qua hàng ngày. Nơi đây được xem là "nút cổ chai của thế giới", tuyến đường mà Iran đã nhiều lần đe dọa sẽ đóng cửa nếu xảy ra chiến tranh.

Các nhà môi giới tàu nói rằng các tập đoàn khai thác đầu mỏ cũng đang tiến hành các biện pháp phòng ngừa, ví dự như chỉ đi qua eo biển vào ban ngày.

OPEC và các đồng minh có thể gia tăng nguồn cung dầu

Phản ứng của thị trường dầu mỏ đối với sự gia tăng căng thẳng ở Trung Đông cực kỳ thận trọng một phần bởi vì bất kỳ sự thắt chặt nào trong nguồn cung dầu hiện tại phần lớn đều là do nhân tố con người, 

OPEC và các đồng minh như Nga đã cắt giảm sản lượng trong hầu hết ba năm qua trong nỗ lực bù đắp sự gia tăng sản lượng từ ngành công nghiệp đá phiến của Mỹ.

Nếu giá dầu tăng quá cao, ông Donald Trump sẽ gây áp lực cho các đồng minh, bao gồm Ả Rập Xê Út và UAE, để thúc đẩy sản xuất giúp làm dịu thị trường. Trước vụ tấn công tên lửa hôm thứ ba, Tổng thống Mỹ cho biết ông đã thảo luận về giá dầu với Khalid bin Salman, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ả Rập Xê Út.

"Ả Rập Xê Út chắc chắn có thể làm dịu thị trường bằng cách đưa ra tuyên bố về sự gia tăng đơn phương trong nguồn cung của họ", ông Iman Nasseri, giám đốc điều hành tại khu vực Trung Đông, công ty tư vấn năng lượng FGE cho biết. "Tuy nhiên, hành động vội vàng đó có thể không cần thiết cho đến khi tình hình quân sự giữa Iran và Mỹ ổn định lại."

Giá dầu hiện tại đã quá cao

Một số thương nhân nói rằng phản ứng giá giới hạn chỉ đơn giản là do dầu đã tăng mạnh trong quý IV năm ngoái, khoảng 10 USD một thùng do lo ngại về tăng trưởng toàn cầu suy yếu và chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đã bớt căng thẳng.

Các quỹ dự phòng đã đặt cược rất lớn vào giá dầu thô. Họ cho rằng có thể sẽ không cần thiết phải đưa thêm nhiều rủi ro hơn nữa vào các danh mục đầu tư mà không có bằng chứng cho một sự gián đoạn nguồn cung dầu thực sự.

Bjarne Schieldrop, nhà phân tích hàng hóa hàng đầu tại ngân hàng SEB của Na Uy cho biết: ‘Không có một giọt dầu nào bị mất do những sự cố gần đây và đây là lý do khiến giá dầu giảm trở lại nhanh chóng như vậy."

Giá cao hơn = Nguồn cung cao hơn

Đằng sau mỗi thương nhân dầu mỏ chính là phương trình đơn giản này, và thậm chí nó còn trở nên mạnh mẽ hơn với sự phát triển của ngành công nghiệp đá phiến Mỹ.

Trong đà tăng trưởng đá phiến được dự báo sẽ chậm lại trong năm nay, do các công ty ưu tiên tạo ra tiền mặt hơn là tăng cường khoan dầu thì giá dầu mạnh hơn có thể mang lại phản ứng nhanh chóng từ ngành công nghiệp đá phiến để tăng sản lượng.

Điều đó có khả năng làm giảm nhiệt giữa các thương nhân dầu mỏ. Stephen Brennock tại PVM, một công ty môi giới dầu khí cho biết: "Lo ngại về tình trạng dư thừa sẽ tiếp tục rình rập thị trường năng lượng".