Giá 'hạt vàng' giảm sốc, nông dân Campuchia oằn mình chịu lỗ gần 7 triệu đồng/ha, tính bỏ ruộng sang Thái Lan làm thuê

Với mức giá 600 riel/kg (3.940 đồng), lúa tại Campuchia hiện có giá rẻ hơn cả một viên kẹo. Sự sụt giảm chưa từng có này khiến nhiều hộ nông dân thuê đất sản xuất phải gánh khoản lỗ từ 500.000 – 1 triệu riel (3,3 – 6,6 triệu VNĐ) mỗi ha. Trước tình hình khó khăn, không ít người tính rời bỏ ruộng đồng để sang Thái Lan tìm kế sinh nhai ổn định hơn.

Nông dân tại tỉnh Kampong Thom và Banteay Meanchey cho biết lúa vụ khô thường cho sản lượng 5 – 8 tấn/ha, trong khi lúa vụ mưa chất lượng gạo tốt hơn nhưng sản lượng chỉ 2 – 3 tấn/ha. Tuy nhiên, chi phí cho vụ khô cao, khiến lợi nhuận phụ thuộc nhiều vào biến động giá cả. Đặc biệt, những hộ thuê đất phải gánh chi phí nặng nề, làm xói mòn thu nhập và đe dọa khả năng duy trì sản xuất lâu dài.

Một nông dân ở Kampong Thom cho biết, chi phí thuê đất khoảng 1 triệu riel cho mỗi vụ kéo dài 4 tháng, phân bón 120.000 – 180.000 riel/bao (790.000 – 1,2 triệu VNĐ), mỗi ha cần khoảng 5 bao. Thuê máy gặt và nhân công khoảng 280.000 riel (1,8 triệu VNĐ), thuốc trừ sâu 200.000 riel (1,3 triệu VNĐ).

Tại tỉnh Banteay Meanchey, chi phí còn đội lên do phải trả thêm 40.000 riel (263.000 VNĐ) tiền nước và 200.000 riel tiền xăng dầu cho máy bơm.

Với giá bán hiện tại, 5 tấn lúa chỉ mang lại 2,9 triệu riel (19 triệu VNĐ), còn 8 tấn thu được khoảng 4,64 triệu riel (30,5 triệu VNĐ). Trong khi đó, tổng chi phí sản xuất đã vượt 2,4 triệu riel (16 triệu VNĐ)/ha, chưa tính vận chuyển hay rủi ro dịch bệnh, thời tiết. Riêng hộ thuê đất hầu như không có lãi, thậm chí càng làm nhiều càng lỗ nặng. Một nông dân thuê 10 ha có thể lỗ tới 10 triệu riel (66 triệu VNĐ), đẩy gia đình vào cảnh nợ nần.

Nghịch lý là giá gạo bán lẻ trong nước vẫn cao, nhưng nông dân lại bị ép giá ở đầu ra. Điều này làm dấy lên nghi ngờ về việc thương lái hưởng lợi nhiều hơn so với người sản xuất.

Trước sức ép tài chính, nhiều nông dân đã lên mạng xã hội kêu cứu, thậm chí bày tỏ ý định sang Thái Lan làm thuê.

“Chúng tôi làm việc cực nhọc mà không có lãi, thậm chí lỗ. Nếu giá lúa còn dưới 600 riel/kg, nhiều người sẽ bỏ ruộng để sang Thái Lan tìm thu nhập ổn định hơn”, một nông dân chia sẻ.

Giá lúa giảm không chỉ ảnh hưởng tới nông dân mà còn tác động tới chuỗi cung ứng, từ nhà máy xay xát, thương lái cho đến doanh nghiệp xuất khẩu, gây căng thẳng dòng tiền ở các vùng nông thôn.

Liên đoàn Lúa gạo Campuchia (CRF) từng kêu gọi chính phủ có biện pháp bình ổn, như đầu tư kho trữ, nâng công suất xay xát và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, các hộ thuê đất cho rằng họ cần giải pháp tức thời hơn, gồm hỗ trợ giá, chương trình thu mua tạm trữ hoặc trợ cấp đầu vào để tránh sa lầy vào nợ nần.

Trước tình hình trên, Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy Sản (MAFF) cho biết sẽ tìm cách kiễm soát chi phí sản xuất lúa gạo.

Nông nghiệp hiện vẫn đóng vai trò trụ cột, chiếm khoảng 1/3 lực lượng lao động Campuchia . Đợt thu hoạch vụ khô năm nay càng làm nổi bật áp lực từ biến động thị trường toàn cầu lên thu nhập và an ninh sinh kế của hàng triệu nông hộ nước này.

Tham khảo: Khmertimes