Khi các thống đốc ngân hàng trung ương, bộ trưởng tài chính và lãnh đạo các tập đoàn tài chính tư nhân tụ họp tại Washington trong khuôn khổ cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (World Bank), giá vàng đã trở thành “chủ đề nóng hổi”, như cách một tham dự viên mô tả.
Theo chuyên gia cấp cao Robin Brooks, thuộc chương trình kinh tế toàn cầu và phát triển của Viện Brookings, việc vàng trở thành tâm điểm bàn luận có thể chính là yếu tố giúp hạ nhiệt đà tăng phi mã của kim loại quý này.
Ông Brooks cho rằng không khí hiện tại gợi nhớ đến năm 2023, khi lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm tiến sát 5%, mức cao nhất kể từ năm 2007. Ông viết trên Substack rằng năm đó, phần lớn người tham dự các cuộc họp đều tỏ ra hoài nghi về đà tăng của lợi suất trái phiếu dài hạn. Và nhận định chung sau đó đã phản ánh đúng diễn biến thị trường. Lợi suất 10 năm giảm trong giai đoạn còn lại của năm 2023 và đến nay vẫn chưa quay lại mốc 5%.
Ngày 17/10, giá vàng giao ngay tăng lên mức kỷ lục mới, vượt 4.300 USD/ounce, nối dài chuỗi tăng mạnh trong năm nay.
Bên lề các cuộc họp của IMF và World Bank, giới phân tích tranh luận về việc nên mua vào hay bán khống vàng. Một số người xem đà tăng là dấu hiệu của bong bóng đầu cơ, trong khi những người khác cho rằng đây là phản ứng hợp lý của thị trường.
Các nhà kinh tế vĩ mô cảnh báo, nếu đà tăng này thực sự là bong bóng, việc bong bóng vỡ có thể gây hệ lụy nghiêm trọng cho kinh tế toàn cầu. Nền kinh tế Mỹ trong năm nay được hỗ trợ phần lớn nhờ chi tiêu mạnh của nhóm hộ gia đình thu nhập cao. Nếu vàng, bitcoin và cổ phiếu cùng giảm, nguồn chi tiêu này có thể nhanh chóng co lại.
Các ngân hàng trung ương xem đà tăng của vàng là biểu hiện của những lo ngại về địa chính trị toàn cầu. “Mỗi khi người ta mất niềm tin vào chính phủ, họ tìm đến vàng”, cựu Thống đốc Ngân hàng Trung ương Đức Axel Weber nói trong cuộc phỏng vấn với MarketWatch.
Cựu Chủ tịch Fed St. Louis James Bullard cho biết đà tăng của giá vàng “có chút gây lo ngại khi nhìn từ góc độ lạm phát”, vì nó cho thấy nhà đầu tư đang nghi ngờ khả năng kiểm soát giá cả của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Giám đốc bộ phận thị trường của IMF Tobias Adrian nhận định: “Rõ ràng có nhiều bất ổn. Dù có thể giảm trong tương lai, các chỉ số đo lường mức độ bất ổn chính sách vẫn cao hơn nhiều so với tiêu chuẩn lịch sử”.
Giám đốc Adrian cho biết, các ngân hàng trung ương vẫn gia tăng mua vàng nhưng tốc độ mua chưa có biến động đột ngột. Theo ông, nguyên nhân chính khiến giá vàng đi lên là do nhà đầu tư cá nhân và tổ chức gia tăng nắm giữ, chứ không phải do thay đổi cấu trúc thị trường.
Khi được phóng viên CNBC hỏi về nguyên nhân khiến giá vàng tăng, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trả lời ngắn gọn: “Vì có nhiều người mua hơn người bán”.
Ông bác bỏ quan điểm cho rằng đà tăng giá vàng phản ánh sự suy yếu của vị thế đồng USD trong vai trò đồng tiền dự trữ quốc tế. “Tôi không hiểu vì sao ai cũng nhắc đến đồng đô la. Đồng USD giảm vì lợi suất trái phiếu 10 năm giảm trong năm nay”, ông Bessent nói.
Nhà kinh tế Brian Bethune tại Đại học Boston cho rằng giá vàng không chỉ bị ảnh hưởng bởi tâm lý mà còn bởi yếu tố nguồn cung. “Trong ngắn hạn, có thể không có nhiều người bán ra”, ông nhận định.
Trong bối cảnh này, một số chuyên gia thuộc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (CEPR) kêu gọi IMF nên bán bớt lượng vàng dự trữ khổng lồ để huy động vốn cho các chương trình viện trợ quốc tế.
Theo MarketWatch