Giá xăng đang 'gánh' hàng loạt thuế phí

Mới đây, Liên Bộ Công Thương - Tài chính đã phát thông tin về việc điều hành giá xăng dầu từ 15h chiều 11/2. Theo đó, giá xăng RON 95 được điều chỉnh tăng 962 đồng/lít, xăng E5 RON 92 tăng 981 đồng/lít. Sau khi tăng, mức giá bán lẻ tối đa với xăng E5 RON 92 là 24.571 đồng/lít và xăng RON 95 là 25.322 đồng/lít.

Không chỉ xăng, giá các mặt hàng dầu tại kỳ điều hành lần này cũng được điều chỉnh tăng. Giá bán đối với mặt hàng dầu diesel lên 19.865 đồng/lít; dầu hỏa là 18.751 đồng/lít và dầu mazut là 17.659 đồng/kg.

Hiện trong cơ cấu giá thành sản phẩm xăng dầu, các loại thuế, phí chiếm khoảng 42% đối với mặt hàng xăng và khoảng 30% đối với mặt hàng dầu. Trong đó thuế bảo vệ môi trường đang được tính một cách cơ học theo giá trị tuyệt đối.

Theo số liệu từ Bộ Công Thương, tỷ trọng các loại thuế, phí trong giá cơ sở xăng dầu, đặc biệt mức giá áp dụng ngày 11/02/2022, bao gồm thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường, thuế VAT, chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuận định mức của từng loại xăng dầu cụ thể như sau:

Xăng E5RON92: 10.576 đồng/lít chiếm 42,7% trong giá cơ sở (giá cơ sở hiện tại là 24.771 đồng/lít). Xăng RON95: 10.942 đồng/lít chiếm 43,2% trong giá cơ sở (giá cơ sở hiện tại là 25.332 đồng/lít).

Về thuế phí với các mặt hàng dầu, dầu Diesel: 5.294 đồng/lít chiếm 26,1% trong giá cơ sở (giá cơ sở hiện tại là 20.265 đồng/lít). Dầu hỏa: 4.005 đồng/lít chiếm 21,2% trong giá cơ sở (giá cơ sở hiện tại là 18.851 đồng/lít). Dầu mazut: 4.809 đồng/kg chiếm 27,2% trong giá cơ sở (giá cơ sở hiện tại là 17.659 đồng/kg).

Theo các chuyên gia, thuế nhập khẩu với dầu diesel đã gần về 0%, còn với xăng sẽ giảm về 0% vào năm 2024 và hiện chỉ thuế bảo vệ môi trường và thuế tiêu thụ đặc biệt là còn dư địa có thể giảm. Tuy nhiên, việc giảm thuế môi trường sẽ là bài toán khá khó.

Thực tế, nhiều năm nay Bộ Công Thương đã kiến nghị giảm thuế phí trong một lít xăng dầu, nhưng Bộ Tài chính vẫn chưa đồng thuận vì nguồn thu từ thuế phí xăng dầu vẫn đang đóng góp lớn cho ngân sách.

Bên cạnh đó, công cụ Quỹ Bình ổn giá xăng dầu cũng chưa hoạt động ổn định. Thậm chí, vào tháng 10 năm 2021, số liệu thống kê từ 15 doanh nghiệp xăng dầu đầu mối lớn cho thấy, quỹ này bị âm tới 1.500 tỷ đồng do trích quỹ để giữ giá bán lẻ trong nước.

Theo ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), trong thời gian tới, nếu diễn biến giá quá cao, quá phức tạp, ví dụ giả sử giá dầu thô vượt ngưỡng 100 USD/thùng không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam mà còn ảnh hưởng tới cả kinh tế thế giới thì chắc chắn phải đề xuất sử dụng các công cụ khác là thuế, phí.

Trong bối cảnh Việt Nam đặt chương trình tổng thể về phục hồi kinh tế lên trên, nếu giá xăng dầu quá cao sẽ tác động làm vô hiệu hoá một số công cụ, chính sách phục vụ cho vấn đề phục hồi tổng thể nền kinh tế, kể cả việc giảm thuế VAT 2%. Ở bối cảnh công cụ Quỹ bình ổn giá có hạn, Bộ Công Thương kiên trì quan điểm phải sử dụng công cụ thuế, phí.