Giải mã sự im lặng khác thường của Warren Buffett khi thị trường chao đảo vì Covid-19

Trong cuộc khủng hoảng tài chính 2008, Buffett đã trấn an thị trường và khẳng định đó là thời điểm an toàn để mua vào. Tuy nhiên, trong bối cảnh cả thị trường chứng khoán và nền kinh tế toàn cầu đang lao đao vì Covid-19, sự im lặng của huyền thoại đầu tư đến từ Omaha lại khiến nhiều nhà đầu tư khác lo ngại. Nhiều đồn đoán cho rằng ông đang thực hiện những bước đi "âm thầm" nhưng có chiến lược.

Trong phiên giao dịch ngày 23/3, chỉ số bình quân công nghiệp Dow Jones chạm đáy 18,591 điểm – giảm 37% so với mức cao nhất một tháng trước đó, đồng thời xoá tan mọi nỗ lực của Tổng thống Trump. Tuy nhiên, ngay sau đó, chỉ số Dow Jones bất ngờ đảo chiều tăng trở lại, đạt 24.000 điểm, tăng 29% sau khi kết thúc phiên giao dịch ngày 15/4. Trong khi đó, tỷ lệ thất nghiệp tiếp tục tăng vọt tại Mỹ, nền kinh tế "rơi tự do" với GDP giảm mạnh chưa từng thấy, ước tính GDP của Mỹ có thể giảm tới 50% trong quý II. Nghịch lý "tàu lượn siêu tốc" diễn ra trên thị trường chứng khoán càng khiến các nhà đầu tư hoang mang.

Trong những cuộc khủng hoảng tài chính trước, nhà đầu tư huyền thoại đến từ Omaha luôn lạc quan và định hướng thị trường bằng những quan sát hết sức chi tiết của mình. Ông cho rằng nhà đầu tư không nên quá lo lắng trước những biến động của thị trường mà điều quan trọng là phải tập trung vào viễn cảnh dài hạn hơn: thị trường chứng khoán Mỹ vẫn là nơi đáng đầu tư và nền kinh tế Mỹ sẽ sớm khôi phục. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện đại, ông lại giữ im lặng một cách bất ngờ.

"Có thể ông ấy không muốn trở thành một người hùng ở thời điểm hiện nay", một nhà đầu tư lâu năm trên phố Wall và luôn quan sát những bước đi của Buffett nhận định.

Từ trước đến nay, Buffett luôn kiên định giữ vững lập trường đầu tư của mình "Hãy tham lam khi người khác sợ hãi và hãy sợ hãi khi người khác tham lam". Đồng thời ông cũng luôn khẳng định: Thời điểm thích hợp nhất để mua vào là khi tất cả mọi người hoảng loạn bán ra và thời điểm thích hợp nhất để bán ra là khi tất cả mọi người tranh nhau mua vào.

"Các nhà máy vẫn ở đó, đất đai và cơ sở hạ tầng vẫn ở đó, nguồn lao động có kỹ năng vẫn ở đó; vậy thì tại sao chúng ta phải lo sợ mà không đầu tư vào lúc này", Buffett lý giải cho hành động đầu tư hàng tỷ USD vào một loạt công ty đang trên đà phá sản trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 trong một bài phỏng vấn trên Wall Street Journal vào năm 2018.

"Tuy nhiên hiện nay mọi thứ đang diễn ra tồi tệ hơn rất nhiều. Không có cách nào để biết chúng ta có rơi vào trường hợp giống như mùa thu năm 2008 hay không và đại dịch này bao giờ sẽ kết thúc", Chủ tịch Berkshire Hathaway thừa nhận.

12 năm về trước, bất chấp những biến động trên thị trường, Buffett luôn đi đầu trong việc trấn an nhà đầu tư và khôi phục niềm tin vào thị trường khi rót khoản tiền lớn đầu tư vào một loạt công ty lớn đang trên bờ vực phá sản tại thời điểm đó. Chỉ qua một đêm, ông đã đầu tư 5 tỷ USD vào Goldman Sachs và 3 tỷ USD vào General Electric. Năm 2011, ông tiếp tục chi thêm 5 tỷ USD mua cổ phiếu Bank of America.

Tất nhiên, ở thời điểm đó, huyền thoại đầu tư xứ Omaha đã nhận được sự đền đáp xứng đáng khi thị trường hồi phục và các cổ phiếu mà ông nắm giữ đều tăng giá. Theo Tạp chí phố Wall, ông đã kiếm được hơn 10 tỷ USD tiền lãi từ các khoản đầu tư thời điểm đó.

Năm 2008, Buffett từng trả lời phỏng vấn trên tờ New York Times với khẳng định chắc nịch "Hãy mua cổ phiếu Mỹ". Mặc dù không biết chính xác thị trường chứng khoán Mỹ sẽ đi theo hướng nào nhưng ông cho cho rằng việc đầu tư vào các cổ phiếu Mỹ là một quyết định đầu tư thông minh. Khi đó, ông kêu gọi các nhà đầu tư ngừng nắm giữ tiền mặt và chuyển sang mua cổ phiếu.

"Nhiều nhà đầu tư cảm thấy an toàn khi nắm giữ tiền mặt. Tuy nhiên tôi cho rằng đó là điều không nên bởi các chính sách của Chính phủ trong nỗ lực giải cứu nền kinh tế và thị trường chứng khoán sẽ dẫn tới lạm phát tăng cao và làm sụt giảm giá trị của tiền mặt. Trong khoảng một thập kỷ tới, việc nắm giữ cổ phiếu và các tài sản sẽ có giá trị hơn sở hữu tiền mặt ở một mức độ đáng kể", Buffett cho biết.

Thực tế chứng minh rằng Buffett đã đúng khi chỉ số bình quân công nghiệp Dow Jones vào thời điểm tháng 3 năm 2009 mới chỉ đạt khoảng 6.500 điểm đã tăng lên gần 30.000 điểm vào tháng 2 năm 2020 trước khi Covid-19 ập tới làm chao đảo thị trường.

Tuy nhiên, lần này Buffett hoàn toàn giữ im lặng. Ông cho biết "89 năm trong đời tôi mới chứng kiến một điều tồi tệ như thế này" và không tiết lộ cụ thể về những khoản đầu tư ở thời điểm hiện tại. Mặc dù có thời điểm thị trường chứng khoán giảm tới gần 1/3 giá trị nhưng ông vẫn không hề lên tiếng đó có phải là thời điểm thích hợp để mua vào hay không.

Theo ước tính đến cuối tháng 12 năm 2019, Tập đoàn Berkshire Hathaway của ông hiện đang có giá trị thị trường khoảng 450 tỷ USD. Berkshire có khoảng 125 tỷ USD tiền mặt và các khoản tương đương tiền mặt. Đầu tháng 4, ông quyết định nâng thêm tổng vốn đầu tư khoảng 390 triệu USD vào 2 cổ phiếu hàng không là Delta Air Lines và Southwest Airlines sau tuyên bố "sẽ không bán cổ phiếu hàng không" trong một bài phỏng vấn trên Yahoo Finance vào tháng 3. Trong một diễn biến khác, ông đã bán ra khoảng 31 triệu USD cổ phần của mình tại Bank of New York Mellon.

Sau tất cả, Buffett vẫn im lặng cho đến thời điểm hiện tại. Ông không đưa ra bất cứ một dự đoán lạc quan nào cũng như tiết lộ về việc mình có rót vốn vào bất cứ công ty nào đang gặp khó khăn ở thời điểm này hay không.