Hà Nội đề xuất chi hơn 32.000 tỷ cho cao tốc Vành đai 4

Lượng xe Vành đai 4 đạt 38.000 - 63.000 lượt/ngày đêm

Tờ trình gửi Chính phủ do Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chu Ngọc Anh ký, cho biết: đường Vành đai 4 có tổng chiều rộng mặt cắt ngang 120m, trong đó làn đường cao tốc ở giữa có 6 làn xe; hai bên là đường song hành (đường đô thị), các hành lang bố trí cây xanh, các công trình hạ tầng kỹ thuật và đất dự trữ mở rộng. Ngoài ra tuyến đường còn bố trí mặt bằng cho tuyến đường sắt phía Đông kết nối Ngọc Hồi - Lạc Đạo - Bắc Hồng - Thạch Lỗi và vành đai phía Tây kết nối Ngọc Hồi - Thạch Lỗi theo quy hoạch...

Cao tốc đường Vành đai 4 Hà Nội có thiết kế đi trên cao.

Nêu về phương án đầu tư, trong tờ trình ông Chu Ngọc Anh cho biết: Trường hợp đầu tư ngay theo quy mô hoàn chỉnh toàn bộ 6 làn xe cao tốc theo phương thức PPP, tổng mức đầu tư dự án tổng thể khoảng 144.357 tỷ đồng, để đảm bảo hiệu quả tài chính cần mức vốn nhà nước tham gia khoảng 113.429 tỷ đồng. Đánh giá về phương án đầu tư này, Chủ tịch Hà Nội nêu: “Đây là một áp lực đối với nguồn vốn nhà nước tại thời điểm hiện tại”.

Do vậy, lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội đưa ra giải pháp: Căn cứ nhu cầu vận tải đến năm 2045 với lưu lượng khoảng 38.000 - 63.000 PCU/ngày đêm (phương thức tính lượt xe ô tô tiêu chuẩn - PV), khả năng cân đối nguồn lực, để đảm bảo hiệu quả đầu tư, UBND thành phố kiến nghị phân chia và phân kỳ đầu tư dự án theo nội dung công việc và thời gian, cụ thể là trong giai đoạn từ nay đến năm 2030.

Theo phương án này, dự án sẽ được chia làm 3 dự án thành phần, gồm: Dự án thành phần số 1: GPMB - do các địa phương triển khai thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách trung ương và địa phương; Dự án thành phần số 2: Xây dựng hệ thống đường đô thị, đường song hành - do các địa phương triển khai thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách địa phương; Dự án thành phần số 3: Đầu tư hệ thống đường cao tốc toàn tuyến theo hình thức PPP do UBND thành phố Hà Nội làm cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Tổng mức đầu tư cho việc phân chia, phân kỳ để thực hiện dự án Vành đai 4 là khoảng 95.000 tỷ đồng, giảm 49.000 tỷ đồng so với phương án đầu tư đầu tư ngay tuyến đường Vành đai 4 hoàn chỉnh.

Vốn làm đường cao tốc: nhà nước 55%, nhà đầu tư và chi phí lãi vay 45%

Đề cập đến phương án bố trí và huy động cho từng dự án thành phần, UBND thành phố Hà Nội thông tin: Dự án thành phần 1 khoảng 24.242 tỷ đồng: huy động từ ngân sách trung ương và ngân sách địa phương, trong đó thành phố Hà Nội chi khoảng 18.141 tỷ đồng; tỉnh Hưng Yên khoảng 3.149 tỷ đồng; tỉnh Bắc Ninh khoảng 2.952 tỷ đồng; Dự án thành phần 2 khoảng 9.399 tỷ đồng: sử dụng ngân sách trung ương và ngân sách địa phương, trong đó thành phố Hà Nội khoảng 5.358 tỷ đồng; tỉnh Hưng Yên khoảng 1.412 tỷ đồng; tỉnh Bắc Ninh khoảng 2.629 tỷ đồng;

Tại dự án thành phần 3 khoảng 61.405 tỷ đồng, phương án huy động vốn cho dự án này, UBND thành phố Hà Nội cho biết: huy động bằng hình thức PPP hợp đồng BOT, trong đó vốn nhà nước tham gia tại dự án này khoảng 32.330 tỷ đồng (chiếm 55%), vốn huy động từ nhà đầu tư khoảng 26.452 tỷ đồng (chiếm 42%), chi phí lãi vay khoảng 2.623 tỷ đồng (chiếm 1,5%).

Đường Vành đai Hà Nội.

“Theo kết quả tính toán, với quy mô đầu tư giai đoạn phân kỳ như trên có thể đáp ứng đầy đủ các tiêu chí hiện đại, đồng bộ và đáp ứng nhu cầu vận tải đến khoảng năm 2045. Một số đoạn có lưu lượng cao có thể xem xét mở rộng trong quá trình khai thác nếu có nhu cầu và bố trí được nguồn lực”, Chủ tịch Chu Ngọc Anh nêu trong tờ trình.

Về công tác GPMB, lãnh đạo thành phố Hà Nội cho biết, dự án thực hiện công tác GPMB một lần theo quy mô quy hoạch, đầu tư hệ thống đường hai bên với quy mô phù hợp với từng đoạn tuyến theo nhu cầu vận tải và tốc độ phát triển các khu dân cư, đô thị để đảm bảo phục vụ kết nối dân cư hai bên tuyến, quản lý quỹ đất đã GPMB. Với đường cao tốc, giai đoạn 1 được đấu nối thông toàn tuyến nhằm đảm bảo tính kết nối với quy mô 4 làn xe, bề rộng nền đường B = 17m (rộng 17 mét), phần cầu B = 17,5m (rộng 17,5 mét), tốc độ thiết kế 100km/h.

Thời gian thu phí dài nhất 21 năm

Đề cập đến công tác quản lý, thu phí hoàn vốn dự án PPP, UBND thành phố Hà Nội cho biết, tuyến đường cao tốc Vành đai 4 được triển khai hệ thống thống thu phí, công nghệ ITS (điều hành, giám sát giao thông minh) và trạm dừng nghỉ.

Với phương án tài chính để thu hồi vốn cho đường cao tốc (vốn BOT) được UBND thành phố Hà Nội nêu trong tờ trình: Dựa vào số liệu dự báo nhu cầu vận tải cho các đoạn trên tuyến đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội sau khi đã phân bổ lưu lượng cho các tuyến song hành (đường Vành đai 3; 3,5; Vành đai 5; đường Hồ Chí Minh; đường sắt...).

Về mức giá, phí dịch vụ: thực hiện theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP), bảo đảm lợi ích của nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án, người sử dụng và Nhà nước, tạo điều kiện để nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án thu hồi vốn và có lợi nhuận. Khung giá, phí dịch vụ xác định cụ thể mức giá, phí khởi điểm và mức giá, phí cho từng thời kỳ bảo đảm tính đúng, tính đủ và công khai, minh bạch các yếu tố hình thành giá, phí.

Theo đó, mức phí BOT của Vành đai 4 được thu theo giai đoạn, với giai đoạn 2024 - 2026 xe ô tô dưới 9 chỗ là 1.700 đồng/km; giai đoạn 2027 - 2029 là 1.900 đồng/km. Thời gian thu được đề xuất dài nhất là 21 năm.

Lý giải về mức thu này, lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội thông tin, mức giá, phí dịch vụ của tuyến đường cơ bản phù hợp với mức giá, phí dịch vụ một số dự án xây dựng đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc – Nam khu vực phía Đông giai đoạn 2017 - 2020.

Chính phủ không đồng ý chi quá 50% ngân sách cho dự án PPP Vành đai 4

Sau khi thành phố Hà Nội có tờ trình trên, Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo số 341/TB-VPCP về kết luận của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành tại cuộc họp xem xét việc thực hiện Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô Hà Nội.

Với phần vốn ngân sách nhà nước tham gia tại phần đường cao tốc, thông báo của Văn phòng Chính phủ nêu rõ: UBND thành phố Hà Nội tiếp thu các ý kiến của bộ ngành, làm việc với các địa phương có liên quan để điều chỉnh phạm vi, quy mô đầu tư các dự án thành phần; trong đó tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP không quá 50% (trong tờ trình UBND thành phố đề nghị là 55% - tương đương 32.330 tỷ đồng) tổng mức đầu tư theo đúng quy định.