Hà Nội mất 12-15 năm mới làm được một tuyến đường sắt đô thị

Sáng nay 20/6, tại hội trường, Quốc hội thảo luận về Đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.

Góp ý vào đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng khẳng định Hà Nội cần có cơ chế để hoàn thành cho được 14 dự án, tuyến đường sắt với thời gian 11 năm.

Vốn khủng, thời gian gấp gáp cho đường sắt đô thị Hà Nội

Góp ý vào đồ án điều chỉnh quy hoạch, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng khẳng định, hiện nay thành phố làm một dự án đường sắt mất 12-15 năm, trong khi đó theo quy hoạch thì năm 2035 sẽ phải hoàn thành 14 tuyến đường sắt đô thị, nguy cơ không thể thực hiện được.

"Hà Nội có quy hoạch 14 tuyến đường sắt đô thị, số vốn cần khoảng 40 tỷ USD và trước năm 2035 Hà Nội phải hoàn thành các tuyến đường này, tức là còn 11 năm nữa để hoàn thành. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta mất trung bình từ 12-15 năm để hoàn thành một dự án đường sắt. Nếu không có cơ chế đột phá, bao giờ chúng ta mới hoàn thành?", ông Dũng lo ngại.

Theo tư lệnh ngành KH&ĐT, Hà Nội cần xây dựng cơ chế chính sách rõ ràng để ưu tiên việc gì làm trước, việc gì làm sau để hoàn thành kế hoạch xây dựng đường sắt mà Bộ Chính trị giao.

"Hà Nội phải xây dựng kế hoạch khả thi nhất, trong đó có các cơ chế đi kèm, thứ tự ưu tiên làm sao, thế mới có cơ hội cho tương lai", ông Dũng nêu.

Tại Kết luận số 80-KL/TƯ của Bộ Chính trị về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, Bộ Chính trị yêu cầu Hà Nội phải có đột phá về kết cấu hạ tầng, trong đó phấn đấu trước năm 2035 hoàn thành xây dựng 14 tuyến đường sắt đô thị.

Bộ Chính trị yêu cầu Hà Nội đẩy mạnh khâu đột phá về kết cấu hạ tầng, trong đó ưu tiên quy hoạch, xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông và hạ tầng đô thị, phấn đấu trước năm 2035 hoàn thành xây dựng 14 tuyến đường sắt đô thị và các đường vành đai, các nút giao thông cửa ngõ, hệ thống cầu qua sông Hồng để mở rộng không gian phát triển, tăng cường khả năng kết nối, giảm ùn tắc giao thông; quan tâm hệ thống giao thông kết nối vùng và quốc tế, bao gồm cả đường sắt, đường thuỷ, đường bộ, hàng không.

Theo Quy hoạch Hà Nội định hướng phát triển các mô hình đô thị TOD theo mô hình đô thị 15 phút, với mật độ tập trung dân số cao tại các khu vực đô thị mở rộng để tạo lập những không gian đô thị mới. Điều này được kỳ vọng sẽ giảm tải áp lực hạ tầng giao thông và cả dân số cho khu vực nội đô.

Cho ý kiến về Đồ án điều chỉnh quy hoạch Quy hoạch Hà Nội, Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Đoàn Thái Bình) góp ý về nội dung mô hình thành phố trong Thủ đô. Ông cho rằng đây là ý kiến mà ông còn day dứt, cần góp ý.

"Tôi lại ý kiến ngược lại. Tôi muốn mô hình Thủ đô trong Thành phố Hà Nội. Ý của tôi, nên chăng các quận nội thành là Thủ đô Hà Nội. Còn Hà Nội là Thành phố Hà Nội gồm tất cả các quận nội thành và những khu vực khác", đại biểu đề xuất.

Theo đại biểu, 63 tỉnh thành sẵn sàng đóng góp cho Thủ đô Hà Nội chứ không thể các tỉnh lại đóng góp cho Thành phố Hà Nội. Mô hình này nhiều nước đã làm chứ không phải ngoài tầm suy nghĩ của chúng ta.

Bên cạnh đó, ở trong các quận nội thành (5-6 quận) thì Thủ đô phải là trung tâm chính trị, văn hóa chứ không phải là trung tâm chính trị, kinh tế. 36 phố phường phải để nguyên như hiện trạng chứ nếu xây thành các tòa nhà cao tầng là không thể được và cũng rất nguy hiểm. Kiên quyết không thể xây nhà cao tầng ở nội đô.

"Thành phố Hà Nội vì Thủ đô Hà Nội, còn lại các tỉnh thành cũng vì Thủ đô Hà Nội thì mới như ước vọng của chúng ta", đại biểu một lần nữa nhấn mạnh ở cuối phần phát biểu.

Theo Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội), Hà Nội cần phải tập trung giải quyết vấn đề nút thắt lớn nhất là giao thông, đầu tư xây dựng được 14 tuyến đường sắt nội đô, mạng lưới đủ để chúng ta sử dụng đường sắt, khi đó chúng ta sẽ giải quyết được ùn tắc giao thông.

Theo ông Cường, khi mạng lưới đường sắt kết nối sẽ giãn dân, đặc biệt kết nối các tỉnh vùng Hà Nội như Bắc Ninh, Hưng yên, Hà Nam… và xây dựng các khu đô thị vệ tinh.

"Khâu kết nối cần được ưu tiên đầu tiên, khi ấy người dân ở sẽ tự động chuyển ra khỏi các khu chung cư cũ, khu nhà ở thấp tầng để ra các khu vực nhà ở cao tầng ngoại thành", ông Cường nói.

Theo ông Cường, cần quy hoạch các khu dân cư, gắn với khu thương mại, dịch vụ và không gian ngầm, kết nối mạng lưới giao thông đường sắt, giao thông công cộng.

Liên quan đến trục cảnh quan sông Hồng trong đồ án quy hoạch, Đại biểu Cường cho rằng: Hà Nội lấy sông Hồng làm không gian cảnh quan, trục không gian trong tương lai thì cần xây dựng con đường di sản ven sông Hồng từ đó kết nối các khu đô thị, chuỗi đô thị.

Ông Cường cũng lưu ý Hà Nội cần có chính sách hỗ trợ cho người dân phố cổ di chuyển ra ngoại thành với quan điểm là không thu hồi nhà ở của họ, vẫn bảo toàn tài sản của họ, chỉ hỗ trợ Nhà nước - người dân kết hợp khai thác kinh doanh dịch vụ thương mại.

"Cho nhà đầu tư vào cải tạo các khu phố cũ, phố cổ để các khu vực này trở thành trung tâm lưu trú, khai thác kinh tế ban đêm. Hiện nay, chúng ta mới chỉ khai thác khu vực ở quanh hồ Hoàn Kiếm, cần nhân rộng mô hình kinh tế ban đêm ra 36 phố phường", Đại biểu Cường đề xuất.