Hàng loạt cán bộ ngân hàng vướng lao lý vì "mắt nhắm, mắt mở"

Lập khống hồ sơ chiếm đoạt 132 tỷ đồng

Từ kết quả điều tra, TAND TP Hà Nội vừa đưa Chu Minh Ngọc (SN 1976, trú ở phường Phan Chu Trinh, Hoàn Kiếm, Hà Nội) cùng 12 bị cáo liên quan ra xét xử về các tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.

Đáng chú ý là ngoài Ngọc và đồng phạm thì 6 bị cáo từng là lãnh đạo, nhân viên của 2 chi nhánh ngân hàng cũng bị đưa ra truy tố vì đã “tiếp tay” cho các đối tượng lừa đảo. Trong đó, có Vũ Đức Thực (SN 1977) – cựu Giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông, Chi nhánh Thăng Long (OCB Thăng Long).

Tiếp đến là Hoàng Văn Đông (SN 1982) – cựu Trưởng phòng Khách hàng OCB Thăng Long; Nguyễn Văn Khuê (SN 1982) – cựu chuyên viên Phòng Khách hàng OCB Thăng Long và 3 bị cáo từng là giám đốc, cán bộ Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex – Chi nhánh Thăng Long.

Các bị cáo trong vụ án tại phiên tòa bị trì hoãn.

Theo cáo trạng truy tố, Chu Minh Ngọc vốn là Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV), kiêm TGĐ Công ty TNHH Xây lắp và Vật liệu công nghiệp (CIMCO). Ngoài ra, Ngọc còn thành lập thêm Công ty TNHH Vật tư kỹ thuật TMC (Công ty TMC), Công ty TNHH Xuất nhập khẩu vật tư thiết bị Tam Sơn (Công ty Tam Sơn) và Công ty xuất nhập khẩu CIM.

Những công ty trên, Ngọc cho Hà Trùng Dương (SN 1976, trú quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) cùng một người nữa đứng tên làm giám đốc và là đại diện theo pháp luật. Nhưng thực tế, hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp này đều do Ngọc chỉ đạo, điều hành, quyết định.

Trong các năm 2010, 2011, Công ty do Ngọc là Chủ tịch HĐTV, kiêm TGĐ kinh doanh thua lỗ, không có tài sản và không còn khả năng thanh toán nợ vay đến hạn tại các ngân hàng. Để có tiền trả nợ và sử dụng vào các mục đích khác, Ngọc đã nảy sinh ý định lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhiều ngân hàng.

Cụ thể, một trong 2 ngân hàng bị lừa là ngày 20-10-2010, Ngọc đề nghị vay 100 tỷ đồng của OCB Thăng Long để bổ sung vốn lưu động phục vụ kinh doanh của CIMCO. Kèm theo đơn xin vay vốn đó là điều lệ doanh nghiệp, báo cáo tài chính và phương án kinh doanh.

Vậy nhưng phần lớn tài liệu trong hồ sơ vay vốn là không có thật mà do Ngọc chỉ đạo Lê Thị Hương (Kế toán trưởng CIMCO) lập khống, không đúng với tình hình kinh doanh của CIMCO.

Nhận được đề nghị cho vay vốn, ngày 28-10-2010, OCB Thăng Long, đại diện là bà Đỗ Thúy Nga  - Giám đốc chi nhánh (sau này là Vũ Đức Thực) ký hợp đồng tín dụng hạn mức cho CIMCO vay 100 tỷ đồng, thời hạn vay là 12 tháng và lãi suất tính theo từng thời điểm giải ngân.

Tài sản đảm bảo cho khoản vay trên là Nhà máy sản xuất ống thép đang được xây dựng tại Khu công nghiệp Đại An (Hải Dương) và hàng hóa là thép các loại hình thành từ vốn vay.

Và để được OCB Thăng Long giải ngân theo từng khế ước nhận nợ, Chủ tịch HĐTV CIMCO tiếp tục chỉ đạo kế toán trưởng doanh nghiệp lập giấy đề nghị giải ngân kèm theo các Hợp đồng mua bán thép khống cùng hóa đơn GTGT giữa CIMCO và các bên bán là các công ty do Ngọc đứng đằng sau.

Sau đó, OCB Thăng Long và Ngọc ký hợp đồng cầm cố tài sản hình thành từ vốn vay, đồng thời giao cho Công ty Bảo vệ Năm Sao bảo vệ hàng hóa thông qua hợp đồng cung cấp dịch vụ bảo vệ tài sản đảm bảo nợ vay năm 2011.

Ngoài ra, để có tiền trả nợ Ngân hàng TMCP An Bình – Chi nhánh Hà Nội, Ngọc còn bàn bạc và nhờ Davis Tuấn (đại diện của Công ty Metalloyd, vương quốc Anh tại Việt Nam) ký hợp đồng mua thép của CIM, rồi sau đó bán lại chính số thép này cho CIMCO. Mỗi tấn thép, Công ty Metalloyd được hưởng phí 5-6 USD/tấn.

Toàn bộ số hồ sơ trên đều được Ngọc dùng để vay vốn OCB Thăng Long… Tổng cộng OCB Thăng Long đã giải ngân cho CIMCO cùng doanh nghiệp liên quan là hơn 253 tỷ đồng và hơn 210.000 USD.

Khi các doanh nghiệp nhận được tiền, Ngọc yêu cầu đồng phạm rút ra chuyển lại cho đối tượng để chi tiêu. Cơ quan chức năng xác định, tính đến thời điểm bị truy tố, Ngọc đã lừa đảo, chiếm đoạt của Ngân hàng TMCP Phương Đông và Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex là hơn 132 tỷ đồng.

Xuất tiền mà không bổ sung tài sản bảo đảm

Cũng theo cáo trạng truy tố các bị cáo, sở dĩ Chu Minh Ngọc chiếm đoạt được số  tiền đặc biệt lớn nêu trên, ngoài những người làm thuê giúp sức cho đối tượng thì cựu Chủ tịch HĐTV CIMCO còn có được sự “tiếp tay” của hàng loạt lãnh đạo, cán bộ của 2 chi nhánh ngân hàng liên quan.

Theo đó, tài liệu điều tra thể hiện, quá trình thẩm định hồ sơ vay vốn và hồ sơ giải ngân của CIMCO đối với các hợp đồng hạn mức tín dụng, Vũ Đức Thực, Hoàng Văn Đông và Nguyễn Văn Khuê đã có những hành vi vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Cụ thể, Vũ Đức Thực trên cương vị Giám đốc OCB Thăng Long đã ký 27 khế ước cho CIMCO vay hơn 221 tỷ đồng và hơn 210.000 USD để mua 23.625,591 tấn thép. Tài sản đảm bảo cho từng khế ước nhận nợ là thép hình thành từ vốn vay.

Quá trình thẩm định hồ sơ vay vốn của CIMCO, cựu Giám đốc OCB Thăng Long đã không đánh giá đúng khả năng tài chính, khả năng trả nợ khi cho CIMCO vay vốn, không kiểm soát được tài sản đảm bảo.

Khi CIMCO không trả được nợ khoản vay trước, bị cáo Thực vẫn chỉ đạo lập, ký tờ trình thay đổi, bổ sung điều kiện tín dụng đối với công ty này. Bị cáo cũng là người tiếp tục đề nghị gia hạn thực hiện hợp đồng tín dụng và ký giải ngân mà không bổ sung tài sản bảo đảm…

Tương tự “sếp”, cựu Trưởng phòng khách hàng doanh nghiệp OCB Thăng Long Hoàng Văn Đông cũng đã không đánh giá hết khả năng tài chính, khả năng trả nợ khi cho CIMCO vay vốn, không kiểm soát được tài sản đảm bảo.

Bên cạnh đó, bị cáo Đông còn ký tờ trình bổ sung, thay đổi điều kiện tín dụng đối với CIMCO không nêu rõ công ty này không hợp tác bàn giao tài sản bảo đảm; kiểm tra, tiếp nhận, quản lý tài sản đảm bảo không đúng quy định của ngân hàng.

Tài liệu truy tố xác định, hành vi vi phạm của Vũ Đức Thực và các thuộc cấp đã vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, dẫn đến hậu quả là Ngân hàng TMCP Phương Đông bị Chu Minh Ngọc cùng đồng phạm chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng…

Với các hành vi phạm tội nêu trên của 13 bị cáo, TAND TP Hà Nội đã đưa vụ án ra xét xử theo trình tự sơ thẩm. Vậy nhưng ngay phần thủ tục phiên tòa, do một luật sư và một số người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan vắng mặt nên sau khi hội ý, HĐXX đã quyết định hoãn tòa.