"Hết sức suy nghĩ" về những điểm còn yếu của kinh tế

Năng suất lao động nói chung bằng 87% của Lào, nói riêng một số ngành thì còn xếp sau cả Campuchia thì cần "hết sức suy nghĩ", Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu bày tỏ băn khoăn.

Sáng 14/5, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thảo luận các báo cáo về tình hình kinh tế, xã hội, ngân sách bổ sung năm 2017 và các tháng đầu năm 2018.

Điểm mới của GDP

Nhận xét chung, nhiều ý kiến tại phiên thảo luận đều đánh giá cao các kết quả tích cực của năm 2017, khi chỉ có một chỉ tiêu không đạt kế hoạch là chỉ tiêu giảm tỷ suất tiêu hao năng lượng trên 1 đơn vị GDP (chỉ đạt 0,5% trên số đã báo cáo là 1.5%).

Đáng chú ý, theo Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến, GDP quý 1/2018 cao hơn cùng kỳ của 10 năm qua.

Những năm trước thì quý 1 thấp hơn quý 4 của năm trước, năm nay quý 1 đạt 7,38%, cao hơn quý 4 năm ngoái 0,3%, đây là điểm mới, khắc phục tình trạng quý đầu năm sau thấp hơn quý cuối cùng của năm trước, là kết quả nổi bật, ông Chiến nhấn mạnh.

Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga nhận xét, Chính phủ đã phản ứng nhanh, thái độ rõ ràng với các vấn đề bức xúc.

Điểm tốt nữa là khoảng cách giữa nói và làm, có những giai đoạn trước khi đã có kết luận của Thủ tướng, phó thủ tướng rồi cũng không biết có làm được một phần hay không, còn khoá này có tổ công tác kiểm tra việc thực hiện kết luận, đó là cách làm tốt, bà Nga nhìn nhận.

Ngoài ra, thủ tục hành chính cắt giảm nhiều, theo Chủ nhiệm Lê Thị Nga là kết quả đáng ghi nhận.

Chính phủ hoạt động công khai minh bạch hơn, không phải giai đoạn nào cũng công khai kết luận thanh tra các vụ viêc lớn, nhưng vừa rồi công khai kết quả thanh tra vụ AVG, rồi báo cáo rõ tiến độ xử lý 12 dự án yếu kém ngành công thương, dư luận đánh giá rất cao, bà Nga phát biểu.

Đồng tình với Chủ nhiệm Nga, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cũng đánh giá cao phản ứng của Chính phủ trong điều hành kinh tế, xã hội. Nhất là Thủ tướng đã có những cuộc đối thoại với đông người tham dự để lắng nghe tháo gỡ những khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.

Tuy nhiên, cũng có không ít hạn chế cả trong cách thể hiện báo cáo cũng như điều hành được nêu tại phiên thảo luận.

Chưa rõ nguyên nhân hạn chế

Những kết quả tốt thì phân tích rõ nguyên nhân còn những hạn chế và chỉ tiêu chưa đạt thì lại không rõ nguyên nhân, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Nguyễn Khắc định nhận xét về báo cáo của Chính phủ.

Vẫn theo ông Định, với tăng trưởng kinh tế thì doanh nghiệp là là rất quan trọng nhưng số liệu 3 tháng đầu năm lại cho thấy xu hướng tăng chậm so với mấy năm gần đây. Ngoài ra, tăng trưởng xuất khẩu phụ thuộc rất nhiều vào doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Trong khi đó, vốn bình quân của các dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư trong 3 tháng đầu năm nay chỉ 3,4 triệu USD, chỉ bẳng 1/3 vốn bình quân của các dự án của 2014, nhiều dự án chỉ 1-2 triệu USD.

Chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu đề nghị Chính phủ đặc biệt quan tâm đến việc xử lý các tồn tại, yếu kém của nền kinh tế, trong đó có năng suất lao động thua cả Lào như đã nói ở trên.

Chủ nhiệm Giàu còn băn khoăn trước thực trạng nền kinh tế trong nước tiếp tục phụ thuộc hơn vào FDI, khi mà gía trị xuất khẩu của khu vực này chiếm đến 72%.

Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga cho rằng cần quan tâm làm rõ trách nhiệm trước tình trạng các vụ phá rừng trầm trọng ở một số địa phương.

Bên cạnh đó cháy nổ cũng rất trầm trọng khi mà 4 tháng xảy ra hơn 1.400 vụ làm 54 người chết. Tai nan giao thông cũng xảy ra nhiều vụ đặc biệt nghiêm trọng, 4 tháng hơn 6.000 vụ khiến 2.700 người chết.

Đáng lưu ý, theo bà Nga là tội phạm công nghệ cao xảy ra chính cơ quan có chức năng chống tội phạm này, và đó là việ rất nghiêm trọng, phải làm rõ được lý do.

Cho rằng điều hành vẫn nặng về chạy theo sự vụ, bà Nga nhận xét, các cơ quan chức năng được giao đầy đủ nhiệm vụ nhưng cứ sau cháy thì mới tổng kiểm tra chung cư, sau ngộ độc rượu thì lại kiểm tra kinh doanh rượu.

Nhắc lại sự thiếu thông tin từ nhiều nơi trong báo cáo thực hành tiết kiệm, chống lãng phí mà Uỷ ban Thường vụ đã nhắc nhở ở phiên họp tháng Tư, Trưởng ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải băn khoăn là đến nay chưa có thông tin bổ sung, và báo cáo chung của Chính phủ cũng thiếu thông tin về mảng này.