Huỷ đấu thầu quốc tế cao tốc Bắc - Nam: Doanh nghiệp Hàn Quốc "tiếc nuối"?

Trong báo cáo gửi tới Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước thềm Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên 2019 diễn ra tới đây, Hiệp hội doanh nghiệp Hàn Quốc kiến nghị Bộ cần cởi mở trong xây dựng các cơ sở hạ tầng chính tại Việt Nam.

Theo Hiệp hội doanh nghiệp Hàn Quốc, việc đấu thầu rộng rãi có sơ tuyển đoạn PPP của Đường cao tốc Bắc - Nam ban đầu được tiến hành theo phương thức đấu thầu quốc tế, tuy nhiên đã bị hủy bỏ và chỉ cho các công ty trong nước được tham gia và ngay cả tham gia với tư cách thầu phụ cũng loại trừ các doanh nghiệp nước ngoài.

"Đề nghị rằng trong các dự án vốn trên xã hội sau này nên cho phép các doanh nghiệp nước ngoài được tham gia vào dự án", Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản kiến nghị.

8 dự án xây dựng tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 theo hình đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng BOT, gồm: Mai Sơn - quốc lộ 45, quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Đồng Nai.

Dự kiến tổng mức đầu tư 8 dự án này 104.070 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư Nhà nước 40.360 tỷ đồng dành cho giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Trong tháng 7/2019, Bộ Giao thông Vận tải đã mở thầu sơ tuyển có 60 nhà đầu tư nước ngoài quan tâm, trong đó nhà đầu tư Trung Quốc áp đảo, số lượng doanh nghiệp Hàn Quốc không nhiều với những tên tuổi quen thuộc như Công ty TNHH Kỹ thuật và Xây dựng Daewoo; Công ty Kỹ thuật & Xây dựng POSCO; Công ty TNHH Kỹ thuật & Xây dựng Hyundai (Hàn Quốc)…

Tuy nhiên, đến tháng 9/2019, Bộ Giao thông bất ngờ phát đi thông báo hủy đấu thầu rộng rãi quốc tế vì quá ít nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển, tính cạnh tranh không cao, chuyển sang đấu thầu rộng rãi trong nước.

Giới chuyên gia đánh giá quyết định này của Bộ Giao thông Vận tải là đúng đắn, một mặt sẽ tránh được những rủi ro về nhà đầu tư nước ngoài vào làm để xảy ra hậu quả như đường sắt Cát Linh - Hà Đông, gây thiệt lớn cho nền kinh tế. Thứ hai là đảm bảo được yếu tố về an ninh quốc phòng. Nhưng quan trọng hơn cả là quyết định này tạo ra cơ hội cho doanh nghiệp nội địa lớn lên.

Nhấn mạnh về việc hủy đấu thầu rộng rãi quốc tế, tại hội nghị tổng kết ngành giao thông vận tải mới đây, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng nói: "Về vấn đề an ninh quốc phòng Bộ Quốc phòng, Bộ Công an có ý kiến, chúng ta có quyền đảm bảo an ninh quốc phòng, có quyền đấu thầu trong nước để làm" và thêm rằng do phải báo cáo nhiều quá nên tốc độ triển khai vẫn thế.

Do đó, Phó thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải thời gian tới cần tập trung thực hiện tốt công tác đầu tư xây dựng dự án đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông.