Với bờ biển dài gần 500 km, Khánh Hòa được thiên nhiên ưu đãi để phát triển kinh tế biển
ẢNH: BÁ DUY
Sau quá trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, Khánh Hòa chính thức bước vào một giai đoạn phát triển đầy hứa hẹn, với tầm nhìn trở thành trung tâm kinh tế biển (KTB) trọng điểm, một cực tăng trưởng cao của cả nước. Đây không chỉ là một sự thay đổi về địa giới mà còn là một bước ngoặt chiến lược, tạo ra nền tảng vững chắc để đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại toàn diện các lĩnh vực kinh tế. Nền tảng ấy được xây dựng từ những lợi thế tự nhiên vượt trội và những quyết sách mang tính đột phá đã được hai tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận (trước hợp nhất) dày công chuẩn bị.
Trong nhiều năm qua, KTB luôn đóng vai trò trụ cột, động lực quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của cả hai tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận. Trước thời điểm hợp nhất, hai địa phương đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng, từ việc thay đổi cơ cấu ngành nghề theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đến phát triển du lịch biển chất lượng cao và khai thác bền vững tài nguyên biển, đảo.
Cảng biển tổng hợp Cà Ná nằm phía nam tỉnh Khánh Hòa , với vai trò là cầu nối vận chuyển hàng hóa, thiết bị cho các dự án năng lượng trọng điểm
ẢNH: THIỆN NHÂN
Tại Khánh Hòa , vai trò trọng yếu của KTB đã được khẳng định thông qua Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị. Nghị quyết này không chỉ đặt mục tiêu đưa Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc T.Ư vào năm 2030 mà còn nhấn mạnh quan điểm phát triển phải dựa trên nền tảng bền vững của KTB. Với định vị là trung tâm kết nối vùng, cửa ngõ ra biển Đông của khu vực Tây nguyên và Nam Trung bộ, Khánh Hòa đã và đang khai thác tối đa các tiềm năng, lợi thế này. Cùng với du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn, tỉnh xác định công nghiệp chế biến, chế tạo công nghệ cao, dịch vụ logistics, công nghiệp năng lượng và kinh tế số là những lĩnh vực đột phá.
Nhờ triển khai quyết liệt các giải pháp, tính đến tháng 6.2025, KTB và ven biển đã đóng góp tới 80% vào GRDP của tỉnh, với các trụ cột vững chắc như dịch vụ du lịch biển, thủy sản, công nghiệp đóng tàu, dịch vụ cảng biển và logistics. Đặc biệt, việc đẩy mạnh xây dựng và phát triển H.Trường Sa thành đặc khu Trường Sa, một trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội trên biển của cả nước, đã khẳng định vị thế chiến lược đặc biệt của Khánh Hòa , không chỉ về kinh tế mà còn về quốc phòng, an ninh, bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Cam Ranh nổi tiếng với nghề nuôi tôm hùm lồng bè
ẢNH: BÁ DUY
Song hành cùng đó, tỉnh Ninh Thuận (cũ) cũng đã xác định KTB là động lực phát triển chủ yếu. Với Nghị quyết số 17-NQ/TU, tỉnh đặt mục tiêu trở thành một trong những địa phương mạnh về biển trong khu vực. Nhờ đó, KTB từng bước trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đạt được những kết quả tích cực. Đến tháng 6.2025, KTB đã đóng góp tới 42,2% GRDP của Ninh Thuận, với điểm sáng là lĩnh vực năng lượng tái tạo. Năng lượng tái tạo đã trở thành đột phá trong phát triển công nghiệp ven biển, chiếm 74,2% tổng sản lượng điện toàn tỉnh. Cảng biển tổng hợp Cà Ná, với vai trò là cầu nối vận chuyển hàng hóa, thiết bị cho các dự án năng lượng trọng điểm như hai nhà máy điện hạt nhân, nhà máy điện khí LNG và các nhà máy điện gió ngoài khơi, đã khẳng định vai trò then chốt trong việc mở rộng chuỗi logistics và kết nối đường biển trên quy mô lớn.
Bước vào giai đoạn 2025 - 2030, tỉnh Khánh Hòa hợp nhất sở hữu những lợi thế vượt trội, trở thành một trong những địa phương có tiềm năng lớn nhất cả nước để phát triển KTB. Với đường bờ biển dài gần 491 km - dài nhất cả nước, cùng hơn 200 hòn đảo lớn nhỏ và các vịnh nổi tiếng như Vân Phong, Nha Trang, Cam Ranh, Vĩnh Hy, Khánh Hòa có đủ điều kiện để phát triển toàn diện các ngành kinh tế biển. Cùng với đó là sự hiện diện của các cảng biển lớn như Cam Ranh, Nha Trang, Cà Ná, tạo thành một hệ thống hậu cần vững chắc.
Mô hình nuôi mực thương phẩm trên biển
ẢNH: THIỆN NHÂN
Để hiện thực hóa khát vọng trở thành một cực tăng trưởng cao về KTB, giai đoạn 2025 - 2030, tỉnh Khánh Hòa đang tập trung phát triển toàn diện KTB theo hướng có trọng tâm, trọng điểm. Theo đó, các lĩnh vực trọng tâm được ưu tiên phát triển, gồm: Dịch vụ và du lịch biển chất lượng cao: Phát triển các khu du lịch nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái biển đảo, khai thác vẻ đẹp tự nhiên của các vịnh và đảo.
Công nghiệp và đô thị ven biển: Hình thành các khu công nghiệp, khu kinh tế biển gắn với phát triển các khu đô thị ven biển hiện đại, tạo nên các trung tâm kinh tế sầm uất.
Năng lượng tái tạo và các ngành KTB mới: Tiếp tục đẩy mạnh phát triển năng lượng mặt trời, điện gió ngoài khơi, cùng với việc nghiên cứu và ứng dụng các ngành KTB mới.
Nuôi tôm sú mang lại hiệu quả kinh tế khá cao cho người dân vùng viển
ẢNH: THIỆN NHÂN
Thủy sản và hậu cần nghề cá: Phát triển nuôi trồng, khai thác và chế biến hải sản, đặc biệt là nuôi biển công nghệ cao, thân thiện với môi trường, hướng đến mục tiêu trở thành địa phương sản xuất tôm giống chất lượng cao của khu vực.
Logistics và vận tải: Tập trung phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá, cảng biển, vận tải biển và hàng không, đưa Khánh Hòa trở thành một trong những trung tâm logistics hàng hải lớn nhất cả nước.
Bảo vệ chủ quyền và phát huy giá trị biển đảo: Đẩy mạnh xây dựng đặc khu Trường Sa thành trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội trên biển của cả nước, là pháo đài vững chắc bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.
Song song đó là việc bảo tồn và phát huy các giá trị di sản, tài nguyên biển, nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của biển, đảo.