Kịch bản tích cực GDP quý 1 năm 2018 có thể chạm ngưỡng 8%

Theo "Báo cáo cập nhật kinh tế Việt Nam tháng 2/2018" của SSI Retail Research, chỉ số công nghiệp 2 tháng đầu năm tăng 15,2%, đây là mức tăng cao nhất nhiều năm và đặc biệt cao so với cùng kỳ 2017 (chỉ tăng 2,4%). Ngành công nghiệp chế biến chế tạo tăng mạnh cùng với mức tăng trưởng dương của ngành khai khoáng (cùng kỳ 2016 và 2017 tăng trưởng âm) là 2 động lực chính thúc đẩy tăng trưởng chung.

Chỉ số công nghiệp 2 tháng qua các năm (Nguồn: TCTK)

Ngành chế biến chế tạo tăng 17,7%, cũng là mức tăng cao nhất nhiều năm. Điện tử tiếp tục là trụ cột với tăng trưởng 38,3%, chủ yếu nhờ SamSung Display Việt Nam đạt doanh thu 49,3 nghìn tỷ đồng, gấp 2,2 lần cùng kỳ.

Chỉ số sản xuất kim loại và điện tử (Nguồn: TCTK)

Đúng 1 năm trước, vào tháng 2/2017, Samsung Display đã được cấp phép tăng vốn thêm 2,5 tỷ USD lên 6,5 tỷ USD tại Bắc Ninh. Bắc Ninh cũng là tỉnh có tốc độ tăng trưởng công nghiệp rất cao tới 45.1%, đứng thứ 2 cả nước. Sản xuất kim loại có tăng trưởng 21%, trong đó Formosa đạt sản lượng 475 nghìn tấn thép, tăng 12 lần so với cùng kỳ. Điều này khiến Hà Tĩnh trở thành tỉnh có tốc độ tăng trưởng công nghiệp lớn nhất nước tăng 164%. Như vậy, theo bộ phận phân tích khách hàng cá nhân của SSI, việc đưa vào vận hành các nhà máy mới của khối FDI là một động lực quan trọng giúp thúc đẩy ngành công nghiệp.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng, nhiều sản phẩm khác của ngành công nghiệp cũng có tăng trưởng tích cực, trong đó một số sản phẩm phản ánh sự cải thiện của sức cầu tiêu dùng như thực phẩm, đồ uống, nội thất. Trong khi đó, ngành dệt và may có độ tăng trưởng giảm. Tuy vậy, xuất khẩu các ngành này 2 tháng đầu năm tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái. Mức tăng trưởng trên 20% xuất hiện lần cuối vào năm 2014, cùng với đó chỉ số công nghiệp dệt và may cùng đạt giá trị cao. "Do đó chưa thể kết luận ngay ngành dệt may 2018 đang tăng chậm lại", báo cáo nhận định.

Ngành khai khoáng gây bất ngờ với tăng trưởng dương 5,7% sau 2 năm liên tục giảm. Cả 3 cấu thành của khai khoáng là than, dầu khí và khai khoáng khác đều tăng trưởng dương. Tăng trưởng ngành dầu khí thực chất đến từ sản lượng khí tự nhiên, trong khi dầu thô vẫn giảm. Trong 2 tháng đầu năm sản lượng khí tự nhiên khai thác đạt 1.77 triệu m3, tăng 16.8% so với cùng kỳ năm ngoái.

Chỉ số công nghiệp ngành khai khoáng (Nguồn: TCTK)

Tháng 10/2017, Bộ Công Thương dừng thị trường phát điện cạnh tranh trong vòng 1 tháng để tăng sử dụng điện khí. Sản lượng khí tự nhiên tăng mạnh vào tháng 10, giảm trở lại vào tháng 11. Từ tháng 12/2017 đến nay, sản lượng khai thác khí duy trì đều trên mức 800 triệu m3/tháng. Do 2 tháng đầu năm 2017 sản lượng khí khá thấp, dưới 750 triệu m3 khí/tháng nên tạo nền thấp cho tăng trưởng của năm 2018.

Sản lượng khai thác hàng tháng và tăng trưởng(Nguồn: TCTK)

"Sản lượng khí tháng 3/2017 trở đi lại khá cao và trung bình năm 2017 là 803 triệu m3/tháng nên rất có thể những tháng tới tốc độ tăng trưởng của ngành dầu khí sẽ giảm, thậm chí quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng âm", báo cáo cho hay.

Bán lẻ hàng hóa và dịch vụ 2 tháng đầu năm 2018 duy trì mức tăng trưởng tương đối cao. Tổng giá trị bán lẻ đạt 704.000 tỷ, tăng 10,1% so với cùng kỳ năm ngoái, không tính lạm phát tăng 8,7%, cao hơn so với cùng kỳ là 5,1% nhưng thấp hơn so với cả năm 2017 là 9.46%. Sự giảm tốc của bán lẻ hàng hóa có mối liên hệ với chỉ số sử dụng lao động của ngành công nghiệp. Chỉ số lao động tháng 2 cũng giảm xuống 3,6% so với mức 5,1% cuối năm 2017. Với tổng vốn FDI đăng ký mới và tăng vốn 2 tháng đầu năm đã giảm 25% so với cùng kỳ, một thách thức cho năm 2018 là duy trì tốc độ thu hút FDI, đặc biệt ở các dự án quy mô lớn sử dụng nhiều lao động để gia tăng việc làm và thu nhập, từ đó kéo sức cầu tiêu dùng.

Tăng trưởng bán lẻ và chỉ số SDLĐ ngành CN(Nguồn: TCTK)

Tổng lượng khách quốc tế đến Việt nam trong 2 tháng đạt 2,86 triệu lượt, tăng 29,7% so với cùng kỳ năm ngoái, nhỉnh hơn mức tăng của cả năm 2017 là 29,1%. Việc thu hút khách quốc tế đến Việt nam vẫn đang dựa vào 2 thị trường lớn nhất là Trung Quốc và Hàn Quốc với tăng trưởng 38,5% và 70%. Nhờ vậy tăng trưởng doanh thu lưu trú ăn uống và du lịch lữ hành trong 2 tháng 2018 đạt 10,2% và 38,4%.

Báo cáo cho rằng "Tổng hợp các số liệu vĩ mô 2 tháng đầu năm, có cơ sở để tự tin với tăng trưởng GDP quý 1 sẽ tương đương như nửa cuối năm 2017, thậm chí ở kịch bản tốt, có thể chạm ngưỡng 8%". Giải thích cho nhận định trên, báo cáo chỉ ra một số động lực tăng trưởng trong thời gian tới như điện tử tăng trưởng cao; sản phẩm Galaxy S9 sẽ ra mắt vào tháng 3/2018; ngành khai khoáng tăng trưởng dương hoặc nếu có sụt giảm cũng chỉ giảm ở mức rất thấp; các ngành dịch vụ như bán lẻ, lưu trú ăn uống duy trì tăng trưởng ổn định.

Chỉ số CN và tăng trưởng GDP ngành CN(Nguồn: TCTK - SSI)

Điểm cần lưu ý là mức tăng trưởng chậm của nửa đầu 2017 đã tạo ra nền thấp để dễ có tăng trưởng cao trong nửa đầu năm 2018. Điều này sẽ khó lặp lại vào nửa cuối năm. Tín hiệu chững lại của dòng vốn FDI cần phải được quan tâm đặc biệt để có những chính sách mới nhằm vực dậy dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.