Kinh tế tư nhân Bắc Trung Bộ: "Điểm nghẽn" trong liên kết vùng và tiếp cận nguồn lực

Chiều ngày 1/8/2025, tại tỉnh Thanh Hoá, Trung ương Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam đã tổ chức Vòng đối thoại địa phương Diễn đàn Kinh tế Tư nhân Việt Nam 2025 tại cụm Bắc Trung Bộ.

Khu vực Bắc Trung Bộ, bao gồm các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị và thành phố Huế, được đánh giá là khu vực giàu tiềm năng phát triển công nghiệp, kinh tế biển, du lịch và nông nghiệp công nghệ cao. Tuy nhiên, khu vực này vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức như hạn chế trong hạ tầng liên kết vùng, chất lượng nguồn nhân lực, tiếp cận đất đai và năng lực nội tại còn yếu của phần lớn doanh nghiệp địa phương.

Phiên đối thoại tập trung thảo luận các vấn đề trọng tâm: liên kết vùng và đầu tư hạ tầng chiến lược; cải cách thủ tục đầu tư và đất đai; chuyển đổi xanh trong nông nghiệp, công nghiệp và du lịch; phát triển kinh tế biển; thúc đẩy chuyển đổi số và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp địa phương.

Ông Nguyễn Xuân Hưng, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Thanh Hóa đánh giá cụm Bắc Trung Bộ gồm các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thành phố Huế tiềm năng để phát triển kinh tế tư nhân là rất lớn với đường bờ biển dài, tài nguyên phong phú, nhiều khu kinh tế ven biển chiến lược; mạng lưới giao thông đang ngày càng hoàn thiện: cao tốc Bắc - Nam, đường ven biển, cảng biển nước sâu và sân bay; lực lượng doanh nhân, doanh nghiệp ngày càng lớn mạnh, năng động và hội nhập.

Tuy nhiên, cũng cần thẳng thắn nhìn nhận rằng, khu vực kinh tế tư nhân tại cụm Bắc Trung Bộ vẫn còn không ít khó khăn, hạn chế như quy mô doanh nghiệp còn nhỏ, sức cạnh tranh chưa cao; thiếu nguồn vốn dài hạn và nguồn nhân lực chất lượng cao; hành lang pháp lý và chính sách hỗ trợ còn thiếu đồng bộ giữa các địa phương; và liên kết vùng trong chiến lược phát triển kinh tế tư nhân chưa rõ nét.

Đại diện tỉnh Hà Tĩnh chia sẻ kinh tế tư nhân tại Hà Tĩnh đã phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng. Hiện tại, Hà Tĩnh có hơn 6.800 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó hơn 97% là doanh nghiệp tư nhân.

Phát triển khu vực kinh tế tư nhân không chỉ là mục tiêu, mà còn là yêu cầu cấp thiết để hiện thực hóa khát vọng phát triển nhanh, bền vững và bao trùm tại khu vực Bắc Trung Bộ.

Tuy nhiên, doanh nghiệp tư nhân vẫn còn gặp một số khó khăn như việc tiếp cận nguồn vốn, dù có các chính sách hỗ trợ vốn vay ưu đãi, nhưng nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và các dự án khởi nghiệp, vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận vốn do thủ tục phức tạp, yêu cầu tài sản thế chấp cao.

Cùng với đó, nguồn nhân lực chất lượng cao ngày càng thiếu hụt, đặc biệt trong các ngành nghề kỹ thuật, công nghệ và quản trị doanh nghiệp hiện đại. Báo cáo từ các doanh nghiệp cho thấy, họ gặp khó khăn trong việc tuyển dụng các vị trí quản lý cấp trung và chuyên gia kỹ thuật.

Các tỉnh Bắc Trung Bộ hiện vẫn phát triển theo hướng cục bộ, thiếu sự phối hợp chặt chẽ trong quy hoạch, phát triển hạ tầng và thu hút đầu tư. Thiếu một cơ chế điều phối phát triển vùng Bắc Trung Bộ đủ mạnh mẽ, có thẩm quyền rõ ràng, ngân sách phù hợp và đội ngũ chuyên trách để điều phối các hoạt động quy hoạch, đầu tư hạ tầng và phát triển kinh tế xã hội giữa các tỉnh.

Đại diện thành phố Huế cho biết các lĩnh vực như du lịch – dịch vụ, xây dựng, công nghệ thông tin, nông nghiệp hữu cơ và sản phẩm đặc sản địa phương ghi nhận nhiều nỗ lực đổi mới từ các doanh nghiệp tư nhân trẻ, tuy nhiên vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn.

Đại diện thành phố Huế đưa ra kiến nghị tăng cường các chương trình ươm tạo khởi nghiệp, kết nối với các trung tâm đổi mới sáng tạo; kết nối các doanh nghiệp để tham gia chuỗi cung ứng.

Đồng thời, xây dựng cơ chế hỗ trợ liên kết vùng, chia sẻ dữ liệu, ưu đãi logistics và xúc tiến thương mại liên vùng; hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân nâng cao năng lực chuyển đổi số và phát triển bền vững và dành tối thiểu 20 % quỹ đất sạch cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ.