Mua sắm trực tuyến tiềm ẩn nhiều rủi ro

Mua sắm trực tuyến. (ảnh minh họa).

Các hành vi vi phạm

Phòng Bảo vệ người tiêu dùng - Cục Quản lý cạnh tranh (QLCT) Bộ Công thương đã đưa ra đánh giá như trên, đồng thời khuyến cáo: Do bản chất đây không phải là hình thức mua sắm trực tiếp nên người tiêu dùng không thể nhìn trực tiếp và cầm sản phẩm để đánh giá về hình dáng, màu sắc và chất lượng của sản phẩm.

Vì thế, rủi ro đầu tiên mà người tiêu dùng gặp phải là hàng hóa nhận được không giống với quảng cáo.

Thứ hai, nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm cũng là một vấn đề. Người tiêu dùng không thể xác định được nguồn gốc, xuất xứ của hàng hóa. Vì vậy, khi gặp người bán không có uy tín, người tiêu dùng sẽ có nguy cơ mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.

Thứ ba, trong một số trường hợp, người tiêu dùng sẽ gặp rủi ro về thời gian giao hàng (giao hàng chậm); hàng nhận được bị vỡ, hỏng; mất hàng; chỉ được mở xem hàng sau khi đã thanh toán.

Cục QLCT cho biết, các khiếu nại, phản ánh của người tiêu dùng chủ yếu tập trung vào các nhóm hành vi cụ thể như sau:

Hành vi cung cấp thông tin trong giao dịch

Hàng nhận được không giống với quảng cáo (về hình dáng, tính năng, công dụng, thông số kỹ thuật...). Ví dụ: Người tiêu dùng đặt mua USB 256GB nhưng nhận được USB 128GB;

Thông tin sai về xuất xứ hàng hóa: Một số tổ chức, cá nhân bán những hàng hóa không có xuất xứ hoặc xuất xứ từ các quốc gia khác với các quốc gia được quảng cáo (ví dụ: Hàng xuất xứ Trung Quốc nhưng thông tin là hàng Nhật, Mỹ…).

Thông tin sai về giá cả: Doanh nghiệp đăng sai về giá để thu hút người tiêu dùng. Tuy nhiên, thực tế lại không có hàng hoặc có rất ít hàng hóa được bán với giá được quảng cáo.

Hành vi về cung cấp chứng từ giao dịch

Không cung cấp hóa đơn: Việc không cung cấp hóa đơn không chỉ thể hiện tổ chức, cá nhân kinh doanh không nghiêm túc thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước mà nó còn khiến người tiêu dùng thiếu căn cứ, cơ sở khi muốn khiếu nại.

Các hành vi vi phạm khác về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

+ Giao thiếu hàng khuyến mãi: Trong một số trường hợp hàng hóa đã hết chương trình khuyến mãi nhưng tổ chức, cá nhân kinh doanh không điều chỉnh thông tin với mục đích tiếp tục thu hút người tiêu dùng. Sau đó, giao thiếu hàng khuyến mãi.

+ Giao hàng hỏng nhưng không thu hồi lại: Nhiều người tiêu dùng khiếu nại nhận hàng bị vỡ hoặc hư hỏng nhưng tổ chức, cá nhân từ chối hoặc đổ lỗi cho người tiêu dùng hoặc đơn vị vận chuyển.

+ Giao hàng chậm: Giao hàng chậm so với thời gian đã cam kết.

+ Hủy đơn hàng không lý do: Một số tổ chức, cá nhân kinh doanh cố tình hủy đơn hàng đã được xác nhận trước đó để buộc người tiêu dùng phải đặt lại với giá cao hơn.

+ Rủi ro từ các tổ chức, cá nhân lừa đảo: Trong hoạt động thương mại điện tử, người tiêu dùng bị xâm phạm quyền lợi rõ ràng nhất là khi giao dịch với các tổ chức cá nhân có chủ đích lừa đảo, đặc biệt là qua mạng xã hội như facebook, zalo… người tiêu dùng chỉ liên lạc qua điện thoại hoặc qua trang mạng xã hội. Khi trả tiền xong, người tiêu dùng không nhận được hàng hoặc nhận hàng hoàn toàn khác so với quảng cáo. Sau khi bán hàng, người bán lập tức chặn điện thoại, facebook của người mua… Thậm chí khi lượng người tiêu dùng khiếu nại lớn hoặc cơ quan quản lý vào cuộc, người bán lập tức bỏ số điện thoại, tài khoản facebook…

Khuyến cáo đối với người tiêu dùng

Để mua sắm trực tuyến thực sự là hình thức mua sắm mang lại nhiều tiện ích, người tiêu dùng cần tìm hiểu kỹ về hình thức mua sắm này.

Cảnh giác với những yêu cầu cung cấp thông tin từ những trang web lạ như: Họ tên, số điện thoại, ngày sinh, địa chỉ, sở thích, tiền sử khám bệnh… Đây có thể là những trang web sử dụng thông tin người tiêu dùng trái với quy định pháp luật, gây phiền toái cho người tiêu dùng hoặc thậm chí đánh cắp các thông tin tài chính của người tiêu dùng.

Trong trường hợp phát sinh tranh chấp trong thương mại điện tử, người tiêu dùng có thể liên hệ để được hỗ trợ, tư vấn tại:

Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công thương: Tổng đài 1800.6838 hoặc gửi đơn khiếu nại tới Sở Công thương các tỉnh, thành trên cả nước.

Anh Trinh - Thanh Hà