Nhà máy điện thiếu than do nhập khẩu khó khăn, 'ông lớn' TKV muốn tăng giá bán than

Không đủ than cho nhà máy điện do nhập khẩu khó khăn

TKV cho biết, quý 1/2022, TKV sản xuất 10,37 triệu tấn than, đạt 26,5% kế hoạch năm và bằng 104,5% so với cùng kỳ. Than nhập khẩu là 325 nghìn tấn, đạt 6,9% kế hoạch năm.

Trong đó, tiêu thụ trong nước đạt 11,2 triệu tấn, đạt 27,2% kế hoạch năm và bằng 106% so với cùng kỳ năm 2021; xuất khẩu 265 nghìn tấn, bằng 14,72% kế hoạch và bằng 112,9% cùng kỳ 2021.

Đến hết ngày 14/3, than tiêu thụ cho các nhà máy điện 6.342 nghìn tấn, bằng 17,15% sản lượng theo hợp đồng.

Dự kiến, quý I/2022, khối lượng than cấp cho các nhà máy nhiệt điện là 8.505 nghìn tấn, trong khi các nhà máy nhiệt điện đăng ký nhu cầu là 9.737 nghìn tấn.

Theo TKV, nguyên nhân không đạt tiến độ trong quý 1/2022 là do theo kế hoạch sản lượng than cấp cho các nhà máy nhiệt điện năm 2022 là 35 triệu tấn nhưng 3 tháng đầu năm, TKV mới chỉ nhận được 325 nghìn tấn.

Sản lượng than pha trộn nhập khẩu cấp cho các nhà máy nhiệt điện quý 1/2022 khoảng 1,1 triệu tấn bằng 7,8% kế hoạch năm, giảm khoảng 2,4 triệu tấn so với kế hoạch.

Ngoài nguyên nhân khách quan của thị trường thế giới, theo TKV lý do không đủ than còn do đến ngày 2/3 EVN mới chấp thuận cơ chế giá than pha trộn kê khai theo Luật giá, dẫn tới TKV phải đẩy lùi và bỏ lỡ nhiều cơ hội nhập khẩu đủ than về pha trộn theo kế hoạch.

"Mặc dù TKV và các đơn vị đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để tăng sản lượng than sạch sản xuất trong nước nước, nhưng không bù đắp được khối lượng than phối trộn nhập khẩu bị thiếu", đại diện TKV cho biết.

Hiện nay, sau khi EVN chấp thuận cơ chế giá thì việc tìm được nguồn nhập khẩu than là vô cùng khó khăn và không nhập được các loại than có chất lượng phù hợp để pha trộn. Trong khi đó, giá than thế giới tăng đột biến.

Mong muốn tăng giá bán than

Trong phần kiến nghị, tập đoàn đã đề xuất Bộ Công Thương báo cáo Chính phủ xem xét điều chỉnh tăng giá bán than trong nước, đặc biệt là giá bán than các hộ điện để đảm bảo hiệu quả sản xuất kinh doanh than của TKV.

TKV cũng đề nghị Bộ Công Thương có ý kiến chỉ đạo các nhà máy nhiệt điện tôn trọng và thực hiện nghiêm túc việc nhận than theo hợp đồng dài hạn đã ký kết với TKV, đăng ký nhu cầu than hàng năm với khối lượng không chênh lệch quá khối lượng bình quân theo hợp đồng dài hạn.

Theo TKV, có một số nhà máy điện than (kể cả trong EVN và ngoài EVN) đã ký hợp đồng mua bán than dài hạn, trung hạn với TKV nhưng lại thường xuyên không đảm bảo thực hiện theo cam kết.

Cụ thể, khi nguồn bên ngoài giá thấp hay điều kiện thời tiết thuận lợi, các nhà máy điện tăng cường lấy than bên ngoài, không tiêu thụ than của TKV (lấy khối lượng ít hơn so với hợp đồng đã ký) dẫn đến tồn kho cao, TKV phải giảm sản lượng sản xuất. 

Ngược lại, khi giá cao hay thời tiết không thuận lợi (mưa bão, lũ lụt...) thì lại quay về lấy than của TKV với khối lượng cao, đặc biệt trong điều kiện hiện nay giá than thế giới tăng đạt mức kỷ lục, gấp trên 2 lần so với cùng kỳ năm ngoái.