Phát hiện vàng trong lá: Loại cây khiến cả thế giới bất ngờ, mọc ở đâu đất đó tiềm năng chứa ‘kho báu’

Một nghiên cứu công bố ngày 28/8 trên tạp chí Environmental Microbiome cho biết cây vân sam Na Uy có khả năng tập trung các hạt nano vàng nhờ sự hỗ trợ của các vi khuẩn sống trong cây.

“Tác động của các vi khuẩn và vi sinh vật sống trong cây có thể ảnh hưởng đến quá trình tích tụ vàng trong mô thực vật”, nhà sinh thái học Kaisa Lehosmaa, tác giả chính của nghiên cứu thuộc Đại học Oulu ở Phần Lan, cho biết trong thông cáo.

Các vi khuẩn này được gọi là endophyte, những sinh vật cộng sinh giúp cây sản sinh hormone và hấp thụ chất dinh dưỡng cùng nhiều chức năng khác. Trong cây vân sam, chúng có khả năng tách riêng các hạt vàng trong nước mà rễ cây hấp thụ.

Quá trình này được gọi là biomineralization (sinh khoáng hóa), tức sinh vật sống kiểm soát sự hình thành khoáng chất trong mô của mình thông qua nhiều cơ chế khác nhau. Trong trường hợp này, các vi khuẩn endophyte có thể đã tập trung các hạt vàng lại để giảm độc tính cho cây.

Để thực hiện nghiên cứu, các nhà khoa học đã khảo sát những cây vân sam mọc gần mỏ Kittilä ở miền Bắc Phần Lan. Đây là khu khai thác vàng lớn nhất châu Âu. Họ đã phân tích 138 mẫu lá kim từ 23 cây, trong đó lá của 4 cây có chứa các hạt nano vàng .

Các hạt này được bao quanh bởi lớp màng sinh học do các chủng vi khuẩn như P3OB-42, Cutibacterium và Corynebacterium tạo ra. Lớp màng này là hợp chất của đường đa (polysaccharide) và protein do vi khuẩn tiết ra, giúp chúng tồn tại bên trong mô cây.

Mối liên hệ chặt chẽ giữa hạt nano vàng và lớp màng sinh học cho thấy vi khuẩn có thể là yếu tố chính giúp cô lập khoáng chất. Đáng chú ý, độ đa dạng của các loài vi khuẩn trong những lá chứa vàng thấp hơn so với các mẫu khác. Hiện tượng này từng được ghi nhận ở nhiều loài cây có nồng độ kim loại cao trong mô.

Dù lượng vàng tìm thấy cực kỳ nhỏ, chỉ bằng một phần triệu milimet, nên việc khai thác từ cây là điều bất khả thi. Nhưng khả năng hấp thụ vàng của cây vân sam có thể trở thành chỉ báo hữu ích giúp phát hiện các mỏ vàng trong lòng đất.

“Việc sàng lọc các vi khuẩn tương tự trong lá cây có thể hỗ trợ quá trình thăm dò vàng ”, nhà sinh thái học Lehosmaa nhận định.

Theo LiveScience