Tên lửa tái sử dụng của Trung Quốc nổ tung trong lần thử quỹ đạo đầu tiên

Tên lửa tái sử dụng của Trung Quốc phát nổ trong lần thử quỹ đạo đầu tiên tại Alxa League, Nội Mông, ngày 3/12/2025 (Ảnh: LandSpace)

Tên lửa tái sử dụng Zhuque-3 do công ty tư nhân LandSpace phát triển đã được phóng lên từ một bãi thử ở Tây Bắc Trung Quốc và vào quỹ đạo theo đúng kế hoạch. Tuy nhiên, tầng đẩy đầu tiên không hạ cánh thành công mà rơi xuống rìa khu vực thu hồi. LandSpace cho biết “một bất thường xảy ra khi động cơ tái kích hoạt”, khiến tên lửa không thể đáp mềm.

Dù thất bại, doanh nghiệp khẳng định sẽ đánh giá toàn diện để tiếp tục phát triển công nghệ tái sử dụng cho các sứ mệnh tiếp theo. Đây là lần đầu một công ty tư nhân Trung Quốc thử hạ cánh tầng đẩy tên lửa, trong bối cảnh ngành vũ trụ thương mại nước này tăng tốc nhằm thu hẹp khoảng cách với SpaceX của Mỹ.

Tên lửa tái sử dụng được xem là yếu tố quan trọng để giảm chi phí và rút ngắn thời gian chuẩn bị cho các lần phóng. Công nghệ này hiện là nền tảng trong thành công của SpaceX, với hệ thống hạ cánh và tái sử dụng booster đã được vận hành gần 1 thập kỷ.

Chuyên gia Blaine Curcio đánh giá nỗ lực của LandSpace là “ấn tượng”, khi tầng đẩy rơi gần đúng khu vực dự kiến, cho thấy các hệ thống kiểm soát cơ bản đã hoạt động. Ông cho rằng những vấn đề kỹ thuật còn lại “sẽ không mất nhiều năm để khắc phục”.

Tham vọng của LandSpace được theo dõi chặt chẽ, đặc biệt sau khi ông Elon Musk nhận định doanh nghiệp Trung Quốc phải mất hơn 5 năm để đạt mức độ tin cậy của Falcon 9. Dù vậy, LandSpace vẫn đặt mục tiêu từ năm 2026 sẽ tham gia phóng hàng hóa cho trạm vũ trụ Tiangong, một nhiệm vụ đòi hỏi độ ổn định cao hơn.

Ngoài Zhuque-3, công ty từng đạt mốc quan trọng vào năm 2023 khi phóng thành công tên lửa Zhuque-2 dùng nhiên liệu methane - oxygen lên quỹ đạo, vượt nhiều đối thủ cũng theo đuổi loại nhiên liệu được đánh giá sạch và hiệu quả hơn.

Trung Quốc coi vũ trụ thương mại là lĩnh vực chiến lược. Nhiều doanh nghiệp trong nước đã thử nghiệm công nghệ tái sử dụng, trong khi giới chức thành lập bộ phận chuyên trách và công bố kế hoạch hành động nhằm thúc đẩy các hoạt động vũ trụ thương mại hòa nhập với chương trình quốc gia.

Các chuyên gia nhận định ngành vũ trụ thương mại Trung Quốc đã phát triển nhanh trong 10 năm qua nhưng thất bại là bước đi không thể tránh trong quá trình hoàn thiện. Mục tiêu dài hạn là giảm chi phí phóng và tăng khả năng đưa vệ tinh, hỗ trợ các nhiệm vụ vũ trụ, thậm chí tiến tới thám hiểm Mặt Trăng và Sao Hỏa.