Thanh tra chặt chẽ thuế từ livestream bán hàng của người nổi tiếng vào năm 2025

Ngày 7/1, Bộ Tài chính tổ chức họp báo thường kỳ quý IV/2024, qua đó giải đáp những vấn đề đang được dư luận quan tâm.

Đã có đầy đủ dữ liệu thuế trên các sàn TMĐT

Trước nội dung quản lý như thế nào với hoạt động nộp thuế của người nổi tiếng khi bán hàng qua mạng, sàn thương mại điện tử, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Sơn cho biết quy định pháp luật, tất cả tổ chức, cá nhân không phân biệt nổi tiếng hay không nổi tiếng nếu có phát sinh thì đều phải thực hiện nghĩa vụ tự khai, chịu trách nhiệm theo quy định về thuế và ngân sách nhà nước. Cơ quan thuế sẽ có trách nhiệm hỗ trợ các giải pháp nhằm đảm bảo công bằng.

"Riêng với một số người nổi tiếng, hoặc có ảnh hưởng tham gia livestream, tiếp thị liên kết với bên bán hàng... thì chúng tôi đã có những giải pháp chỉ đạo cơ quan thuế các cấp tăng cường tăng cường quản lý", Phó Tổng cục trưởng Mai Sơn cho biết.

Trong đó bao gồm công tác hỗ trợ, xây dựng cổng thương mại điện tử dành cho cá nhân trong nước, các tài liệu hướng dẫn kèm theo, cũng như thực hiện xây dựng cơ sở dữ liệu từ chia sẻ của các bộ, ngành cũng như sàn thương mại điện tử để đảm bảo cơ sở dữ liệu của người nộp thuế đó.

Thời gian qua, ngành thuế tập trung triển khai ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, vốn là 2 địa phương phát triển mạnh về dịch vụ giải trí, văn hóa nghệ thuật, kinh doanh và có nhiều người nổi tiếng tham gia hoạt động kinh doanh trên nền tảng số, thương mại điện tử.

Cục Thuế thành phố Hồ Chí Minh đã thực hiện Kế hoạch số 59, trên cơ sở đó đã đưa một số cá nhân nổi tiếng, có hoạt động thương mại điện tử và đã đưa vào danh sách kiểm tra, thực hiện ngay đầu năm 2025.

Tại Hà Nội, Cục thuế Hà Nội đã tuyên truyền, hỗ trợ các cá nhân tham gia bán hàng trên thương mại điện tử tự giác kê khai, nộp thuế và tổ chức các buổi mời gặp để hỗ trợ hướng dẫn chính sách.

Tổng cục Thuế xác định tổng doanh thu thương mại điện tử trên địa thành phố trong năm 2024 là 900 tỷ đồng, và số đã nộp khoảng 13 tỷ đồng. Các danh sách người có doanh số lớn đã được cơ quan thuế Hà Nội đưa vào thực hiện phân loại tiêu chí rủi ro để thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra.

Thống kê trên cả nước, tổng số cá nhân hoạt động theo hình thức thương mại điện tử là 76.400, trong đó trường hợp đã xử lý vi phạm là hơn 30.000 cá nhân. Tổng số truy thu xử phạt là 1.323 tỷ đồng.

Đây là hoạt động không chỉ mới ở Việt Nam mà cả trên thế giới, ngành thuế đã có bước đầu thực hiện công tác quản lý, đặc biệt tham mưu Chính phủ ban hành Chỉ thị 18, chỉ thị các bộ, ngành kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu.

"Ở các sàn lớn như Grab, Sen đỏ, Lazada, Shopee, TikTok… chúng tôi đã trích xuất được tất cả các số liệu về thuế để đối chiếu, xử lý vi phạm (nếu có)", Phó Tổng cục trưởng Mai Sơn nói.

Ngưỡng hoãn xuất cảnh xây dựng theo cơ sở nào?

Về cơ sở xây dựng ngưỡng tạm hoãn xuất cảnh với người nộp thuế, ông Mai Sơn cho biết, trước đó chưa có quy định cụ thể về ngưỡng tạm hoãn xuất cảnh. Qua thực tế sử dụng một số công cụ hỗ trợ, trong đó có biện pháp tạm hoãn xuất cảnh với người nợ thuế, ngành thuế nhận thấy một số hiệu ứng như thu nợ tốt hơn, ứng dụng eTax Mobile được sử dụng nhiều hơn.

Tuy nhiên, việc chưa có ngưỡng cụ thể đã gây không ít phản hổi chưa tích cực liên quan đến người nợ thuế, cá nhân liên quan đến các khoản nợ nhỏ. Tình trạng này diễn ra cả khi ngành Thuế đã đẩy mạnh giải pháp như thông báo, tích cực phối hợp với cơ quan liên quan, trong đó cả theo hình thức liên thông với cơ quan xuất nhập cảnh sao để giải quyết thủ tục nhanh nhất. 

Do đó, cơ quan thuế đã báo cáo Bộ Tài chính, trong đó có nội dung áp dụng hình thức tạm hoãn xuất cảnh theo ngưỡng.

Theo ông Mai Sơn, cơ sở để cơ quan thuế đề xuất dựa trên đánh giá, thu nhập bình quân đầu người một số số nước phát triển và trong khu vực. Cụ thể, Mỹ năm 2023 đạt khoảng 80.000 USD, còn Việt Nam đạt khoảng 4.284 USD. Khu vực, Malaysia áp dụng ngưỡng khoảng 2.000 USD/cá nhân. Đối với doanh nghiệp, Đài Loan trên 1,5 tỷ đồng (2 triệu Đài tệ).

"Do đó, ngưỡng nợ thuế 50 triệu đồng, tương đương khoảng 2.100 USD, được đánh giá là phù hợp với mức thu nhập bình quân tại Việt Nam. So sánh GDP thu nhập bình quân và các ngưỡng khác, chúng tôi đặt ra 500 triệu đồng để áp dụng được", ông Mai Sơn thông tin.

Hiện, theo số liệu thống kê về người nộp thuế, có 380.000 cá nhân nợ từ 10 triệu đồng và doanh nghiệp nợ trên 100 triệu đồng. 81.000 cá nhân nợ từ 50 triệu trở lên, doanh nghiệp nợ từ 500 triệu đồng. 40.000 cá nhân có số nợ thuế 100 triệu trở lên, doanh nghiệp 1 tỷ đồng trở lên.

Chưa điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh

Tại họp báo, giải đáp lý do việc ngành tài chính chưa điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh. Phó Cục trưởng Cục Chính sách thuế Trương Bá Tuấn cho biết, theo quy định, việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh được thực hiện trong trường hợp chỉ số CPI biến động 20% so với mức điều chỉnh gần nhất, thì Chính phủ báo cáo Uỷ ban thường vụ Quốc hội để điều chỉnh mức giairm trừ đó. Hiện nay Bộ Tài chính đã thực hiện theo đúng quy định này.

"Chúng tôi đã theo dõi sát sao diễn biến chỉ số CPI trong giai đoạn vừa qua, từ thời điểm thay đổi gần nhất vào năm 2020. Đến nay, theo tính toán của chúng tôi đến nay, theo tính toán của chúng tôi, cập nhật chỉ số CPI là 3,63%. Như vậy, chưa vượt ngưỡng 20% như đã được quy định trong luật.

Tuy nhiên, chúng tôi dự báo năm 2025, chỉ số CPI có biến động thì Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu để báo cáo Chính phủ, báo cáo Thường vụ Quốc hội có Nghị quyết liên quan đến việc giảm trừ gia cảnh, theo quy định của Luật Thuế TNCN hiện hành.