Thủ tướng chỉ ra 6 'điểm nghẽn' của logistics Việt Nam

Quy mô thị trường dịch vụ logistic khoảng 45 - 50 tỷ USD

Sáng 29/11, Bộ Công Thương phối hợp với UBND TP Đà Nẵng tổ chức Diễn đàn Logistics Việt Nam với chủ đề “Logistics Việt Nam - Vươn mình tiến vào kỷ nguyên mới”. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và chỉ đạo tại Diễn đàn.

Việt Nam được đánh giá là một trong những thị trường có nhiều tiềm năng, điều kiện để phát triển dịch vụ logistics và hội đủ điều kiện thuận lợi để xây dựng, phát triển các công trình hạ tầng logistics quy mô lớn và hiện đại.

Theo ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công Thương, nhận thức đúng tầm quan trọng đó, thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách và chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của ngành dịch vụ logistics .

Ngành dịch vụ logistics nước ta đã có những bước phát triển khá mạnh (tăng bình quân 14-16%/năm, gấp hơn 2 lần mức tăng bình quân của thế giới). Quy mô thị trường dịch vụ logistic khoảng 45 - 50 tỷ USD, tương đương 10% GDP và 5% kim ngạch xuất nhập khẩu.

Năm 2025, Việt Nam được các tổ chức quốc tế đánh giá, xếp hạng thuộc Top 10 thị trường logistics mới nổi; Top 4 trong khu vực về Chỉ số cơ hội logistics và Top 5 ASEAN, Top 40 thế giới về Chỉ số Hiệu quả Logistics.

“Tuy nhiên, ngành dịch vụ logistics Việt Nam phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Cần sớm có các giải pháp đồng bộ, đủ mạnh và khả thi để tháo gỡ các “điểm nghẽn”, khơi thông các nguồn lực, thúc đẩy sự phát triển của ngành dịch vụ quan trọng này”, ông Diên nói.

Lấy phát triển logistics xanh, số làm trung tâm

Tại Diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ ra 6 “điểm nghẽn” của logistics Việt Nam. Thứ nhất là chi phí logistics của Việt Nam vẫn còn ở mức cao so với các nước trong khu vực. Thứ 2 là liên kết vùng, kết nối hạ tầng chưa đồng bộ, hạn chế dễ bị tác động khi xảy ra sự cố, liên kết logistics giữa các vùng, các tỉnh thành, với khu vực, với chuỗi giá trị toàn cầu còn yếu.

Thứ 3 là doanh nghiệp logistics quy mô nhỏ còn chiếm đa số (có 34.000 doanh nghiệp logistics , đa phần là doanh nghiệp nhỏ và vừa). Thứ 4 là chưa hình thành được trung tâm logistics Quốc gia, trung chuyển hàng hóa quốc tế. Thứ 5, thể chế chưa theo kịp sự phát triển của logistics . Thứ 6 là chưa bắt kịp xu thế chuyển đổi kép, chuyển đổi xanh và chuyển đổi số trong logistic.

“Những điểm nghẽn đó đòi hỏi phải đổi mới, chuyển đổi tư duy phát triển, chuyển mạnh từ hỗ trợ logistics nhỏ lẻ sang trạng thái phát triển logistics hiện đại; thúc đẩy liên kết các vùng kinh tế và quốc tế, coi dịch vụ logistics là yếu tố động lực, dịch vụ thiết yếu phát triển kinh tế xã hội; chuyển từ tư duy quản lý sang tư duy kiến tạo, phục vụ”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng giao nhiệm vụ cho các Bộ, ngành liên quan phải nỗ lực để ngành logistics phát triển 2 con số; gấp 1,5 lần so với mục tiêu tăng trưởng chung của cả nước, đồng thời, kéo giảm chi phí logistics xuống mức trung bình của thế giới, khoảng 11%.

Để thúc đẩy logistics Việt Nam tăng trưởng, đạt được mục tiêu đề ra, Thủ tướng gợi mở 8 vấn đề. Đầu tiên đó là hoàn thiện cơ chế, chính sách, đảm bảo quy hoạch logistics ổn định, đồng bộ, minh bạch, khả thi; phân cấp phân quyền tối đa, cắt giảm thủ tục hành chính; gỡ bỏ các rào cản làm tăng chi phí logistics .

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nhấn mạnh cần phát triển hạ tầng logistics xanh, số, thông minh hiện đại bởi đó là xu hướng chung của thế giới. “Xanh để phát triển bền vững, nhân văn. Số để đạt tốc độ phát triển nhanh, hiện đại, giảm chi phí. Phải kết nối cơ sở dữ liệu logistics với nhau, giảm phát thải carbon; tăng cường hợp tác quốc tế về logistics xanh, logistics carbon thấp và duy trì tỷ trọng giá trị gia tăng ở mức cao (khoảng 20 – 25%) vào năm 2030”, Thủ tướng gợi mở.

Bên cạnh đó, cần tập trung đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển xanh, phát triển số, phát triển thông minh và phát triển hiện đại. Đi đôi với đó là phát triển các doanh nghiệp logistics đa quốc gia tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu.

Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu xây dựng cơ chế huy động nguồn lực để phát triển logistics xanh, số, hiện đại, thông minh; quản trị logistics thông minh; khuyến khích đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, nhất là các start-up công nghệ số, nền tảng kết nối vận tải, quản lý kho, thương mại điện tử; phát triển các dịch vụ logistics ; kết nối logistics Việt Nam với hệ thống logistics của khu vực, quốc tế; ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Thủ tướng giao nhiệm vụ cho các Bộ, ngành, địa phương triển khai hiệu quả Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam thời kỳ 2025 - 2035, tầm nhìn đến 2050; hoàn thiện Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa Quốc gia và Tạo thuận lợi Thương mại; xây dựng các chính sách tài chính, tín dụng, quỹ phát triển logistics xanh; phát triển hạ tầng giao thông kết nối hiệu quả các trung tâm logistics ; xây dựng cơ sở dữ liệu logistics quốc gia; phát huy lợi thế của các địa phương trong phát triển logistics …

Với tinh thần phát triển hạ tầng logistics là nền tảng, dịch vụ logistics là động lực, Thủ tướng yêu cầu lấy phát triển logistics xanh, số làm trung tâm; tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu logistics ; phát triển chuỗi cung ứng xanh, chuỗi cung ứng số.

Thủ tướng cũng mong muốn cộng đồng doanh nghiệp tiếp tục đổi mới, quản trị, liên kết chuỗi, đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh để cùng chung tay xây dựng ngành logistic hiện đại.

“Chúng ta sẽ xây dựng ngành logistics , hệ sinh thái logistics thông minh, xanh, số, hiện đại và hội nhập; đưa Việt Nam trở thành trung tâm dịch vụ logistics hàng đầu của khu vực Đông Nam Á, khu vực và thế giới”, Thủ tướng kỳ vọng.